به گزارش کردپرس دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا عصر سه‌شنبه در جریان سخنرانی که ۱۱ دقیقه طول کشید، اعلام کرد که کشورش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میلادی خارج می‌شود و تحریم‌هایی که در چهارچوب این توافق لغو شده بودند را بار دیگر علیه تهران به اجرا می‌گذارد.

او همچنین افزود که آمریکا قصد دارد علاوه بر این تحریم‌ها، مجازاتهای اقتصادی سنگینی را علیه ایران وضع کند و چنانچه شرکتهای بین‌المللی این تحریم‌ها را نقض کنند با تنبیهات سخت آمریکا مواجه خواهند شد.

این خروج یکجانبه آمریکا از برجام واکنش های داخلی و جهانی را به همراه داشت که مهمترین این واکنش ها به شرح زیر است:

واکنش سیاستمداران داخل کشور

رئیس جمهور: رئیس جمهوری ایران در واکنش به تصمیم ترامپ گفت: امشب ما شاهد یک تجربۀ مهم بودیم و به همان نتیجه‌ای رسیدیم که در چهل سال گذشته شاهد آن بودیم. این که ایران به تعهدات خود پایبند است و آمریکا هیچگاه به تعهدات خود پایبند نبوده است.

آمریکا همواره با ایران رفتار خصمانه‌ای داشته است؛ از کودتای زمان دکتر مصدق گرفته تا دخالتهای آمریکایی‌ها در ایران در رژیم سابق و همچنین سرنگونی هواپیمای مسافربری ایران در خلیج فارس و اقدامات این کشور در قبال مردم منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا.

آمریکایی‌ها امشب اعلام کردند که از برجام خارج شدند. این درواقع تصریحی بود بر کاری که آنها در ماههای گذشته هم به شکل دیگری انجام داده بودند.

وزیر امور خارجه: محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران گفت: اگر ترامپ دست به اشتباه برهم زدن برجام به عنوان یک دستاورد جهانی بزند یقینا در شرایط بدتری مجبور خواهد شد حقوق مردم ایران را بپذیرد.

سخنگوی دولت: محمدباقر نوبخت در یک پیام تویتری اعلام نمود که "ماندن آمریکای عهدشکن در برجام، چه خیری برای ما داشت که امروز از بابت خروج آن نگران شویم؟! از مهر پارسال همه اقدامات لازم را برای هر شرایطی پیش‌بینی کرده ایم. جنگ روانی ترامپ با همدلی و اتحاد مردم نقش بر آب خواهد شد."

سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس: حسین نقوی حسینی، گفت: "با اقدام ترامپ، هیات نظارت بر اجرای برجام در کشور باید سریع تصمیم‌گیری کند و مجلس نیز هماهنگ با سایر ارکان نظام، تصمیم می گیرد."

وی همچنین افزود: "جمهوری اسلامی ایران بر اساس سیاست اصولی خود با همه دنیا منهای آمریکا و رژیم صهیونیستی که سلطه‌گری آنها همواره اثبات شده، تعامل داشته و این تعامل را ادامه خواهد داد و در خصوص وضعیت جدید نیز، برنامه مدونی دارد که با وحدت و انسجام همه ارکان نظام برنامه خود را اجرا خواهد کرد.

نائب رئیس مجلس: علی مطهری، در واکنش به خروج آمریکا از برجام گفت: اقدام امریکا تاثیری روی زندگی مردم نخواهد گذاشت و آمریکا به تعهداتش عمل نکرده بود و در واقع این تحریم ها تا حدودی وجود داشت.
وی همچنین افزود :"بی اعتباری آمریکا و نقض پیمان آمریکا برای دنیا روشن شد و شکافی بین اروپا و امریکا ایجاد شد و این در واقع نتیجه سیاست های درست ایران است و یک پیروزی برای ایران است."

مشاور رئیس جمهور: مشاور حسن روحانی ،رئیس جمهور ایران در واکنش به خروج ترامپ از برجام گفت: "ایران بیش از ۱۲ سناریوی احتمالی را در مورد تصمیم امشب ترامپ درباره برجام از ماه‌ها قبل مورد بررسی قرار داده بود و تصمیم امشب ترامپ به هیچ وجه خارج از سناریوهای پیش‌بینی شده توسط ایران نبود." آقای آشنا در توییتر خود نوشت: پاسخ ما به ترامپ نه عجولانه، اما دردناک خواهد بود.

معصومه ابتکار: در توییتر خود نوشت: ترامپ تصمیم به ترک برجام گرفت. او در تلاش است تا با ایران و جهان قلدرموبانه رفتار کند. ترامپ قدمی خلاف امنیت و صلح جهان برداشته است. ایران در مقابل این رفتار قلدرموبانه می ایستد و تلاش می کند تا بدون آمریکا در صورت در نظر گرفته شدن خواسته‌هایش در توافق بماند..

نهادهای بین المللی و نگرانی از آینده برجام

سازمان ملل متحد: آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد با انتشار بیانیه‌ای با اظهار اینکه از خروج آمریکا از برجام و شروع تحریم‌های جدید علیه ایران بسیار نگران است از طرف‌های این توافق‌نامه خواست تا به تعهدات خود عمل کنند و کشورهای عضو این سازمان نیز از این توافقنامه حمایت کنند.

گوترش در این بیانیه اظهار داشت توافق هسته‌ای ایران از لحاظ خلع سلاح هسته‌ای و دیپلوماسی موفقیت بزرگی است و به صلح و امنیت بین‌املل کمک می کند.

وی همچنین تاکید کرد: "من بسیار نگران خروج آمریکا از برجام و شروع تحریم های جدید علیه ایران هستم. من دیگر شرکت کنندگان در این توافق را به انجام کامل تعهدات خود تحت برجام فرا می خوانم و از اعضای دیگر سازمان ملل متحد می خواهم که از این توافقتنامه حمایت کنند."

رئیس دیپلماسی اتحادیه اروپا: فدریکا موگرینی در واکنش به سخنان دونالد ترامپ بار دیگر بر پایبندی این اتحادیه بر توافق هسته‌ای تاکید کرد و گفت که از نظر اتحادیه اروپا برجام ادامه دارد و بروکسل از تبعات تحریم‌های آمریکا نگران است. خانم موگرینی تاکید کرد که این اتحادیه از منافع خود دفاع می‌کند و همچنان طرفدار حفظ برجام است.

واکنش کشورهای غربی به برجام با نگاهی به خواسته آمریکا

او همچنین افزود: پیام من به مردم ایران این است اجازه ندهید که هیچکس این توافق هسته‌ای را از بین ببرد. این توافق، یک موفقیت دیپلماتیک بزرگ است که به همه نشان داد که حتی اگر موانع بزرگ باشد باز هم می‌توان به یک راه حل دست یافت.

وزیر امور خارجه انگلیس: بوریس جانسون درمقاله ای تاکید می کند که از میان تمام گزینه‌های موجود برای اطمینان از اینکه ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست پیدا نخواهد کرد، برجام کمترین نقص را دارد.
وی افزود که از نگاه او، این توافق نقایصی دارد 'اما یقین دارم که می‌تواند اصلاح شود. به همین سبب بریتانیا، در کنار آمریکا، فرانسه و آلمان برای رفع نقایص برجام همکاری می‌کند.

رئیس جمهور فرانسه: امانوئل از تصمیم رئیس جمهور آمریکا برای خروج از توافق هسته‌ای ابراز تاسف کرد.

وزارت امور خارجه آلمان: وزارت خارجه آلمان هم طی بیانیه‌ای اعلام کرد که با برجام، دنیا امن‌تر از قبل شده و اروپا به همین خاطر، برای حفظ آن «سخت تلاش خواهد کرد.»

نخست وزیر ایتالیا: نخست‌وزیر ایتالیا اعلام کرد که توافق هسته‌ای ایران باید حفظ شود.نخست‌وزیر ایتالیا در این باره با تأکید بر ضرورت حفظ برجام، خاطرنشان کرد: ‌این توافق به امنیت منطقه کمک می‌کند و باعث اشاعه خلع سلاح هسته‌ای می‌شود. جنتیلونی در پیامی که در توئیتر خود منتشر کرد، افزود که ایتالیا در کنار هم‌پیمانان اروپایی خود می‌ایستد و نسبت به تعهدات انجام شده متعهد است.

وزارت امور خارجه کانادا: وزارت امور خارجه کانادا با صدور بیانیه‌ای از توافق هسته‌ای با ایران حمایت کرده و گفته از نظر این کشور برجام به تحقق استراتژی این کشور مبنی بر ممانعت از دستیای ایران به سلاح هسته‌ای کمک می‌کند چرا که توانسته از زمان اجرا "ایران را متعهد و پاسخگو" نگه دارد..در این بیانیه کانادا همچنین گفته همزمان با محکوم کردن ایران در حمایت از فعالیت های تروریستی، از خروج آمریکا از برجام متاسف است.

از واکنش های دوستانه تا برخوردهای خصمانه کشورهای منطقه

ترکیه: وزارت خارجه ترکیه در واکنش به تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا مبنی بر خروج از برجام با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: خروج آمریکا از توافق هسته ای ایران را یک گام ناامید کننده می دانیم. به گزارش خبرگزاری آناتولی در بیانیه وزارت خارجه ترکیه آمده است'' ترکیه همواره اعلام کرده تنها راه حل برنامه هسته ای ایران راه دیپلماتیک و مذاکره بوده و در گذشته نیز در این راستا تلاش کرده است. برنامه جامع اقدام مشترک که در سال 2015 به تصویب رسید، گام مهمی در راستای ممانعت از گسترش سلاح هسته ای بوده و نشان داده است که حتی دشوارترین مسائل نیز از طریق مذاکره قابل حل است.

لبنان: میشل عون رئیس جمهوری لبنان با ابراز نگرانی از احتمال لغو برجام از سوی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا تاکید کرد که تصمیمات او با هدف نمایش قدرت است.

بحرین: دولت بحرین در بیانیه ای که وزارت خارجه این کشور صادر کرد تصمیم دونالد ترامپ را تایید و از آن اعلام پشتیبانی کرد در این بیانیه آمده است که این تصمیم نشان می دهد که آمریکا خود را ملزم به رویارویی با سیاستهای ایران و تلاشهای این کشور برای صدور تروریسم به منطقه می داند بی آنکه تعهدی به قوانین و عرف بین المللی داشته باشد.

رژیم اسرائیل: نخست وزیر اسرائیل در واکنش به تصمیم رئیس جمهوری آمریکا گفت: دونالد ترامپ یک حرکت تاریخی انجام داد و اسرائیل از رئیس جمهور ترامپ برای این اقدام شجاعانه‌اش، تشکر می کند. زیرا از زمان انعقاد توافق هسته‌ای، ایران فعالیتهای خود را برای دستیابی به سلاح هسته‌ای متوقف نکرده بلکه پنهان کرده است.

امارات متحده عربی: دولت امارات متحده عربی هم با صدور بیانیه‌ای از تصمیم دونالد ترامپ اعلام پشتیبانی کرد و از جامعه جهانی خواست در پاکسازی خاورمیانه از سلاح هسته‌ای و جنگ افزارهای کشتار جمعی در کنار آقای ترامپ بایستد

عربستان: خبرگزاری رسمی عربستان سعود «SPA» طی گزارشی اعلام کرد که ریاض از این تصمیم و همچنین اعمال مجدد تحریم های معلق علیه ایران توسط آمریکا ابراز خرسندی کرده است.

واکنش کشورهای همپیمان

روسیه: روسیه در واکنشی تند به تصمیم دونالد ترامپ، اعلام کرده "خروج امریکا از برجام بی‌اعتنایی توهین‌آمیزی به قواعد بین‌المللی" است. در بیانیه وزارت خارجه روسیه آمده: "آمریکا یک بار دیگر بر خلاف خواست و اراده دیگر کشورها گام برداشته" است و این "گواه جدیدی است بر آن که ایالات متحده قادر به مذاکره نیست

سوریه: وزارت خارجه سوریه در بیانیه‌ای اعلام کرد که این کشور تصمیم ترامپ را به شدت محکوم و با رهبری و دولت و مردم ایران اعلام همبستگی کامل می‌کند و مطمئن است که ایران می‌تواند از پس پیامدهای این تصمیم بربیاید.

تشت آرای سیاست مداران امریکایی در رابطه با خروج از برجام

در حالی که مقام ریاست جمهوری امریکا و تیم حامی وی همگی بر حمایت از خروج از برجام تاکید نهاده اند با این وجود می توان صداهای متفاوت تری از تصمیم اتخاذ شده را شنید. اگر چه تصور می شود این واکنش ها اغلب از سوی جبهه دمکرات ابراز شده است با این وجود می توان واکنش های تعدادی از جمهوری خوهان از جمله جان کری وزیر سابق امورخارجه این کشور را ملاحظه نمود

وزیر سابق امورخارجه امریکا: "جان کری" وزیر امور خارجه آمریکا طی بیانیه‌ای اعلام کرد: اعلام امروز امنیت ما را تضعیف کرد، حرف آمریکا را شکست و ما را از متحدان اروپایی‌مان منزوی کرد و اسرائیل را در خطری جدید قرار داد و تندروهای ایران را تقویت کرد و اهرم اثرگذاری آمریکا در جهان را تحت تاثیر قرار داد و در همان حال نیز توانایی دولت‌های بعدی برای دستیابی به توافق بین‌المللی را کاهش داد. حقایل خود گویا هستند. به جای آنکه معیارهای راستی آزمایی عدم انتشار بی سابقه ایجاد کنیم این تصمیم سبب شد تا جهان را به آستانه‌ای که چند سال پیش با آن مواجه بودیم رساند. حجم این ویرانی وابسته به این است که آمریکا تا چه اندازه بتواند توافق هسته‌ای را نگه دارد و به واکنش ایران نیز وابسته است.این کار در راستای منافع آمریکا نبوده است. ما باید همگی امیدوار باشیم که جهان بتواند توافق هسته‌ای را حفظ کند.

رئیس جمهور سابق آمریکا: خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران را خطای جدی ناميد. به گزارش اسپوتنيک، "باراک اوباما" رئیس جمهور سابق آمریکا اعلام کرد که خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران خطای جدی بود و این تصمیم ممکن است آمریکا را در برابر دو گزینه ایران مسلح به سلاح هسته‌ای یا جنگ دیگر در خاورمیانه قرار دهد.

اوباما تصمیم ترامپ در خروج از برجام را تصمیمی از سر گمراهی توصیف کرد..

عضو ارشد جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا: به گزارش خبرگزاری رویترز، «مک تورنبری» عضو ارشد جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا با بیان اینکه خروج ترامپ از برجام یک اشتباه است، بر لزوم تداوم این توافق تاکید کرد.

تورنبری که ریاست کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان آمریکا را بر عهده دارد، با تاکید بر اینکه در زمان امضای برجام از مخالفان آن بوده، افزود که اکنون خروج از این توافق به نفع واشنگتن نیست.