اطلاعات مربوط به دستگیری دو جاسوس ترکیه ای توسط اعضای حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک.) در نزدیکی شهر سلیمانیه در روز 3 آگوست، بسیار کم است، چرا که ترکیه همچنان سکوت کرده است و پ.ک.ک و کردهای عراق نیز از افشای جزئیات آنچه رخ داده است خودداری می کنند.

کردستان عراق از اوایل دهه ی 1990 میدان نبرد بین پ.ک.ک. و ترکیه بوده است. پ.ک.ک. از اوایل دهه ی 1980 میلادی از کوه های ناهموار شمال عراق به عنوان مخفیگاه استفاده کرده است و چندین بار با دیگر احزاب مختلف کرد از جمله اتحادیه میهنی کردستان و حزب دموکراتیک کردستان بر سر قلمرو و اعمال نفوذ درگیر شده است. ترکیه از اواسط دهه ی 1990 چندین عملیات فرامرزی انجام داده است، اگرچه توانایی های خود در انجام عملیات ویژه و فعالیت های اطلاعاتی مستقل در اقلیم کردستان را تا سطح محدودی توسعه داده است.

از ماه آگوست 2014، هنگامی که حملات داعش بنیان حکومت اقلیم کردستان را تهدید می کرد، پ.ک.ک. با استقرار صدها تن از جنگجویان سرسخت خود برای دفاع از کردستان عراق و ایزدی های سنجار، محبوبیت گسترده ای در میان کردها کسب کرد. گروهی از فرماندهان سابق پ.ک.ک یک ارتش قدرتمند را در سراسر مرز سوریه مستقر کردند که به یکی از شرکای اصلی ائتلاف بین المللی تحت رهبری امریکا در برابر دولت اسلامی (داعش) مبدل شد.

در اواخر جولای 2015 روند صلح دو و نیم ساله ترکیه و پ.ک.ک با شکست مواجهه شده و به پایان رسید. رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و جاسوس وفادار وی هاکان فیدان، ظاهرا چشمان خود را به مهم ترین فرد تحت تعقیب در ترکیه، گریلا و نویسنده ی60 ساله، جمیل بایک دوخته اند. اردوغان به خوبی به یاد دارد که چگونه مامورانی که برای سازمان اطلاعات ترکیه (میت) کار می کنند، بنیانگذار این گروه، عبدالله اوجالان را در سال 1999 در کنیا دستگیر کرده و به ترکیه بازگرداندند.

المانیتور با برخی منابع مطلع صحبت کرد. این منابع به دلیل حساسیت این موضوع، خواستند که ناشناس بمانند. داستان آنها از این قرار است:

مدتی پس از ماه جولای 2015، زمانی که میت تلاش می کرد تا به حلقه داخلی بایک نفوذ کند، پ.ک.ک. یکی از محافظان بایک را به عنوان طعمه انتخاب کرد. میت این طعمه را گرفت و به مدت دو سال پ.ک.ک. اطلاعات دقیقی را از طریق این محافظ به ماموران میت انتقال می داد تا زمانی که اعتماد مستحکمی بین آنها ایجاد شد. اطلاعاتی که به میت ارائه می شد آنقدر مهم بود که دو تن از مقامات ارشد پ.ک.ک. تصمیم گرفتند تا دست کم دو بار در سلیمانیه با خبرچین خود دیدار کنند.

در اوایل ماه آگوست، به نظر می رسید که این محافظ به دو مقام میت اطلاعاتی داده است مبنی بر اینکه بایک جهت درمان عازم سلیمانیه است. کشتن یا ربودن بایک، یک کودتای اطلاعاتی بزرگ برای اردوغان به شمار می آید.

در لحظه آخر، این محافظ به رؤسای میت اطلاع داده است که نمی تواند با آنها در سلیمانیه ملاقات کند چرا که دستگاه اطلاعاتی پیچیده حزب اتحادیه میهنی به شدت مراقب است. این محافظ در عوض از آنها خواسته است تا به یک شهر کوهستانی که میان کوه قندیل و سلیمانیه قرار دارد سفر کنند. شهر دوکان با دریاچه بزرگ خود محلی محبوب برای گردشگران عرب از جنوب عراق و کردهایی است که به دنبال فرار از گرمای سوزان تابستان هستند. این مکان پوششی ایده آل برای انجام عملیات جاسوسی است.

گروهی از گریلاهای پ.ک.ک. در روز 3 آگوست وارد محل شده و این دو مقام اطلاعاتی و همراهان کرد آنان را در یکی از محل های تفریحی دستگیر کرده اند و 43 کیلومتر (27 مایل) به کوه های قندیل رفته اند؛ این عملیات توسط پ.ک.ک. فیلمبرداری شده است. جاده قندیل پر از پست های ایست و بازرسی اتحادیه میهنی کردستان است، اما مبارزان پ.ک.ک. موفق شده اند عوامل میت را دستگیر کرده و خود را به قندیل برسانند.

پ.ک.ک. بلافاصله بازجویی از این ماموران را آغاز کرده است. یک مقام سابق آشنا با پ.ک.ک. معتقد است که این بازجویی حداقل سه ماه طول خواهد کشید. در آنکارا نیز اردوغان و فیدان که به حزب اتحادیه میهنی خبر نداده بود، از آنها خواسته اند که مداخله کنند. اتحادیه میهنی دست کم دو بار نمایندگان خود را فرستاده اند تا پ.ک.ک. را راضی کنند که این عوامل را آزاد کنند اما پ.ک.ک. این درخواست را رد کرده است.

در روز 23 ماه آگوست، مولود چاوش اوغلو، وزیر امور خارجۀ ترکیه وارد شهر اربیل شد و با نمایندگان حزب اتحادیه میهنی دیدار کرد اما به نظر می رسد که هیچ نتیجه ای حاصل نشده است.

روز بعد، در روز 24 آگوست، ترکیه طی یک اقدام بی سابقه بهروز گلالی، نماینده حزب اتحادیه میهنی کردستان را که به احزاب کرد ترکیه ارتباط نزدیکی دارد از اخراج کرد. پیشتر در سال 2003، هنگامی که 11 نیروی ویژه ترکیه در روز 4 جولای به کمک اتحادیۀ میهنی کردستان در شهر سلیمانیه به دست کماندوهای آمریکایی دستگیر شدند، ترکیه گلالی را که از سال 2000 در انکارا خدمت کرده بود اخراج نکرد.

در روز 24 ماه آگوست، هنگامی که گلالی به فرودگاه سلیمانیه رسید، با انتقاد از پ.ک.ک. گفت که این گروه نباید هر گونه که خود می خواهد رفتار کند و باید به حاکمیت حکومت اقلیم کردستان احترام بگذارد. سخنگوی اتحادیه میهنی کردستان گفت که این حزب از این عملیات اطلاع نداشته و هم از ترکیه و هم پ.ک.ک. انتقاد کرد.

مقامات ارشد پ.ک.ک. از جمله بایک در پاسخ خواستار اخراج دیپلمات های ترکیه شدند و هشدار دادند که مشارکت اتحادیه میهنی کردستان یا حزب دموکرات کردستان در برنامه های ترکیه، خیانت علیه مردم کرد خواهد بود.

پس از این واقعه، برخی از مقامات اتحادیه میهنی کردستان در مورد فعالیت های پ.ک.ک. در منطقه اظهار نگرانی کردند اما این حزب چنان دچار تفرقه شده است که ممکن است نتواند هیچ اقدامی انجام دهد. دیوارنویسی ها در مورد پ.ک.ک. و بنیانگذار آن عبدالله اوجالان در سلیمانیه رایج است.

در صورتی که پ.ک.ک. فیلم ویدئویی این عملیات را منتشر کند، اردوغان هیچ چاره ای جز اعتراف به یکی از شرمسارترین شکست های اطلاعاتی در تاریخ ترکیه را ندارد. در مورد کردهای عراق که در حال برگزاری رفراندوم برای استقلال هستند، عواقب ناخواسته ی اقدامات .ک.ک. در قلمرو آنان می تواند به یک مشکلی جدی تبدیل شود.

منبع: المانیتور

ترجمه: خبرگزاری کردپرس- سرویس جهان

کد خبرنگار: 40101