کردپرس: احزاب اسلامی کردستان عراق به عنوان بخشی از بازیگران سیاسی این اقلیم، طی چند سال اخیر نه تنها نتوانسته اند در یک جبهه قرار گیرند، بلکه گاه در مقابل یکدیگر ایستاده اند. از سوی دیگر، این احزاب در انتخابات چند گانه قبل و بعد از سال 2003 در سطح اقلیم کردستان و عراق، نتوانسته اند نتایج در خوری را کسب کنند و رسیدن به قدرت نزد آن ها از طریق صندوق های رای تحقق نیافته است. کردپرس در مصاحبه ای تفصیلی که در ادامه می خوانید، موارد مذکور و سوالاتی دیگر را با کامل محمود سخنگوی جنبش اسلامی کردستان عراق در میان گذاشته است.

مشروح مصاحبه؛

کردپرس: «جبهه‌ اصلاح» میان جنبش اسلامی کردستان و اتحاد اسلامی کردستان به‌ منظور شرکت در انتخابات پارلمان کردستان عراق در یک لیست مشترک اعلام شد، اهداف اعلام این جبهه‌ اسلامی و برنامه‌ های کاری آن چیست؟

کامل محمود: به‌ عنوان احزاب اسلامی کردستان عراق طی یکی دو سال اخیر تمام تلاش خود را به‌ منظور هماهنگی و همکاری مشترک و فعالیت در یک چارچوب مشخص و جدید به‌ کار گرفتیم. این چارچوب می تواند جبهه‌ ای اسلامی و یا یک ائتلاف سیاسی و حتی می تواند یک حزب مشترک باشد. متاسفانه تاکنون نتوانسته ایم این هدف را محقق سازیم. آن چه‌ که‌ تاکنون تحقق یافته‌، ائتلاف میان جنبش اسلامی کردستان و اتحاد اسلامی کردستان برای شرکت در انتخابات 30 سپتامبر 2018 پارلمان کردستان است. ما به‌ عنوان جنبش اسلامی کردستان در انتخابات پارلمانی عراق در 12 می 2018 همکار برادران اتحاد اسلامی بودیم و دارای نامزدهایی در لیست انتخاباتی این حزب بودیم. در انتخابات پیش روی پارلمانی کردستان هم، جبهه‌ اصلاح را با اتحاد اسلامی تشکیل داده‌ ایم. ما با برادران جماعت اسلامی کردستان هم رایزنی هایی برای حصول توافق و تشکیل ائتلاف انجام دادیم، اما این حزب تفسیر و تحلیل خاص خود را داشت و مشارکت به‌ صورت مستقل را پسندید. هدف ما در جنبش‌ اسلامی برای تشکیل جبهه‌ اصلاح، توجه‌ به‌ ضرورت ساماندهی وضعیت داخلی و میان حزبی در اقلیم کردستان است. این مهم هم شامل احزاب سلامی می شود و هم احزاب غیر اسلامی را در بر می گیرد. تلاش ما در راستای تحقق هدف اتحاد در میان کردها است و در این میان؛ احزاب اسلامی از احزاب اصلی و تاثیرگذار به‌ شمار می آیند. جنبش اسلامی در ارتباط و هماهنگی مداوم با دیگر احزاب اقلیم کردستان بوده است. به ویژه پس از انتخابات پارلمانی عراق در 12 می 2018 که از سوی دو حزب حاکم اقلیم کردستان تقلب بزرگی صورت گرفت و آراء شهروندان به بازی گرفته شد. ما و پنج حزب دیگر کردستان، نشست های مشترکی برگزار کردیم. متاسفانه باید اذعان کنم که این احزاب فاقد استراتژی مشخص و روشنی در قبال تحولات کنونی هستند. هدف جنبش اسلامی و اتحاد اسلامی، تشکیل ائتلاف بزرگتری بود، اما هیچ پاسخی به درخواست های ما برای تشکیل چنین ائتلافی داده نشد و در نهایت، ائتلاف میان این دو حزب برای شرکت در انتخابات پیش روی پارلمان کردستان تحقق یافت.

کردپرس: آیا برنامه مشخصی برای گسترش این ائتلاف در آینده به دیگر احزاب کردستانی از جمله احزاب اسلامی، وجود دارد؟

کامل محمود: جبهه اصلاح تاکید کرده است که درهای خود را به روی همه شخصیت ها و احزاب و جریان هایی که دارای مانیفست و رویکرد ما هستند باز گذاشته است. آن چه احزاب مختلف را در این ائتلاف گرد هم می آورد دغدغه اصلاح ریشه ای و مبارزه با فساد و گذار از مرحله ای است که اقلیم کردستان 27 سال در آن قرار گرفته و به صورت مداوم، تجربه حاکمیتی کُردی را با شکست مواجه می کند. آمادگی کامل برای ائتلاف با هر نیرو و شخصیتی را داریم که بخواهد در کنار ما برای انجام تغییرات ریشه ای در اقلیم کردستان تلاش و فعالیت نماید.

کردپرس: به گفتگوها و تلاش های بدون نتیجه برای تشکیل جبهه اسلامی در کردستان عراق اشاره کردید. موانع و دلایل شکست در تشکیل جبهه اسلامی در اقلیم کردستان چه هستند؟

کامل محمود: دلیل اصلی، ماهیت کنونی و عبثیت احزاب کردستانی و نبود استراتژی و اهداف مشخص نزد آنان است. بر این عقیده ام که حزب گرایی در اقلیم کردستان از ماهیت واقعی آن تهی شده است. به همین دلیل شاهدیم که بیشتر اوقات منافع حزبی بر منافع عمومی و ملی ارجحیت داده می شوند. این در حالی است که حزب، هدف نیست، بلکه وسیله ای است برای خدمت به مردم و تحقق این هدف. نخبه ای سیاسی در همه احزاب مانع از آن هستد که روند فعالیت حزبی در کردستان به سمت و سویی برود که موجب ایجاد یک زندگی سیاسی طبیعی در اقلیم کردستان شود. از سوی دیگر برخی رویدادها و در این میان برگزاری رفراندوم استقلال در سپتامبر 2017 موجب موضع گیری های متفاوت و ایجاد اختلاف میان احزاب شده است. شاهدیم که رفراندوم به کجا رسید. به صورت کلی می توان گفت که مواضع و عقاید متفاوت به مانعی بر سر راه ائتلاف و یا اتحاد میان احزاب شده است. در ارتباط با احزاب اسلامی هم باید اشاره کنم که ما احزاب اسلامی با این مشکل دست به گریبان هستیم که هنوز هم تعریف و درک مشخصی از خود نداریم. ما در اهداف مشترک و در نوع فعالیت حزبی هم هیچ تفاوتی با هم نداریم و مثل سابق نیست که یک حزب اسلامی مسلح باشد و دیگی فاقد سلاح و این عاملی برای اختلاف باشد. هنوز هم نمی دانیم چرا نمی توانیم به نوعی از اتحاد و همگرایی دست یابیم.

ما در جنبش اسلامی بر این عقیده ایم که در مقطع کنونی، احزاب اسلامی نیازمند مدل جدیدی از فعالیت سازمانی و حزبی هستیم. باید احزب اسلامی رویکرد فعالیت خود را تغییر دهند، هم از لحاظ سیاسی و همچنین در حوزه آموزشی.

کردپرس: سوال را این گونه مطرح کنم، شما یکی از حاضران تمامی نشست ها و دیدارهای میان احزاب اسلامی برای تشکیل جبهه اسلامی بوده اید، موارد و موضوعاتی که سه حزب اسلامی اقلیم کردستان نتوانستند بر سر آن ها به توافق دست یابند و موجب اختلاف هستند، چیست؟

کامل محمود: به عنوان عضو گروه عالی اقدام مشترک میان احزاب اسلامی و کمیته همکاری احزاب اسلامی و حاضر در همه نشست ها تاکید می کنم که هیچ تفاوتی میان مواضع و رویکرد احزاب اسلامی اقلیم کردستان وجود ندارد. اشاره کنم که حزب جماعت اسلامی بیش از دیگر احزاب از پروژه تشکیل جبهه اسلامی کردستان فاصله دارد. این حزب بر این عقیده است که در مقاطع مختلف، در مقابل حزب دمکرات کردستان (پارتی) قرار گرفته و به گفته آن ها، تاوان این مخالفت ها را هم پرداخت کرده اند و قصد دارند در انتخابات آینده، عواید این سیاست را برای خود ببرند تا از نظر آن ها به هیچ یک از دیگر احزاب که به نظرشان دارای چنین مواضع صریح و تندی نبوده اند، سهمی داده نشود. من با این نظر مخالفم. بر این عقیده ام که تمامی احزاب مخالف، علیه فساد و بی عدالتی موجود در این اقلیم هستند. یک حزب نمی تواند خود را بالاتر از دیگر احزاب بداند.

کردپرس: این انتقاد متوجه احزاب سلامی اقلیم کردستان است که فاقد پروژه ای مشخص برای حاکمیت هستند و هر کدام به نوعی، دنباله رو دیگر احزاب می باشند و عوامل دیگری مانع از تحقق جبهه اسلامی در کردستان هستند؟

کامل محمود: این یک واقعیت است. یکی از مشکلات در عرصه سیاسی اقلیم کردستان نبود استراتژی و پروژه مشخص برای حاکمیت و اداره اقلیم بر اساس برنامه و نظرات شخصی و از سوی یک نخبه سیاسی است؛ اما در ارتباط با احزاب اسلامی باید اشاره کنم که ما در نشست های گروه عالی اقدام مشترک که نزدیک به 12 نشست بود و همچنین در نشست مشترک هر سه رهبر احزاب اسلامی که طی دو سال گذشته برگزار شده است، رهبر جنبش اسلامی از احزاب اسلامی خواستار تدوین پروژه مشترک میان احزاب اسلامی بر اساس اصول علمی شده است. رهبر جنبش اسلامی همچنین خواستار نشست مشترک احزاب اسلامی با دیگر احزاب اقلیم کردستان و همچنین نیروهای سیاسی منطقه و بین المللی شده است تا در نهایت موارد مشترک با دیگر احزاب و ماهیت آن ها و همچنین مورد اختلاف مشخص شوند تا بر اساس موارد و منافع مشترک موضع گیری های سیاسی ویژه احزاب اسلامی را اتخاذ نماییم. نه این که این مواضع بر اساس سلایق شخصی اتخاذ شوند. ما بر اتخاذ موضع مشترک و دوری گزینی از اتخاذ مواضع مختلف و متفاوت تاکید کرده ایم؛ اما متأسفانه آن گونه که انتظار می رفت پاسخی به این درخواست ها داده نشده است و دلیل این امر این است که «منافع» بر هر چیز دیگر ارجحیت داده شده است.

کردپرس: میزان آراء و جایگاه مردمی احزاب اسلامی اقلیم کردستان در انتخابات چند گانه پیشین در اقلیم و عراق افزایش نداشته و بعضاً هم با کاهش مواجه شده است، دلیل این امر را در چه می دانید و پیش بینی شما از نتایج احزاب اسلامی در انتخابات پیش روی پارلمان کردستان چیست؟

کامل محمود: دلیل اصلی کاهش آراء احزاب اسلامی اقلیم کردستان، دو حزب حاکم می باشند. آن ها هیچ گاه زمینه را برای برگزاری انتخاباتی شفاف و سالم در کردستان فراهم نکرده اند و به صورت مداوم شیوه های جدیدی از تقلب را به کار می گیرند. انتخابات اخیر مجلس نمایندگان عراق، بدترین نوع انجام دادن تقلب بود که در سیستم الکترونیکی روی داد. ما بر این عقیده بودیم که این نوع سیستم انتخاباتی مانع از انجام دادن هر نوع تقلبی می شود، اما تقلب در سطح بی سابقه ای بود. دلیل دیگر نیز وجود انشقاق و عدم اتحاد میان احزاب اسلامی است. واجدین شرایط رأی دادن این سؤال را مطرح می کنند که چرا احزاب اسلامی نمی توانند به اتحاد دست یابند و تفاوت های میان آن ها چیست. زیرا مردم هیچ تفاوتی میان این احزاب نمی بینند. تنها چیزی که موجب فاصله میان احزاب اسلامی شده است، منافع نخبه یا عده خاصی از این احزاب است، زیرا ماهیت این احزاب یکی است و هیچ بهانه ای برای انشقاق، وجود ندارد. می بایست احزاب اسلامی در چارچوب یک حزب واحد فعالیت می کردند. شرایط موجود موجب ایجاد بی اعتمادی میان شهروندان اسلامگرا و محافظه کار شده است که به صورت طبیعی از طرفداران و رأی دهندگان به احزاب اسلامی به شمار می آیند. احزاب اسلامی باید به این سؤال هواداران خود پاسخ گویند و این بی اعتمادی از میان رود که متأسفانه تاکنون قادر به انجام این کار نبوده ایم، مگر این که در آینده این مهم تحقق یابد.

* مصاحبه: حسن صالحی

سرویس عراق و اقلیم کردستان

خبرگزاری کردپرس