نگاهی گذرا به وضعیت پایداری و مصرف   آب  در بانه

سرویس کردستان- هم اکنون در شهر بانه 28 هزار انشعاب آب آشامیدنی و یا مشترک آب وجود دارد که از این تعداد 4 هزار انشعاب مربوط به محله های حاشیه شهر بانه است که پس از الحاق 443 هکتار مساحت این محله ها در سال 1396 واگذار شده است. علاوه بر این تعداد مشترک شهری در بانه، بالغ بر 1200 انشعاب هم در شهرهای آرمرده، بویین و کانی سور واگذار شده است.

سیده لیلا حسنی، کارشناس ارشد جغرافیا گرایش هیدروژئومورفولوژی در برنامه‌ریزی محیطی (جغرافیای آب ها) در یادداشتی که در اختیار کرد پرس قرار داده است می نویسد: میزان مصرف آب در زمان اوج مصرف تابستان 280 لیتر بر ثانیه و در اوج مصرف زمستان 250 لیتر بر ثانیه است. سرانه مصرف آب شهروندان بانه ای بین 210 تا 250 لیتر در شبانه روز است که در مقایسه با استاندارد جهانی (150 لیتر در شبانه روز)، رقم بسیار بالایی است.

دو منبع اصلی تامین آب آشامیدنی شهر بانه در بلندمدت عبارتند از: سد مخزنی بانه (سبدلو) که 4 میلیون و 200 هزار مترمکعب گنجایش دارد و سد عباس‌آباد که ظرفیت آن 16 میلیون مترمکعب است و همزمان با تأمین آب آشامیدنی شهر بانه، در چشم انداز بلند مدت آن، تأمین آب آشامیدنی 100 روستا پایین دست سد نیز پیش بینی شده است که این طرح مراحل مطالعاتی خود را می گذراند؛ تأمین آب مورد نیاز برای 4 هزار هکتار از اراضی کشاورزی دارای حقابه رودخانه های قبلی حوزه آبخیز عباس آباد و دهستان ننور هم از دیگر اهداف آبی سد عباس آباد است.

در سال 96 به دلیل کمبود آب آشامیدنی و اتمام ذخیره آب سد مخزنی بانه، از پروژه انتقال اضطراری آب سد عباس‌آباد بهره برداری شد که با صرف 6 میلیارد تومان هزینه و فعالیت بیش از 10 اکیپ از شهرهای سنندج، سقز و بانه در دی و بهمن 96 اجرا شد.

علاوه بر شهر بانه و شهرهای تابعه این شهرستان، هم اکنون 97 روستای بانه نیز تحت پوشش شبکه تأمین و توزیع آب آشامیدنی روستایی قرار دارند. بیشترین منبع تامین آب های سطحی در روستاهای اطراف بانه، چشمه‌ها و چاه‌ها هستند و این عامل یکی از مشکلات نبود آب پایدار در بانه است که بیشتر نزولات آسمانی به صورت رواناب و جاری هستند که قابلیت ذخیره سازی چندانی ندارند.

میزان بارش نزولات آسمانی در شهرستان بانه، در سال آبی جاری، تاکنون 760 میلی‌متر بوده است که نسبت به میانگین بارش سالانه (660 میلی‌متر)، افزایش چشمگیر حدود 15 درصدی را نشان می دهد؛ میانگین بارش در سال آبی گذشته هم 620 میلی‌متر بود.

جالب است بدانیم که به دلیل بارش مناسب نزولات جوی، امسال تاکنون از ذخیره آب سدهای بانه و عباس آباد برداشت نشده و هم اکنون آب آشامیدنی شهر بانه از دو منبع «کانی‌بیان» در یک کیلومتری شهر بوئین و کانی پیرمراد در جنوب شرقی بانه (در دامنه کوه آربابا) تأمین می‌شود با توجه به بارش نزولات آسمانی که هنوز هم ادامه دارد، به گفته مسؤلان امسال شاهد قطع آب آشامیدنی در شهر بانه نخواهیم بود.

بارش قابل توجه نزولات آسمانی امسال از یک سو موجب سرریز کامل سدهای ذخیره آب شهرستان بانه شده و از سوی دیگر غنی تر شدن پوشش گیاهی و پویایی طبیعت و محیط زیست این شهرستان را به دنبال داشته است. در مجموع می توان اثرات بارش های سال آبی جاری در بانه را در موارد زیر خلاصه کرد:

1- غنی‌ترشدن پوشش گیاهی در مراتع و اراضی ملی که با توجه به تجربه های تلخ سنوات گذشته در مورد آتش سوزی جنگل ها و مراتع، به نوبه خود هشداری برای مسؤلان، انجیمن های مردمی زیست محیطی و شهروندان تلقی می شود و از اواخر خرداد ماه با خشک شدن این پوشش گیاهی، به دغدغه ای جدی در زمینه نهادینه کردن فرهنگ پاسداشت محیط زیست و احترام به طبیعت و همچنین ضرورت هوشیاری و تشکیل اکیپ های اطفاء حریق تبدیل می شود.

2- سدها در سال های قبل تا حدی به مرحله پرآبی رسیده‌اند، اما امسال جدا از سرریزشدن آنها، چشمه‌ها و چاه‌ها هم جان تازه‌ای گرفته‌اند و تاکنون که در خردادماه هستیم خوشبختانه هیچ آبی از سدها برداشت نشده است و تنها از آب های جانبی مازاد از سد مخزنی و چشمه های کانی بیان و پیرمراد برای تأمین آب آشامیدنی شهروندان بانه ای استفاده شده است.

3- با توجه به اینکه 80 درصد مساحت شهرستان بانه را جنگل ها و مراتع تشکیل داده است، و در شهرستان بانه هم ذخایر آبی ایستا یا دریاچه و مرداب وجود ندارد، این سدها اثرات مثبتی بر اکوسیستم منطقه داشته‌اند و باعث سرسبزشدن هرچه بیشتر پوشش گیاهی منطقه شده‌اند که به همان میزان هم بهره‌وری از منابع طبیعی و ملی بیشتر شده است.

4- از جمله تاثیرات سودمند دیگری که بارش های امسال و به تبع آن ذخایر آبی سدها داشته‌اند، تاثیر مثبت بر زندگی مردم شهرستان بوده است که باعث شده آغاز فصل گرما به تعویق بیفتد و تاکنون که در خرداد ماه هستیم هنوز نیاز به استفاده از کولر و وسایل سرمایشی در منازل احساس نشده است؛ این بدان معناست که هوای متبوع و خنکی را برای منطقه به همراه داشته و هوای متبوع بهاری در منطقه حفظ شده است.

5- رگبارهای پراکنده و سیلاب‌های گاه و بیگاه امسال، جدا از خطرات و خسارات جزئی که احتمال آن همواره وجود دارد، باعث چندین بار لایروبی رودخانه اصلی و رودهای کوچک و فصلی اطراف بانه شده است.

6- بارش های اخیر در منطقه، به لحاظ بهداشتی نیز مفید بوده و احتمال شیوع بیماری های روده ای مرتبط با فصول گرم سال را کاهش داده و یا دست کم به تعویق انداخته است.

کد خبر 60986

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha