به گزارش خبرگزاری کردپرس این خبرنگاران که در قالب یک تور خبری به استان ایلام سفر کرده بودند در این سفر سه روزه ، با سفر به این روستاهای بسیار محروم ضمن دیدار با مردم با شدت فقر و محرومیت این مناطق آشنا شده و گزارش هایی را نیز در رسانه های خود منتشر کردند. خبرگزاری کردپرس با تعدادی از این خبرنگاران گفتگو کرده و نظراتشان را در خصوص این سفر و نیز میزان فقر و محرومیت این مناطق و راهکارهای مقابله با آن جویا شده است.
مناطق محرومی که از یاد مسئولان رفته اند
شادی مکی ،خبرنگار خبر گزاری سلامت حق شهروندی را از حقوق اولیه همه ساکنان ایران زمین می داند و می گوید:آنچه مسلم است حق بر سلامت و حقوق شهروندی افرادی که در مناطق محروم ایلام زندگی می‌کنند مورد تضییع قرار گرفته است .
وی با اشاره به مناطق محروم بخش هلیلان ایلام می گوید: شرایط اقلیمی این مناطق به‌گونه ای است که بسیار دور از مرکز استان واقع شده‌اند و به همین دلیل نیز به نظر می‌رسد از یاد مسئولان رفته‌اند.
وی نداشتن راههای دسترسی را از مشکلات اساسی این مناطق عنوان کرد و افزود: برای رساندن امکانات به این افراد در درجه اول باید یا راه های مواصلاتی را استاندارد کرد و یا این روستاها را در مناطقی دسترس ‌پذیر تجمیع کرد. همچنین باید به این افراد آموزشهای ‌ بهداشتی و سایر آموزش های ضروری را ارائه داد که تمام این موارد یک برنامه ریزی کارشناسانه و دقیق را می‌طلبد.
این خبرنگار در ادامه می گوید:وجود چنین مناطقی با این حد از فقر و محرومیت زیبنده کشوری که منابع طبیعی غنی دارد و قطعا در دسته کشورهای فقر منطقه جای نمی گیرد ‌نیست.به نظرم تجمیع این روستاها در یک منطقه دسترس پذیرتر می تواند یکی از راههای خروج این مناطق از محرومیت باشد.
خانم مکی تصریح کرد: فقر عدم آموزش صحیح اینکه مسئولان به جای آموزش برای تغییر رسوم اشتباه مدام بر فرهنگ مردم محروم تکیه میکردند. دور ازدست رس بودن و. پراکندگی روستاها و نبود راه مواصلاتی همه باعث چنین شرایطی شده بود.
له شدن زنان و دختران هلیلان زیر چرخهای محرومیت
فریبا جواهری خبرنگار خبرگزاری ایلنا، فقر فرهنگی و مشکلات ناشی از آن را از جمله معضلات منطقه هلیلان ایلام عنوان می کند و می گوید: هلیلان داستان نسلهای سوخته و له شدن زنان و دختران زیر چرخهای محرومیت است.
وی در ادامه گفت: سفر به محرومترین روستاهای محرومترین استان های کشور همیشه نگران کننده است، مواجه شدن با آدم‌هایی که به خاطر جبر جغرافیایی از حداقل فرصت‌ها و امکانات محروم هستند هیچ وقت آسان نیست.
این خبرنگار با مقایسه تصورات قبل از سفر خود به استان ایلام و شرایط بعد از انجام این سفر تصریح کرد: البته در طول سفر به استان ایلام متوجه شدیم شرایط به آن بدی که تصور می‌کردیم نیست و متأسفانه روستاهای سیستان‌و‌بلوچستان و خراسان جنوبی و کرمان به علت خشکسالی هنوز در محرومیت مقام اول را دارند .
جواهری می گوید: فقر مطلق و محرومیت انسان‌ها را ساکت می‌کند و مثل همیشه این زنان و دختران هستند که بیشتر از همه زیر چرخ‌هایش له می‌شوند. در منطقه زردلان دخترها عقب رانده می‌شوند، اسیر سنت، عرف و فقر کنج خانه ماندگار می‌شوند. در ۱۳ سالگی شوهرشان می‌دهند و بار قصه پر غصه زنان هلیلان بیش از هر چیز بر خاطرم سنگینی می‌کند.
هلیلان داستان نسلهای سوخته
وی همچنین گفت: در هلیلان، حکایت زنانی به سن و سال من که دختران ۱۵ ساله خود را شوهر می‌دهند، داستان نسل‌های سوخته‌ای است که خدا می‌داند تا کی ادامه خواهد داشت.
این خبرنگار ضمن پیشنهاداتی در خصوص بهبودی وضعیت مردم این مناطق می گوید: باید دختران و زنان زردلان را دریافت، به آن‌ها آموزش داد، توانمندشان کرد برایشان پر پرواز مهیا کرد. مردم دهستان هلیلان عقب نگه داشته شده‌اند ، به فضای مجازی و اطلاعات دسترسی ندارند، نبود جاده فلجشان کرده و گاها همچون کودکانی می‌مانند که باید قدم زدن را به آن‌ها آموخت.
وی در پایان گفت: مشخص است که برنامه ای دقیق و چند بعدی برای بهبود وضعیت این مناطق وجود ندارد اگر هم قرار بود تزریق مقطعی پول کاری از پیش ببرد دیگر منطقه محرومی در کشور نداشتیم.
توسعه دامداری با شیوه های مدرن راه نجات منطقه محروم هلیلان
ناصر جعفرزاده، خبرنگار خبرگزاری مهر توسعه دامداری با شیوه های مدرن و امروزی را راه نجات منطقه محروم هلیلان می داند و می گوید: اول اینکه باید توجه داشته باشیم به موقعیت جغرافیایی منطقه که به نظرم یکی از عوامل عدم توسعه است .

وی در ادامه گفت: از دیرباز حیات اقتصادی ایران مبتنی بر کشاورزی و دامداری بوده که به ویژه در غرب کشور دامداری اهمیت زیادی داشته است و به دلیل نبود دشتهای وسیع در منطقه زاگرس که زردلان هم جزیی از آن است متاسفانه کشاورزی امکان توسعه ندارد بنابراین توسعه باید بر مبنای دامداری شکل بگیرد.
جعفرزاده افزود: از سویی دامداری در حد وسیع نیازمند قشلاق و ییلاق هست که در گذشته وجود داشته است.شما اگر بررسی کنید حتمن می بینید که همین مردم که امروز به فقر و فالکت افتاده اند تا 100 سال پیش و قبل از یکجانشینی احتمالن زندگی خوبی داشته اند.
ارتباط بین محرومیت، یکجا نشینی و زندگی دامداری
این خبرنگار با بیان اینکه محرومیت این منطقه شاید با یکجانشینی شروع شده است گفت: یکجانشینی با کشاورزی همخوانی دارد اما با کشاورزی میانه ای ندارد.مگر اینکه دامداری به شکل مدرن و امروزی باشد.
جعفرزاده با بیان اینکه راه نجات منطقه هلیلان توسعه دامداری با شیوه های مدرن است افزود:در اینجا ما آماده ایم دامدار و کشاورز را که تا چند دهه قبل خودکفا بوده و بدون نیاز به شهر زندگی کرده اند نیازمند به شهر کردیم و حالا همین دامدار مجبور است برای رفع مایحتاج ضروری اش به شهر برود که البته برای اینکار هم در منطقه ای همچون هلیلان ایلام می بینیم که حتی جاده مناسبی هم وجود ندارد.
وی ادامه داد: این در حالی است که از ابتدا با نوع زندگی که مردم این مناطق داشته اند جاده نیاز نبوده اما شرایط فعلی باعث شده که به آن نیاز داشته باشند.از طرف دیگر می بینیم که یک دامدار نیاز به سواد آنچنانی ندارد و داشتن یک دیپلم هم کفایت میکند اما اینها امکان تحصیل تا مقطع دیپلم را هم ندارند.
این خبرنگار با عنوان اینکه متاسفانه یک برنامه ریزی جامع برای رفع محرومیت منطقه هلیلان وجود ندارد افزود: باید مشخص کنیم که میخواهیم این بنده های خداوند را همچنان توی این روستاها نگه داریم یا مهاجرتشون بدیم به شهرهها. واگر میخواهیم نگهشون داریم باید زمینه دامداری به شکل امروزی را برایشان ایجاد کنیم.
وجود آسیبهای اجتماعی گوناگون در منطقه هلیلان
معصومه اصغری،خبرنگار روزنامه شرق وجود آسیبهای اجتماعی را از جمله مهمترین مشکلات منطقه هلیلان ایلام عنوان می کند و می گوید: با توجه به اولين حضورم در استان ايلام از طریق این تور خبری و انبوه خبرها و گزارشهايي كه از شرايط و محدوديتها و محروميتهاي اين استان شنيده بودم ، از قبل نیز قضاوت و تصويري نسبي از آنجا برایم وجود داشت.
وی گفت: گزارشهاي آماري فراوان از بيكاري و تبعات منفي و آسيبهاي اجتماعي نظير طلاق،اعتياد و خودكشي كه عموم اين موارد در همه شهرها وجود دارد اما در ايلام به نسبت محدوديتهایی که وجود دارد بيشتر است و بيشتر هم ديده مي شود.
این خبرنگار تصریح کرد:از آنجايي كه با همراهی كميته امداد در مناطق محروم پنج استان ديگر حضور داشتم ، مي توان گفت محدوديت مناطق بازديد شده مطابق با اعلام مسئولين همان ضريب هفت باشد چرا كه با وجود راه قابل دسترسي بسياري از مشكلات آموزشي و بهداشتي نیزحل ميشود در حالي كه برخي از روستاهای هلیلان ایلام همين موارد را هم ندارند.
محدودیت زنان و دختران و افزایش آسیبهای اجتماعی
اصغری ادامه داد: در مورد چنين فضاهاي روستايي صعب العبوري به جزو موارد خاص و استثنايي، ايجاد شغل و كارگاههاي محلي و كارآفريني هايي مطابق با نياز و امكانات محلي مي تواند به ايجاد شغل جوانان و درنهايت كاهش آسيبها كمك كند. در اين مورد هم بسياري از خيرين توانايي و امكان ايجاد كارگاه را دارند.
وی افزود:اين مناطق به شدت تحت تاثير مسايل فزهنگي و عرفي، زنان و دختران را محدود كرده و اين موضوع زمينه آسيبهاي اجتماعي را فراهم مي كند.
در این زمینه به نظر مي رسد كمك به ادامه تحصيل دختران و اميد به ادامه زندگي براي آنها با كارآفريني مشاغل خانگي لازم است.
وی در پایان در جواب این پرسش که دوست داشتید شخصا توانایی انجام چه کاری برای مردم این مناطق را داشتید می گوید: شخصا اگر پول و امكانات داشتم حداقل در يك روستا كارگاهي براي دختران ايجاد ميكردم و مراحل بازاريابي و فروش و ترابري را به مردان روستا مي سپردم، يعني همه روستا درگير اين كار مي شوند و روزي كسب مي كنند.
گزارش: حشمت اله کرمی نژاد