سرویس جهان- شهروندان ایزدی عراق در سال 2014 با یکی از مصیبت بار ترین اتفاقات عمر خود روبه رو شدند زیرا گروه داعش تا می توانست از مردهای ایزدی را کشت و زنان و دختران را نیز به بردگی گرفت. این اتفاق برای ایزدیهای ساکن عفرین چهار سال بعد و در سال 2018 تکرار شد. این بار ترکیه بود که با نیت ریشه کردن کردن کردها عفرین را تصرف کرد و به دست گروههای شورشی تحت حمایت خود سپرد.

بر اساس گزارش روزنامه میلیتانت، تعداد شهروندان ایزدی در عراق قبل از حمله 2014 داعش حدود 560000 تن بود اما اکنون تنها حدود 200000 تن در موطن اصلی خود زندگی می کنند زیرا در حال حاضر حدود 200000 تن از آنها در اردوگاه های مختلف در اقلیم کردستان پناه گرفته اند و حدود 160000 تن از آنها در جاهای مختلف در جهان پراکنده شده اند. همچنان از سرنوشت 2000 زن و دختر ایزدی که داعش به بردگی گرفت اطلاعی در دست نیست.

حیدر الیاس، رئیس سازمان مدافع حقوق ایزدیها به نام سازمان یزدا اخیرا در یک کنفرانس آنلان درباره زندگی ایزدیان گفت که جمعیت ایزدیها در عراق در حال حاضر در 15 اردوگاه مختلف در اقلیم کردستان زندگی می کنند.

با این که دولت اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق در سال 2020 توافقنامه ای برای عادی سازی وضعیت شنگال و فراهم کردن زمینه بازگشت آنها به موطن اصلی شان امضا کردند اما بعد از گذشت 2 سال از امضای این توافقنامه تعداد قابل توجهی از ایزدیها نتوانسته اند باز گردند. دلایل مختلفی برای عدم اجرای این توافقنامه عنوان شده که اصلی ترین آنها عدم دخالت دادن ایزدیها در روند توافق، وجود چند نیروی مختلف در این منطقه و عدم حمایت سازمان های بین المللی است. باید به این موانع حملات گاه و بیگاه ترکیه را نیز اضافه کرد.

اما ایزدیهای عفرین که در سال 2018 هدف حملات ترکیه قرار گرفتند سرنوشت بدتری پیدا کردند زیرا برخلاف شنگال که توسط نیروهای عراقی در سال 2015 آزاد شد، عفرین از سال 2018 تحت کنترل شورشیان وابسته به ترکیه است و هدف پاکسازی سازمان یافته قرار گرفته است. اکنون تعداد قابل توجهی از وابستگان گروههای شورشی وابسته به ترکیه در این منطقه ساکن هستند.

سازمان های مختلف حقوق بشری، از سازمان حقوق بشر، عفو بین الملل، دیده بان حقوق بشر سوریه و غیره تاکنون گزارش های زیادی درباره غصب اموال و مصادره خانه های ایزدیها و کردها در عفرین منتشر کرده اند و اعتراضات بین المللی هم تاثیری نداشته است.

با توجه به عدم تمایل ترکیه برای خروج از عفرین و نیز تشدید اختلافات داخلی در عراق و عدم تشکل دولت با گذشت نزدیک به یک سال از برگزاری انتخابات پارلمانی، انتظار نمی رود کردهای ایزدی در آینده ای نزدیک بتوانند به موطن خود در شنگال و عفرین باز گردند.