از «اورست» تا «سلطان»؛ کوهستانی به نام «محمد اوراز»

سرویس آذربایجان غربی- «محمد اوراز»، کسی که همنام و هم مرام کوهستان بود، از کوهستان زاده شد و در بلندترین و مرتفع ترین قله جهان هم جاودانه شد قهرمانی که بدون استفاده از كپسول اكسيژن قلل ٨ هزارمتری را فتح می کرد و معرفت و غیرت ورزشکارانه اش زمانی به رخ کشید که کوهنورد مصدوم انگلیسی را در اورست به دوش کشید و پايين آورد، زمانی که دیگر كوهنوردان انگليسي از اين كار سرباز زده بودند.

به گزارش کردپرس، «محمد اوراز»، همانطور که از نامش پیداست عاشق کوهستان های سربه فلک کشیده بود، برادرش «معروف» در مورد این قهرمان نام آور می گوید: «محمد» عاشق کوهنوردی بود و با کمترین امکانات و با وسایل بسیار ساده کوه‌پیمایی، کوه‌نوردی حرفه‌ای را شروع کرد و کوهنوردی و هیمالیا نوردی در کردستان را از گمنامی درآورد و به آن رسمیت و وجه خاصی بخشید و این مهم امروز بر دوش همنوردان او قرار گرفته که هم از عهده آن خوب برآمده و مطمئنم بهتر و بیشتر آن را تحقق خواهند بخشید.

این قهرمان ملی در شامگاه ۲۵ شهریور سال ۱۳۴۸ در شهرستان نقده به دنیا آمد. هنگام تولد ، پدرش حاج احمد اوراز، دوران حبس را در زندان فلک الافلاک سپری می‌نمود.

محمد اولین سالهای زندگی را به سبب مشکلات ناشی از دستگیری پدر و سپس تبعید وی به شهرستان کاشمر به همراه خانواده در آن شهرستان سپری نمود و بعد از سه سال به شهرستان نقده بازگشت.

سال ۱۳۵۵ مصادف بود با شروع دوران تحصیل محمد و او دوران ابتدایی و راهنمایی و دبیرستان را در شهرستان نقده به اتمام رساند و در سال تحصیلی ۶۵–۶۶ موفق به اخذ مدرک دیپلم در رشته اقتصاد و علوم اجتماعی شد. از سال ۱۳۶۷ الی ۱۳۶۹ وارد دوران خدمت سربازی شد و پس از پایان دوران خدمت سربازی در سال ۱۳۷۳ در رشتهٔ کارشناسی تربیت بدنی دانشگاه ارومیه پذیرفته شد و در سال ۱۳۷۹ از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد.

سال ۱۳۶۷ در اولین تجربهٔ پیش از ورود به دنیای حرفه‌ای کوهنوردی گروه قندیل را بنا نهاد و بعد از آن فعالیت‌های خویش را در گروه کوهنوردی سامرند شهرستان نقده ادامه داد تا بالاخره در سال ۱۳۷۳ به همراه جمعی از دوستان پیشکسوت این رشته در سطح شهرستان گروه کانون کوهنوردان نقده را تأسیس کرد و آغاز فعالیت‌های این گروه را می‌توان سر آغاز ورود محمد به دوران زندگی حرفه‌ای در رشتهٔ کوهنوردی قلمداد نمود.

سال ۱۳۷۶ برای اولین بار پس از فراخوان فدراسیون کوهنوردی در اردوهای آماده‌سازی تیم ملی جهت اعزام به قلل گاشربروم ۲ و راکاپوشی در کشور پاکستان شرکت نمود و موفق به عضویت در تیم اعزامی به قله راکاپوشی با ارتفاع ۷۷۸۸ گشت.

از دیگر افتخارات «اوراز» در رشته کوهنوردی می‌توان به کسب مقام نخست آسیا با صعود به قله «راکاپوشی»، کسب مدال طلای جهان با صعود به قله‌ هشت هزار و ۵۱۳ متری «کوتسه»، مدال نقره با فتح قله‌های هشت هزار ۲۰۱ متری «چوایو» و هشت هزار و ۴۶۳ «ماکایو» در مرز نپال و چین و قله هشت هزار و ۱۳ متری «شیشاپانگما» در چین اشاره کرد.

«اوراز» در سالهای ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۰ به مدت سه سال متوالی به عنوان مرد سال کوهنوردی ایران انتخاب شد و علاوه بر عضویت در تیم ملی کوهنوردی ایران مدرک مربیگری درجه یک و مدرک صعودهای دشوار فرانسه را نیز کسب کرد.

او به اتفاق ۶ نفر از دوستان و اعضای تیم اولین تجربهٔ هیمالیانوردیش را با موفقیت پشت سر نهاد. سال ۱۳۷۷ را می‌توان نقطه عطف تاریخ زندگی محمد اوراز دانست. در این سال وی به همراه سه نفر از اعضای تیم ملی کوهنوردی ایران توانست به قلهٔ "اورست" بلندترین قله جهان صعود نماید. به این ترتیب وی به عنوان اولین صعودکنندهٔ تیم ملی ایران به قله اورست شناخته شد.

صعود "محمد اوراز" به اورست جاودانه شد. خاطرات صعود تاريخي او به تمام كوچه و گذرهاي آذربايجان غربي پيچيد. دلاور مردي كه پيكر كوهنورد انگليسي را در حالي كه كوهنوردان انگليسي از اين كار سرباز زدند بر دوش كشيد و به پايين آورد.

اوراز در سال ٧٨ در دو دوره‌ي مربيگري بين‌المللي شركت كرد و بدين ترتيب موفق به اخذ مدرك مربيگري درجه‌ي يك از فدراسيون كوهنوردي ايران و مدرك بين‌المللي صعود مسيرهاي دشوار از فرانسه شد و بسيار جاي تعجب است كه با وجود اخذ مدرك كارشناسي تربيت بدني از دانشگاه اروميه و دارا بودن بسياري از شرايط حتي در رده‌هاي سني پايين نيز به عنوان مربي قبولش نكردند و او براي تامين هزينه‌هاي صعودهايش مجبور به كار در مسير دماوند شده بود.

در سال ٧٩ محمد اوراز دو اتفاق مهم ورزشي را در تاريخ كوهنوردي ایران ثبت کرد. او بدون استفاده از كپسول اكسيژن به دو قله چوايو و بشيشا پانگها، قلل ٨٢٠١ ، ٨٠٣٦ متري جهان صعود كرد و در سال ١٣٨٠ مرد سال كوهنوردي ايران شد.

سپس قلل ٥١٦٥ متري آرارات در تركيه و ٨٤٦٣ متري ماكالو هم در سال ٨٠ به تسخير اوراز درآمد. محمد در سال ٨١ يك گام ديگر به آرزوي بزرگ خود يعني فتح قلل بالاي ٨ هزار متر جهان بدون استفاده از كپسول اكسيژن نزديك شد و توانست قله ٨٥١١ متري، «لوتسه» را فتح كند و در سال ٨١ هم مرد سال كوهنوردي ايران شد.

«اوراز» با این موفقیت‌های خود توانست کوهنوردی ایران را به اوج برساند و به عنوان الگویی برای کوهنوردان جوان تبدیل شود، وی در مدت زمان بسیار کوتاهی توانست شاگردان زیادی در این رشته ورزشی تربیت کند که در میان آنها می‌توان به مرحوم «مقبل هنرپژوه» دیگر عضو تیم ملی اشاره کرد.

او در آخرين صعود خود در سال ٨٢، با تيمي ١٢ نفره به منطقه‌ي قراقوروم در پاكستان اعزام شد تا قله ٧٩٠٠ متري گاشربروم يك را فتح كند. ساعت ١٠:٣٠ دقيقه صبح يكشنبه ٢٦مرداد ماه گروه حمله متشكل از محمد اوراز، حسن بخاريان، داود خادم و مقبل هنرپژوه صعود نهايي را در هوايي نامناسب و طوفاني آغاز كردند.

محمد اوراز و مقبل هنرپژوه در حالي كه در ارتفاع ٧٨٠٠ متري بودند به ناگاه با بروز بهمن سقوط كرده و در سطحي يخي و برفي ٦٠٠ متر سقوط كردند.

گروه، براي نجات جان اين دو كوهنورد كشور اقدام كردند اما محمد از ناحيه‌ كمر دچار آسيب ديدگي شديد شده بود. در مراحل بعدي نجات انتقال محمد اوراز، وي مجددا سقوط كرد و از ناحيه‌ سر دچار شكستگي و خونريزي ‌شد و سرمازدگي و افت فشار نيز مزيد بر علت شد.

ارتش پاكستاني به كمك گروه مي‌شتابد و محمد اوراز پس از ٥ روز در بيمارستان شفاي پاكستان بستري مي‌شود، اما تمام تلاش‌ها براي نجات وي ثمر بخش نبود و قهرمان كوهنورد سحرگاه يكشنبه، شانزدهم شهريور ماه سال ١٣٨٢ در سن ٣٤ سالگی جاودانه شد.

کوهستان «سلطان یعقوب» نقده، ١٩ سال پیش در چنین روزی برابر با ١٦ شهریور ماه، کوهستانی را دل خود جای داد و پیکر پاک «محمد اوراز» با حضور از کوهنوردان و هزاران نفر دیگر در نقده به خاک سپرده شد تا کوهی در دل کوهی دیگر آرام بگیرد.

پس از درگذشت محمد اوراز، میدانی در پیرانشهر و سنندج به نام او نامگذاری شده‌است. در میدان اوراز سنندج سردیسی از این قهرمان ورزشی به دست هنرمند و پیکره ساز توانمند سنندجی «هادی ضیاالدینی»، ساخته و نصب شد. همچنین در شهرستان بانه واقع در استان کردستان هم تندیسی از وی در میدان کوهنورد نصب شده است. یکی از خیابان های مهاباد هم به نام او نامگذاری شده اما قهرمان اورست، سالهاست در شهر و دیار خودش نقده غریب مانده است.

گزارش/تانیا شعفی

کد خبر 37999

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha