به گزارش خبرنگار کردپرس، نرخ 12.1 درصد بیکاری کشور در سال 96 که کردستان را با 13.7 درصدی در رتبه هفتم کشور قرار داده از جمله معضلات ملموس اجتماعی است که به عقیده کارشناسان علاوه بر ضعف برنامه ریزی های حوزه اشتغال به ضعف های برنامه های آموزشی هم ارتباط پیدا می کند. به طوری که در سال های اخیر با وجود کاهش تعداد دانش آموزان به دلیل کاهش تعداد فرزندان خانوارها، با افزایش دانشگاه ها و رشته های دانشگاهی خیل عظیمی از علاقه مندان به تحصیلات عالی پس از اتمام تحصیل با درهای بسته بازار کار مواجه شده اند.

از سوی دیگر تحصیلات دانشگاهی موجب شده است کارشناس در رشته به غیر از رشته تحصیلی خود و به ویژه در کارهای یدی تمایلی به حضور در بازار کار نداشته باشد. در این میان برخی کارشناسان آموزشی معتقدند یکی از علل پیدایش این معضل نبود مهارت کافی در یک فارغ التحصیل دانشگاهی است.

دانشگاه و نبود مهارت

«یدالله احمدی»؛ از کارشناسان آموزشی بر این باور است زمانی که یک مهندس عمران نمی تواند طرح یک ساختمان را تکمیل کند و یک کارشناس زمین شناسی تعداد معادن محل زندگی خود را نمی شناسد، نمی توان انتظار موفقیت این گروه از فارغ التحصیلان دانشگاهی در بازار کار را داشت.

او با تأکید به اینکه در حال حاضر جذب شغل با بهره گیری از افراد و محیط های آشنا انجام می شود، افزود: «ضد فرهنگ پارتی داشتن هم نمی تواند به منزله جذب افراد متخصص باشد و در واقع در صورتی که فردی تخصص کاری قابل قبولی داشته باشد، بازار کار ناخودآگاه استقبال لازم را از توان کاری وی خواهد داشت.»

به گفته «احمدی» این موضوع در حالی است که دانشگاه ها بخش مهارت آموزی را به صورت کلیشه ای اجرا کرده و نزدیک به 90 درصد آموزش های خود را در سطح نظری ارائه می دهند.

محرومیت مهارت در مدارس

ضعف های برنامه ریزی آموزشی محدود به سطح دانشگاه ها باقی نمانده و به عقیده کارشناسان مشکل از سطح مدارس آغاز می شود.

رئیس مرکز فنی و حرفه ای شهرستان قروه با بیان اینکه خلاء رشته های فنی مدارس محرومیت از کار در محیط واقعی است، تأکید دارد که رسالت فنی و حرفه ای توانمند سازی افراد به جای اشتغال زایی است.

رسالتی که به گفته «فردین نامور» در مدارس چندان مدنظر قرار نمی گیرد و حتی توجه اشتغالزایی هم در آموزش ها دیده نمی شود.

او بر این باور است که فرد توانمند خود می تواند زمینه اشتغال را در بازار کار فراهم کند، اما این مهم از طریق آموزش های فنی مدارس محقق نمی شود و دانش آموز تنها با گرفتن مدرکی بدون مهارت واقعی وارد بازار کار شده و با آسیب های بسیاری روبرو خواهد شد.

اجرای سیاست مهارتی

در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به توسعه و گسترش هنرستان ها و رشته های فنی و حرفه ای تأکید ویژه شده و تحقق این مهم به ایجاد اشتغال مولد و کاهش بیکاری در جامعه کمک زیادی خواهد کرد و به همین خاطر تقاضای اجتماعی برای آموزش های فنی و حرفه ای بالا است.

گرچه این سند می تواند تحولی در حوزه کسب و کار ایجاد کند اما در عین حال به نظر می رسد با وجود افزایش رشته های مهارتی در هنرستان ها خروجی توانمندی مهارت آموزان این گروه از مراکز آموزشی با ارزیابی مطلوبی همراه نیست و سرانجام اشتغال زایی این گروه هم به صورت کامل مطالعه نمی شود.

بررسی نواقص

در واقع اظهارات تمامی کارشناسان آموزشی بر این است که باید زمینه های گفت و گوی آزاد برای بیان مشکلات، نواقص و چالش های پیش رو آموزش های مهارتی مورد بررسی قرار گیرد.

در واقع آموزش غیر رسمی شامل آموزش انواع مهارت ها بر عهده فنی و حرفه ای است و این گروه از آموزش، زمینه ساز تربیت نیروی انسانی در بخش های تولیدی مختلف است.

اصل نکته به همین مسئله می رسد که باید بتوان شاغلان مراکز دولتی را توانمند کرده و آموزش های لازم را مطابق با تحولات روز جهانی پیاده کرد و دستیابی به این سیاست تنها در سایه تغییر نگرش مردم و مسئولان نسبت به مقوله آموزش مهارتی ممکن خواهد بود.

همراه با تکنولوژی روز

از جمله تأکیدات حوزه مهارت آموزی پایبندی به تکنولوژی های روز دنیا است. چرا که تطابق با تکنولوژی روز می تواند نیاز بازار کار را رفع کند و اینکه مهارت آموزی از جمله ضروریات فعلی استان است که می تواند سبب تولید علم و ایجاد زمینه های اشتغال پایدار باشد.

البته در این میان آمارها نشان می دهد که افراد برای مهارت آموزی اقدام می کنند اما خروجی مثبتی مطابق با بازار کار حاصل نمی شود. به عقیده کارشناسان خروجی آموزه های مهارتی و وضعیت اشتغال افراد مهارت آموز در کنار توجه به تخصص در آموزش های نظری با نگاهی به معضل بیکاری و وضعیت بازار کار نیازمند ارزیابی و برنامه ریزی مدون است.

برنامه ریزی که بتوان با بهره گیری از الگوهای کشورهای موفق در این زمینه پیش رفت و به جای درگیر کردن افراد متقاضی کار در پروسه های نفس گیر اداری به فکر افزایش سواد مهارتی آنان در کنار تدوین شیوه های حمایتی بود./

^* گزارش: زیبا امیدی فر