به گزارش کردپرس، با تشدید روند خشک شدن دریاچه ارومیه زمزمه های سونامی نمک یا طوفان نمک و خطرات گزاف آن بیش از هر جای دیگر در رسانه ها و در میان مردم پیچیده است و نگرانی های را به وجود آورده است.

اما سونامی نمک تنها گریبانگیر دریاچه ارومیه و ساکنان شمال غرب کشور نیست.

بلکه بیشتر استان های کشور را نیز با این خطر روبرو هستند به طوریکه اردیبهشت ماه سال 96 برای بررسی خطرات طوفان نمک همایش «بحران درياچه نمک و پديده گردوغبار در حوضه مرکزي ايران» در قم برگزار شد و در این همایش کارشناسان و مسئولان خطرات ناشی از خشک شدن دریاچه نمک را به مراتب خطرناک تر از دریاچه ارومیه بر آورد کردند.

آیا در ارومیه طوفان نمک رخ داده است؟

اوایل فروردین ماه طوفانی در ارومیه به پا خواست که زمزمه های نمکی بودن آن در رسانه های پیچید و خطرات ناشی از آن را دوباره در اذهان زنده کرد.

بیش از ۵ کانون بحران ریزگردهای نمکی در دریاچه ارومیه در استان‌های آذربایجان غربی و شرقی شناسایی‌شده اند این در حالی است که مسعود باقرزاده کریمی مدیر دفتر اکوسیستم های تالابی سازمان حفاظت محیط زیست سونامی نمک یا طوفان نمک را رد می کند و به تسنیم می گوید: مردم و رسانه‌ها نباید به حرف‌های بی‌پایه و بی‌اساس توجه کنند چرا که این سخنان غیر علمی می‌تواند ذهن مردم را مشوش کند .

وی خبرهای منتشر شده مبنی بر طوفان نمکی در فروردین ماه امسال را نه تایید و نه تکذیب می کند و می گوید: موضوع طوفان به‌وقوع آمده و اینکه آیا طوفان نمک بوده یا خیر، باید به صورت کامل و فنی بررسی شود.

باقرزاده کریمی با نگاهی علمی طوفان نمکی را موشکافی می کند و می گوید: یک نظر غالب این است که نمک به علت جاذبه و رطوبه بودن منتشر نمی‌شود مگر اینکه شرایط خاصی به‌وقوع بپیوندد؛ یعنی در شرایط خاص نمک به صورت معینه بالا می‌آید و پف کردگی ایجاد می‌شود و با تشکیل اشکال شش ضلعی، خطوط نمک بالا می‌آید و احتمال انتشار پدید خواهد آمد.

مدیر دفتر اکوسیستم های تالابی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه راهکار پخش نمک و طوفان آن فقط از طریق ممکن رخ می‌دهد، گفت: البته در دریاچه ارومیه هم این نوع شش ضلعی‌ها برای نمک دیده شده اما باید شواهد طوفان اخیر به صورت کامل و فنی بررسی شود و باید این علامت سوال که آیا طوفان نمک اتفاق افتاده یا خیر رفع شود.

نباید دریاچه ارومیه به حال خود رها شود

داودرضا عرب در دومین نشست ستاد احیای دریاچه ارومیه در پاسخ به پرسشی که گفته می‌شود بهتر است دریاچه خشک شده و از نمک‌های آن برداشت شود تا تلاش کنیم آن را احیا کنیم، گفت: « در صورتی که دریاچه به حال خود رها شود، نمکی که از این غول خفته بر می‌خیزد تا شمال شرق ایران پیش خواهد رفت. در صورت معلق شدن ذرات نمک در هوا، جنگل‌ها، مزارع و درنهایت زندگی مردم تحت‌تأثیر قرار خواهد گرفت. هزینه‌هایی که برای کنترل نمک دریاچه باید بپردازیم بسیار بیشتر از هزینه‌هایی خواهد بود که برای احیای آن هزینه می‌شود. درحال حاضر در گزارش‌هایی به ما اعلام شده که میزان سقط جنین در دام‌های حاشیه دریاچه افزایش یافته است، در عین حال چنانچه شرایط به همین صورت ادامه پیدا کند، تفاوت حداقل و حداکثر دمای هوا در این مناطق بسیار زیاد خواهد بود.

پریسا پیروفر کارشناس ارشد زمین شناسی در مقاله ای می نویسد: کارشناسان شرايط دریاچه اروميه را با وضعیت دریاچه آرال در منطقه آسياي مرکزي قیاس مي‌کنند. در دهه ۶۰ ميلادي، اتحاد جماهير شوروي با هدف توسعه کشاورزي و صنايع، مسير دو رود اصلي ورودی به درياچه آرال را منحرف کرد و موجب خشک شدن دریاچه گردید. فلزات سنگين محلول در آب که از صنايع سازنده سلاح‌هاي بيولوژيک و شيميايي به درياچه رهاسازي شده بود بعد از خشک شدن درياچه با وزش باد به مناطق مختلف منتقل شد و موجب شیوع بیماری هایی چون افزايش معلوليت‌هاي ذهني، ناباروري، سل مقاوم به دارو، کم خوني، بیماری تنفسي، اختلال در عملکرد غدد درون ريز، سرطانهای کبد، کليه و مجاري ادراري، حصبه، تغييرات عصبي_ رفتاري و سرطان‌هاي پوستي گردید.

۶میلیون نفر در معرض بحران طوفان نمک

اما یک نماینده مجلس بحران نمک و طوفان نمکی را تنها ناشی از خشکی دریاچه ارومیه نمی داند.

علی ابراهیمی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس سدسازی های غیرکارشناسی و عدم رعایت حقابه تالاب ها و رودخانه ها را عاملی موثر در مواجه شدن ۶ میلیون نفردر کشور با بحران نمک دانست.

وی در رابطه با برخی اظهارات مبنی بر مواجه بودن 6 میلیون نفر در کشور با بحران نمک، به خانه ملت گفت: متاسفانه اقدامات صورت گرفته در راستای حفظ منابع آب های زیرزمینی، آب های سطحی و محیط زیست بر اساس مطالعات اساسی و حساب شده نبوده و برای دراز مدت برنامه ریزی مناسبی نداشته ایم.

این نماینده مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه برای نیل به خودکفایی، تامین آب صنایع و توسعه کشاورزی برداشت آب به صورت بی رویه صورت گرفته است، افزود: سدسازی های غیرکارشناسی و عدم رعایت حقابه تالاب ها و رودخانه ها باعث بروز فرونشست زمین، برهم خوردن اقلیم، کاهش پوشش گیاهی و در نهایت تولید و گسترش ریزگردهای نمکی شده است.