کرد پرس- وضعیت ناپایدار اقتصادی، بیکاری، میل به کسب درآمدهای بالا، میل به جبران نابرابری ها و به اصطلاح بالاکشیدن خود از زیر خط فقر، در کنار ناآگاهی از موضوعی به نام «ارزهای دیجیتال» و اطلاعات جسته و گریخته و مخلوط با درست و غلط در این باره، باعث شده است، شبکه های متعدد از کلاهبرداران برای غارت اندک سرمایه و پس انداز مردم ایران شکل بگیرد و با روش های مختلف طعمه های خود را از میان این مردم بی بخت، انتخاب و برای شکار آنها دام پهن کنند.

آنها از پیام رسان های تلگرام، واتساپ و عمدتا اینستاگرام استفاده می کنند و با بررسی علایقِ طعمه ی خود در بازدید از صفحه او یا سابقه جستجوهایش، شروع به ارتباط گیری می کنند. آنها معمولا خود را افرادی از کشورهایی مانند آمریکا، لهستان، کانادا و گاهی هم امارات و دیگر کشورهای منطقه معرفی می کنند و پس از آشنایی مختصر شروع به سوال هایی در مورد میزان درآمد طعمه خود می کنند. به هر زبانی پیام داده باشند وقتی کاربر بگوید فقط فارسی بلد است شروع به فارسی پیام دادن به او می کنند.

قاعدتا بخش عمده ای از مردم ایران اگر با مقیاس دلاری سنجیده شود، با توجه به افت شدید ارزش پول ملی در برابر این ارز خارجی، درآمدی به شدت ناچیز ندارند. وقتی سر بحث در این موارد باز شد، این فرشته های شانس شروع به سوال پرسیدن در مورد میزان اطلاع طعمه خود در مورد «ارزهای دیجتیال» می کنند. وقتی عیار میزان اطلاع طعمه، از این موضوع دست شان آمد آن وقت سراغ اجرای نقشه خود می روند.

عملیات فریب آغاز می شود

عمدتا مدعی می شوند که آنها هم در یک بخش خدماتی مانند پرستاری در بیمارستان و شغل های مشابه کار می کنند اما توانسته اند با سرمایه گذاری بخشی از پس انداز خود در«یک شرکت سرمایه گذاری ارز دیجیتال»، درآمد و سود بسیار مناسبی کسب کنند و خود از طبقات پایین جامعه به سطح درآمدی طبقات بالایی نزدیک کنند و این معجزه ای بوده که ارز دیجیتال در زندگی آنها ایجاد کرده و حالا آنها برای اینکه دیگر انسان ها را هم از این موهبت باخبر کنند تصمیم گرفته اند که با آنها تماس بگیرند و چون می دانند که وضع اقتصادی مردم ایران چقدر خراب است بنابراین ایرانی ها برای آنها در اولویت قرار گرفته اند.

در ادامه شروع به ارایه اسکرین شات هایی از حساب کاربری شان در آن شرکت، ایمیل های برداشت از حساب و... می کنند. حالا همه چیز از نظر روانی آماده شده و طعمه آماده است که این سئوال را بپرسد: «آیا امکان اینکه او هم بتواند از چنین امکانی استفاده کند وجود دارد، آیا باید تخصص خاصی داشته باشد، یا برای کسب سود کاری انجام دهد؟»

این یکی از حساس ترین مراحل برای کلاهبردار داستان است، او با ظرافت های خاص، به طعمه خود این را القا می کند که در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت ها چند بخش دارد، یکی از آنها سرمایه گذاری است که نیازمند هیچ تخصص و تجربه ای نیست. بلکه تنها با کمی چاشنی اعتماد، فرد باید کمی از پس انداز خود را به شرکتی که او معرفی می کند بدهد و بعد از آن شروع به برداشت سود خود کند به همین راحتی.

اگر طعمه بپرسد این سود از کجا تامین می شود؛ او طعمه خود را به قسمت «در باره ما» در سایت مورد نظر ارجاع می دهد. آنجا هم معمولا در کنار معرفی یک سری افراد به عنوان مدیران شرکت گفته شده است که این شرکت پول های جمع آوری شده را در بازارهای بورس، مسکن، فارکس، خرید نفت، برق و.... سرمایه گذاری می کند. ظاهر سایت هم هیچ مشکلی ندارد همه چیز قانونی و خیلی هم خوب کار می کند. زمان ثبت شرکت، آدرس آن در کشور مبدا، شماره تلفن و ... به همه زبان های زنده دنیا. هیچ کدام از این سایت ها هم در ایران فیلتر نیستند و معمولا با پسوند کریپتو مانند( https://www.cryptomaskinvest.com/ ) یا هر اسم دیگری فعالیت می کنند. همه این سایت ها هم از یک پتلفرم طراحی تقریبا مشابه استفاده می کنند.

حساب کاربری را ایجاد کن تا به موفقیت نزدیک شوی!

فرشته مهربان داستان ما در ادامه از طعمه خود خواهد خواست که حساب کاربری در آن سایت ایجاد کند، درست کردن حساب کاربری هم تنها نیازمند یک ایمیل و شماره تلفن و برخی مشخصات غیر مهم است. حساب کاربری بلافاصله ساخته می شود و یک صفحه با انوع پیشنهادهای سرمایه گذاری برای فرد باز می شود. بخش پشتیبانی سایت هم آماده پاسخگویی به سوالات کاربر در 24 ساعت شبانه روز است و هر سوالی پرسیده شود به هر زبانی در دنیا؛ بلافاصله پاسخ شایسته ای دریافت می کند.

طعمه نزدیک دام شده است!

حالا مرحله حساس شروع شده است، طعمه که در حدی ترغیب شده است، از آن فرشته مهربان می پرسد مرحله بعد چیست، او هم سوال می کند که آیا او «کیف پول الکترونیک دارد؟» پاسخ اگر منفی باشد بلافاصله یکی از کیف های پول الکترونیک یکی از صرافی های ایرانی (عمدتا نوبیتکس) پیشنهاد می شود و فرد تشویق می شود که چنین کیف پولی را ایجاد کند.

این صرافی ها کاملا قانونی هستند و برای باز کردن حساب، چندین مرحله تایید هویت و احراز هویت های مختلف با درصد ایمنی خیلی بالا از فرد گرفته می شود که خود این کار باعث افزایش اعتماد طعمه به فرشته مهربان می شود. البته در همه مراحل صرافی هشدارهایی به فرد می دهد که مسئول هر گونه نقل و انتقال در مورد ارزهای دیجیتال است؛ اما معمولا این پیام ها از سوی فرد عادی تلقی می شود و باعث نمی شود که از اعتماد او به فرشته مهربان کاسته شود.

در این مدت هم فرشته مهربان در هر ساعتی از شبانه روز بلافاصله جواب سوال های طعمه خود را با خوش رویی می دهد و او را راهنمایی می کند و مدام از موفقیت های خود می گوید.

طعمه در لب دام!

بعد از راه اندازی کیف پول، کار به مرحله حساس و نهایی نزدیک شده است. طعمه پس انداز خود را به درخواست فرشته مهربان به حساب کیف پول خود واریز می کند. او چند طرح را بنا به توان مالی به طعمه خود پیشنهاد می دهد که معمولا از حداقل 100 دلار تا بی نهایت آغاز می شود، طرح ها طوری تنطیم شده است که فرد بتواند در ماه به اندازه پولی که می گذارد درآمد کسب کند. بنابراین معمولا طعمه ها سعی می کنند از حداکثر سرمایه خود استفاده کنند. در ادامه فرشته مهربان از طعمه خود می خواهد پول خود را به یکی از ارزهای دیجیتال مورد معامله در صرافی تبدیل کند اما بررسی نگارنده نشان می دهد در اکثر موارد ارز درخواست شده «تتر» است.

(تتر یا Tether نوعی از ارزهای دیجیتالی است که با نماد USDT در بازار رمزارزهای دنیا مورد مبادله قرار می گیرد. قیمت هر تتر برابر با یک دلار آمریکا است و به همین دلیل دارای قیمت ثابتی است. خرید تتر می تواند سرمایه گذاران را در شرایط بحرانی بازار حمایت کند. ارز دیجیتال تتر به دلیل داشتن قیمتی ثابت، گاهی به نام "استیبل کوین" یا "سکه پایدار" نیز شناخته می شود.)

اگر طعمه در مورد این ارز شروع به جستجو کردن در گوگل هم بکند همه چیز قانونی به نظرمی رسد، تتر در واقع دلار دوم است و ارزش آن همواره معادل ارزش دلار است و سایت های مختلف ایرانی هم در مورد آن مطلب نوشته و حتی در مورد سپرده گذاری آن و اینکه می شود از آن کسب سود کرد مقالاتی قطعا پیدا می شود که باز هم باعث افزایش اعتماد طعمه به فرشته مهربان می شود.

شکار آماده است

حالا مرحله نهایی شروع می شود؛ فرشته مهربان از طعمه خود می خواهد که در حساب کاربری اش در شرکت؛ با کلیک روی بخش سپرده، شروع به سرمایه گذاری کند با کلیک روی این بخش این سایت به کاربرآدرس یک کیف پول الکترونیک می دهد و از طریق کیف خود، ارز موجود در کیف پولش را به آن واریز می شود. حالا فرشته مهربان کار خود را کرده است و پول طعمه خود را دزدیده است اما همچنان «با او خواهد بود» چرا؟ حوصله کنید:

طعمه را ول نمی کنند

در این مرحله کاربر پول خود را در صفحه کاربری اش در سایت مشاهده می کند و هر روز هم سودی که قول داده شده بود به موجودی او اضافه می شود اما به او گفته می شود بر اساس قوانین شرکت 5 یا 10 روز یا هر چند روز دیگر نمی تواند سود خود را برداشت کند، در این مدت به او پیشنهاد می شود دوستان خود را هم تشویق به سرمایه گذاری کند و بابت ارجاع آنها به سایت جایزه ارجاع دریافت کند، پس متوجه شدید این فرشته مهربان همچنان با او کار دارد .

اگر تا زمان نزدیک شدن به موعد برداشت سود هنوز این فرد، کسی را ارجاع نداده باشد، آرام آرام فرشته مهربان دیرتر جواب پیام ها را می دهد و می گوید که در محل کارش سرش شلوغ شده و بیشتر او را به پشتیبانی سایت وصل می کند و او همچنان موجودی خود را می بینید و هر روز هم به آن سود اضافه می شود تا روز موعود.

روزی که قرار است سود را برداشت کند، درخواست خود را ثبت می کند و ایمیلی از شرکت بلافاصله دریافت می کند که می گوید پول از حساب کاربری او برداشت شده و بعد از پردازش به حساب کیف پولش واریز می شود، شاید بگویید خب اینکه همان چیزی است که باید اتفاق بیفتد، پس کلاهبرداری نیست اما توصیه می کنم کمی دیگر حوصله کنید.

در این مرحله پشتیبان سایت به کاربر بی خبر از همه جا پیام می دهد و می گوید برای برداشت پول باید هزینه ای به عنوان هزینه برداشت بپردازید و مجدد آدرس کیف پولی را برای او ارسال می کند، وقتی هزینه برداشت را هم از کاربر گرفتند، دیگر کسی جواب او را نمی دهد. حالا نوبت پیام دادن به فرشته مهربان است نه؟ بله. اما در کمال ناباوری وقتی طعمه خوش خیال می خواهد به او پیام دهد متوجه می شود که این فرشته مهربان او را بلاک کرده است؛ به همین راحتی.

ماجرا ادامه دارد، دست و پا زدن در باتلاق تازه شروع می شود

اگر همچنان حوصله دارید ادامه این داستان را بخوانید:

فرد مورد کلاهبرداری قرار گرفته حالا مات و مبهوت از باختن همه سرمایه اش، به این فکر می کند که چه کاری باید انجام دهد. پیشنهاد ما این است که بیخیال شود و از آن به عنوان یک تجربه تلخ درس بگیرد؛ اما خیلی ها به این راحتی بیخیال نمی شوند. در کمال ناباوری بعد از این کلاهبرداری او در صفحات مجازی خود، با پیام های متعدد از سوی کاربران مختلف که ادعا می کنند فعال در حوزه ارز دیجیتال هستند روبر می شود و همه می گویند آدرس آی دی او را در یک جایی دیده اند. اگر طعمه شروع به صحبت کردن با آنها بکند و ماجرا را شرح دهد، خود را دوباره تبدیل به یک طعمه چرب تر کرده است.

برخی از این کاربرهای جدید با گرفتن آدرس سایت کلاهبردار؛ شروع به ابراز همدردی می کنند و از تجربه های تلخ قبلی خود در سایت های مشابه صحبت می کنند و در ادامه می گویند اما آنها موفق شده اند که یک شرکت قانونی را پیدا کنند و با یک سرمایه گذاری اندک و فراموش کردند تجربه تلخ خود؛ موفق شده اند آرام آرام سرمایه از دست رفته خود را بازیابی کنند، قاعدتا شانس اینکه این طعمه دوباره دم به تله بدهد در چنین شرایطی کم است اما آنها هم ترفندهای خود را دارند و شاید بتوانند برخی از این مالباختگان را مجاب کنند که دوباره مالباخته شوند.

دسته دوم اما کار دیگری می کنند آنها با گرفتن آدرس سایت کلاهبردار؛ مدعی می شوند که می توانند با ارتباطاتی که دارند پول را با کسر کمیسیونی از آن شرکت متقلب پس بگیرند. یک سری عملیات را طراحی می کنند و آدرس کیف پول کاربر را گرفته و از او می خواهند در یک شرکت دیگر که آنها معرفی می کنند حساب کاربری جدید باز کند. بعد از مدتی آنها با اسکرین شات هایی به این کاربر بخت برگشته؛ نشان می دهند که پولی که در شرکت قبلی داشت در راه انتقال است، اما او باید هزینه کمیسیون را شخصا بپردازد چون آنها نمی توانند از سرمایه او کسر کنند. این به اصطلاح کمیسیون ها هم از 10 تا 100 دلار که باید با ارز تتر پرداخت شود متفاوت است و به محض پرداخت از سوی کاربر بی چاره؛ آن صفحه و آن کاربر هم دیگر جواب نمی دهند.

یک برداشت انحرافی

ممکن است برخی از طعمه ها، کمی زرنگ تر باشند و حداقل ممکن برای سرمایه گذاری مثلا 50 یا 100 دلار را انتخاب کنند، برخی از این فرشته های مهربان قدرت تشخیص دارند و ممکن است ریسک کنند آنها احتمال دارد امکان برداشت سود و پول را در این مرحله به طعمه خود بدهند وسعی کنند با جلب اعتماد بیشتر، در ادامه پول بیشتری از او بگیرند. اما در نهایت سرمایه او را خواهند دزدید شک نکنید.

آیا این تنها راه کلاهبرداری است؟

پاسخ این سوال هم منفی است و حتی شاید بتوان کسانی را پیدا کرد که از این سرمایه گذاری پول هم برداشت و به حساب کیف خود واریز کرده اند و حتی همچنان مشغول کار باشند. این اتفاق در طرح هایی می افتد که کمی حرفه ای تر از داستانی که تا حالا خوانده اید عمل می کنند آنها از دو مکانیزم طرح های پانزی و هرمی استفاده می کنند.

در مورد طرح پانزی با یک سرچ ساده تعاریف زیادی پیدا می شود اما از نظر نگارنده این تعریف جامع تر است: «طرح پانزی هم ترفندی برای کلاهبرداری است که در آن یک کلاهبردار یا همان طراح پانزی، به افراد ناآگاه وعده می دهد که اگر پول هایشان را در اختیار او قرار دهند، با آن پول ها کار می کند و سودهای نجومی و تضمینی پرداخت می کند. اما حقیقت این است: سود سرمایه گذاران قدیمی با پول سرمایه گذاران جدید پرداخت می شود؛ فقط نوعی بازی با پول.

در ابتدا برای جلب اعتماد بیشتر، سود به طور منظم پرداخت می شود تا سرمایه گذاران بیشتری جذب سیستم شوند؛ اما در نهایت وقتی قربانی جدیدی نباشد که پول وارد کند، این طرح اشباع می شود و فرو می پاشد. در نهایت طراح پانزی هم با پول های بادآورده فرار می کند و تنها چیزی که باقی می ماند تعداد زیادی مالباخته است.» پس اگر کسی دور و بر خود دارید که دارد از سرمایه گذاری ارز دیجیتال سود دریافت می کند قطعا درگیر یک طرح پانزی است.

در مورد طرح هرمی بسیار نوشته شده که این نوشته می تواند توضیح دهنده باشد: «ساختار شبکه ای طرح هرمی به این صورت است که اعضای آن در سطوح پایین افزایش می یابد و به همین دلیل شبکه اعضا به شکل یک هرم متصور می شود. نوع ساده این شبکه نوع باینری یا دودویی آن است که اگر شکل گیری آن با یک عضو آغاز شود و هر نفر دو نفر دیگر را معرفی کند، پس از طی ده لایه، اعضای آن به بیش از هزار نفر می رسد.

تعداد اعضای این مجموعه تا جایی رشد می کند که محدودیت افراد علاقمند عضو نشده، باعث گردد الحاق عضو جدید ناممکن گردد. در چنین شرایطی تعداد بسیار زیادی از اعضا، که ممکن است تا نود درصد کل جمعیت هم باشد، در سطوح پایینی قرار می گیرند و اینها همان هایی هستند که سرمایه شان را از دست می دهند و فقط طراح شرکت و درصد کمی از اعضای سطوح بالا، به پول مطلوب خود می رسند. قسمت گیج کننده آن است که طراح طرح هرمی طبق قوانین شرکت عمل کرده و ممکن است حتی از لحاظ قانونی با مشکلی مواجه نشوند.»

تفاوت های هرمی و پانزی

در مورد تفاوت های این دو طرح هم بسیار نوشته شده که اهم آن این است:

طراح پانزی ادعای سرمایه گذاری پول در بازارهای مالی دارد ولی در طرح هرمی با فروش محصولات یا ارائه خدمات کم ارزش روبرو هستیم.

طرح پانزی ممکن است شبکه ای نباشد ولی طرح هرمی حتما به صورت شبکه ای فعالیت می کند، طرز کار آن به این صورت که اعضای اولیه، اعضای بعدی را به این طرح دعوت می کنند و سلسله مراتبی که به وجود می آید شبکه هرمی را شکل می دهد.

در طرح هرمی چون اساس بر دعوت اعضای جدید است، هر فرد شرکت کننده پیش از آنکه خود را در بالای هرم ببیند، حق العمل یا کمیسیون دریافت می کند.

اساس طرح های هرمی بر پایه بازاریابی به صورت شبکه ای است و مشترکین آن بایستی برای کسب پول، اشخاص دیگری را در طرح عضو کنند. پس هر کدام از مشترکین پیش از انتقال دادن پول به سطح بالایی هرم، یک حق العمل یا کمیسیون دریافت می کند.

طرح پانزی به طور کامل یک طرح کلاهبرداری می باشد و از لحاظ قانونی با مشکل مواجه است ولی ساختار طرح هرمی با آنکه مشکل دار است ولی می تواند از لحاظ قانونی قابل قبول هم باشد. البته پیشرفت ناپایدار طرح های هرمی، احتمال غیرقانونی شدن آن را بیشتر می کند.

در هر صورت اگر به هر طریقی با پیشنهادی برای کسب سود آنچنانی آن هم تنها با سرمایه گذاری مقداری ارز دیجیتال مواجه شدید قطعا در یک پروسه کلاهبرداری گرفتار شده اید چنین سودهای در هیچ فعالیت اقتصادی وجود ندارد. این به معنی نفی وجود بازاری به نام بازار ارز دیجیتال نیست اما قطعا فعالیت در این بازار نیازمند تخصص و کار سخت است آن هم نه با سودهای آنچنانی.