9 سال پیش در تاریخ 21 فوریه 2008 نیروهای ارتش ترکیه عملیاتی تحت عنوان "حرکت خورشید" از زمین و آسمان در خاک شمال عراق ترتیب داده و به مدت 8 روز عملیات های گسترده ای توسط نیروهای مسلح ترکیه در منطقه زاپ در خاک اقلیم کردستان عراق علیه مواضع پ.ک.ک صورت گرفته بود که در آن تاریخ با واکنش ایالات متحده آمریکا بعد از 8 روز عملیات نیروهای ارتش ترکیه به خاک خود برگشته بودند؛ 9 سال بعد از آن عملیات و همزمان با درگیری هایی که در شمال عراق به وجود آمده است، یک بار دیگر ارتش ترکیه عملیات زمینی را این بار در سکوت جوامع بین المللی و در شرایطی که توجهات منطقه ای و جهانی به مسئله کرکوک و درگیری های نیروهای پیشمرگه کرد با نظامیان دولت مرکزی عراق جلب شده است؛ طراحی و عملی کرده است.

کماندوهای ارتش ترکیه بعد از کشته شدن 2 نیروی نظامی ارتش این کشور در مرز چوکورجا در تاریخ 16 اکتبر 2017 در اثر انفجار بمبی دست ساز توسط پ.ک.ک به دستور مستقیم رئیس ستاد فرماندهی نیروهای مسلح ترکیه به منطقه اعزام شده و از 17 اکتبر عملیات گسترده ای را آغاز کرده و وارد منطقه زاپ شده اند.

سوال مهمی که در این خصوص مطرح می شود این است که ترکیه علی رغم درگیری هایی که همراه در این مرزها با نظامیان پ.ک.ک داشته است چرا بعد از 9 سال دقیقاً در حالی که درگیری ها و تنش ها در شمال عراق به اوج خود رسیده است وارد خاک این منطقه شده و عملیات زمینی را بعد از 9 سال با عنوان مبارزه با گروه تروریستی پ.ک.ک انجام داده است؟

ترکیه همواره از تشکیل یک دولت مستقل کردی در همسایگی خود هراس داشته و یکی از ترس های اساسی جمهوری ترکیه در دوره های مختلف حکومتی در این کشور از جمهوری خواه ها گرفته تا ملی گراها و این اواخر اسلام گراهای آک پارتی ایجاد یک دولت مستقل کردی در همسایگی مرزهای جنوبی خود بوده است. کشور ترکیه که قریب به 3 سال است با چالش تشکیل کریدور کرد شمال سوریه روبه رو شده است و از راه های مختلف در تلاش برای ایجاد مانع در تشکیل این کریدور برآمده است از 1 ماه پیش و بعد از رفراندوم کردستان عراق با چالش دیگری از تشکیل یک دولت مستقل کرد این بار در شمال عراق روبه رو شده است. علاوه بر تمام این ها بزرگترین نگرانی این کشور از ایده اتحاد کردستان سوریه و کردستان عراق و دسترسی به دریای مدیترانه است که به ظن سیاستمداران این کشور این مسئله پروژه بلند مدت اسرائیل و آمریکا برای منطقه خاورمیانه می باشد.

زمانی که به این مسائل فرامرزی مسئله وجود بالغ بر 20 میلیون کرد در داخل مرزهای ترکیه را نیز اضافه کنیم این کشور در شرایطی قرار می گیرد که نیاز به اقدامی فوری احساس می کند. اقدامی که 2 هفته پیش در راستای توافق به دست آمده در مذاکرات آستانه و ورود به شهر استراتژیک ادلب صورت گرفت یکی از اقدامات پیشگیرانه ارتش ترکیه در برابر دسترسی این کریدور متحد به دریای مدیترانه بود. ولی مسئله به اینجا ختم نمی شود و ترکیه نیاز به اقدامات جدی تری را می بیند که باید انجام دهد و آن نیز ایجاد یک منطقه حائل در مرزهای سوریه و عراق می باشد. از همین رو است که بعد از 9 سال با بهانه کشته شدن 2 نیروی نظامی ترکیه عملیات گسترده ای را به منطقه زاپ صورت می دهد.

با توجه به محدوده جغرافیایی که منطقه زاپ در آن قرار گرفته است {حد فاصل مرز سوریه و عراق} ارتش ترکیه می تواند با ایجاد یک خط نظامی قدرتمند و کنترل آن منطقه از هر گونه بروز احتمال ناخوشایند برای در آینده جلوگیری کند.

این اقدام ترکیه علاوه بر این هدف بلند مدت، یک هدف کوتاه مدت را نیز دنبال می کند و آن هم مسئله تجاری با مقوله مرز این کشور با عراق است. مرز خابور که به عنوان تنها دروازه ترکیه به روی عراق به حساب می آید دروازه یکی از بازارهای بسیار مهم برای ترکیه به حساب می آید که در صورت بسته شدن ضربه اقتصادی جبران ناپذیری را به تجارت ترکیه وارد خواهد کرد. ترکیه که اکنون با فشار کشورهای منطقه از جمله ایران برای اقدامی جدی علیه اقلیم کردستان عراق روبه رو شده است از طرف دیگر نیز از سوی جریان های و احزاب ملی گرای داخل کشور نیز در آستانه اتهام اتخاذ سیاست های دوگانه در قبال بارزانی و اقلیم کردستان عراق شده است. از همین رو حکومت آک پارتی به ریاست رجب طیب اردوغان خود را مجاب می بیند که اقدامی انجام دهد. طبق اطلاعات به دست آمده از آخرین جلسه شورای امنیت ملی ترکیه این کشور 2 گزینه در این خصوص برای خود طراحی کرده است: گزینه اول: تحویل مرز خابور به دولت مرکزی عراق و خارج کردن کنترل این مرز از ید اقلیم کردستان عراق و گزینه دوم: ایجاد یک مرز جدید از منطقه اُوا کوی در مرزهای سیلوپی و متصل شدن به تلعفر – موصل – بغداد. که هر 2 قبل از آن که عملی شود نیاز به یک عملیات نظامی خواهد داشت.

کد خبرنگار: 30102