به گزارش کردپرس،HezKurd، جنبش زبان کردی (Hareketa Zimanê Kurdî)، با ارسال درخواستی به سازمان ملل و یونسکو خواستار این شد که کُردی زبان اصلی آموزش بشود. آیدین دره، مدیر بخش دیپلماسی HezKurd درباره این موضوع گفت: "ما از کسی چیزی نمی خواهیم، جز این که زبان مادری ما به فرزندان مان آموزش داده شود. این ابتدایی ترین حق ما است. ما از اینجا به بعد حق آموزش به زبان مادری مان را به پرونده حقوقی تبدیل می کنیم."
آیدین دره در مصاحبه ای که با آدم ییلدیریم خبرنگار گازته دیوار داشت به پرسش های او درباره درخواست از سازمان ملل و یونسکو در زمینه کمک به قانونی کردن آموزش به زبان مادری در ترکیه پاسخ داد.
آیدین دره درباره اهداف اولیه HezKurd گفت: "متاسفانه سیستم حکومتی ترکیه از ابتدای تأسیس مبتنی بر کثرت گرایی نبوده و دموکراتیک نشده است. حتا تصمیمات اتحادیه اروپا اجرا نمی شود. به جای عبرت از گذشته همچنان در کردستان ترکیه شهردارها بازداشت می شوند. خلاصه این که راه های سیاست ورزی دموکراتیک بسته شده است. درگیری ها بیشتر شده و مردم هم از حق اولیه خود یعنی زبان مادری و حقوق مربوط به آن محروم شده اند.

نتایج مطالعات ما نشان می دهد که زبان کردی به دلیل آموزش داده نشدن به شدت در خطر نابودی است. پیش از این تلاش ناشران و نویسندگان که سعی در تولید محتوا به زبان کردی داشتند، ستودنی بود، ولی متاسفانه با دخالت قدرت های سیاسی به طور قابل توجهی این تلاش ها کاهش یافت. بنابراین ما در تلاش هستیم تا با ایجاد یک جنبش مردمی غیر خشونت آمیز از زبان کردی محافظت کنیم.
برای این امر با همکاری فوزی بولگان، ابراهیم سدیانی، باریژ جلالی و گروهی از فعالان این حوزه، HezKurd یا جنبش زبان کردی، را تأسیس کردیم. تلاش ما حفظ و پیشرفت زبان کردی، بیرون آوردن آن از چارچوب منطقه ای و گسترش آن در بعد بین المللی است. بنابرین با استفاده از قوانین مربوطه درباره آموزش زبان کردی یک دادخواست به سازمان ملل و یونسکو دادیم. HezKurd فاصله یکسانی با همه احزاب و ایدئولوژی ها دارد. برای ما منابع علمی و متون حقوقی در اولویت هستند.
همچنین HezKurd در حالی که همه زبان ها و فرهنگ ها را ارزش های مشترک بشریت می داند، از یک راه حل غیر خشونت آمیز استفاده می کند.
هدف اصلی ما حمایت از آموزش دوزبانه کردی - ترکی در مناطقی است که بیشتر جمعیت را کردها تشکیل می دهند. به طور کلی HezKurd یک جنبش انسان دوست و آشتی طلب و مدنی است. تمام جلسات برای ورود عموم آزاد است."
آیدین دره در پاسخ به این که منظورش از کُردی زبان زندگی روزمره است چیست گفت: "من بیانیه ام را به زبان های کردی، ترکی، و فرانسوی منتشر کردم زیرا زبان فرانسه با نوشته های متفکرانی مانند دیدرو، و روسو گسترش یافت. تولید محتوا به یک زبان دوام آن را تضمین می کند. زبان کردی تنها در صورت آموزش می تواند زبان زندگی روزمره شود. یعنی در حوزه های ادبیات، هنر، علم و بازار استفاده شود. اگر کردی در مدرسه زبان آموزش رسمی بشود می تواند در تمام سطوح زندگی روزمره استفاده شود، از تعریف کردن لطیفه تا دادن پیشنهاد ازدواج، از تبلیغات تا خرید، و به این ترتیب زبانی دموکراتیک می شود. تنها راه ما آموزش کردی به نسل های بعدی است. در غیر این صورت تبدیل به زبان پیرمردها و پیرزن ها در خانه می شود و از بین می رود. شما با محدود کردن زبان مادری آن را عقیم می کنید. این منجر به تشدید تنش و شکل گیری یک فرهنگ بی ساختار می شود. همان چیزی که امروزه در میان کردها می بینید."
دره در ادامه گفت: "ما این پرونده را از طرق بین المللی پیش می بریم چون سطح ملی و حوزه بین المللی مکمل هم هستند. یونسکو و سازمان ملل علاوه بر حفظ زبان به عنوان میراث فرهنگی، از فرهنگ زندگی در کنار هم نیز حمایت می کنند. اروپایی ها اهمیت این موضوع را بر اساس تجربه به خوبی درک می کنند. این چیزی است که نه تنها کردها بلکه ترک ها هم باید از آن دفاع کنند.
از طرف دیگر وقتی صحبت از حق کردها برای آموزش به زبان مادری می شود گفتمان برادری به راحتی کنار گذاشته می شود. حتی سیاستمداران که پیش از انتخابات برای جمع کردن رای این قول ها را می دهند بعدش به راحتی قول هایشان را فراموش می کنند. بنابراین ما نباید دنبال حل کردن این موضوع با یک فرد خاص باشیم، باید از طریق بین المللی این مشکل را حل کنیم.
محافظت از زبان کردی یک مسئله بین المللی است. چون به تاریخ جهان مربوط می شود. ما از کسی چیزی نمی خواهیم فقط می خواهیم به فرزندانمان زبان مادری شان آموزش داده شود. این اساسی ترین حق انسانی ما است. خلاصه این که عدالت زبانی باید برای رسیدن به صلح محقق شود."
مدیر بخش دیپلماسی HezKurd در پاسخ به این که فکر می کنید به چه نتیجه ای برسید گفت: "این پرونده هم سیاسی هم حقوقی بوده و دارای ویژگیهای بین المللی است. ما اعتقاد داریم با پیگیری می تواند نتیجه بدهد. ترکیه معاهدات بین المللی را امضا کرده و در نتیجه مسئولیت دارد. باید به خواست میلیون ها نفر برای آموزش به زبان مادری پاسخگو باشد. ما رویه ای قانونی برای تحت فشار گذاشتن ترکیه آغاز کرده ایم. مردمی که خواهان آموزش به زبان مادری هستند می توانند این درخواست را امضا کنند. ما هم این حرکت را سازماندهی می کنیم. مردم ما می توانند برای آسیب های اجتماعی و روانی ناشی از ممنوعیت زبان کردی پرونده های قضایی تشکیل دهند. به دلیل پاسخگو نبودن قوانین داخلی ممکن است این پرونده ها به دادگاه حقوق بشر ارجاع شود. خطر و هزینه ای هم ندارد اما باید کمی مراقب باشیم. "
آیدین دره در پاسخ به این که در سوییس آموزش به چهار زبان رسمی وجود دارد، آیا فکر می کنید ترس از جدایی طلبی کردها یا تقسیم قدرت باعث انکار این حق می شود گفت: "انکار هویت کردی، دقیقا انکار زبان کردی است. از لجبازی با کردها کسی سودی نمی برد. هزینه ای که باید صرف رفاه اجتماعی شود، صرف جنگ می شود. نوعی خشونت کور وجود دارد. ما فکر می کنیم که حق آموزش به زبان مادری می تواند جلوی این خشونت ها را بگیرد. کشورهای چند زبانه زیادی مثل هند، قزاقستان، سوییس و بلژیک در دنیا وجود دارند.
کسی اعتراضی ندارد که زبان رسمی دولت ترکیه ترکی باشد اما کثرت گرایی شرط دموکراسی است. سازمان ملل به طور خودکار با تخلفات کشور ها برخورد نمی کند، ما باید حق زبان مادری خود را به یک دادخواست تبدیل کنیم.
اولین کاری که باید انجام بدهیم خواست زبان مادری مان است و ما این را در چارچوبی قانونی دنبال خواهیم کرد."