به گزارش کردپرس، مناطق کردنشین سوریه بعد از ظهور داعش در سوریه و عراق، و به سبب درگیر شدن آنها با این قضیه و نیز استفاده از فضای موجود برای رسیدن به مطالبات خود به یکی از موضوعات مهم بین المللی تبدیل شدند تا جایی که روسیه به عنوان یکی از ابرقدرت ها اجازه داد اولین دفتر نمایندگی کردهای سوریه یا بهتر بگوییم حزب کردی اتحاد دموکراتیک کرد سوریه(pyd) که قدرت بلامنازع مناطق تحت کنترل کردهای سوریه است، در مسکو دایر شود. آمریکا نیز که به دنبال بهانه ای برای ورود به بحران سوریه بود به حمایت نظامی از کردهای سوریه پرداخت. کردها با کمک های نظامی ائتلاف ضدداعش به رهبری آمریکا توانستند نزدیک به 30 درصد خاک سوریه را شامل مناطق غیرکردنشین در اختیار بگیرند اما تحولات بعدی مانند حمله ترکیه به عفرین و توافق آمریکا و ترکیه بر سر خروج نیروهای کرد از منبج باعث شد شائبه خیانت ابرقدرت ها به کردها مطرح شود. با فروکش کردن جنگ با داعش در سوریه و پیروزی های اخیر دولت مرکزی سوریه در نبرد با شورشیان، آینده کردها به یکی از مسائل مهم و البته مبهم این کشور تبدیل شده است. دو طرف برای مذاکره اعلام آمادگی کرده اند اما وجود تعداد زیادی بازیگر و ذینفع در بحران سوریه، پیش بینی در مورد آینده این کشور تقریبا غیرممکن به نظر می رسد. خبرگزاری کردپرس در راستای تشریح وضعیت کردها در سوریه مصاحبه هایی با کارشناسان حوزه مسائل سوریه انجام داده است. کردپرس این بار با دکتر جوردی تجل، استاد دانشکده تاریخ دانشگاه نوشاتل سوییس که هفت سال پیش رساله دکترای خود را درباره کردهای سوریه نگاشت، مصاحیه کرده است. وی از کارشناسان زبده مسائل کردهای سوریه است. دکتر تجل به کردپرس گفت که نمی تواند به درستی آینده سوریه را پیش بینی کند اما ممکن است کردها با دولت مرکزی سازش کنند و حزب کردی pyd در ازای حفظ هژمونیش در شمال سوریه، کنترل مناطق کردنشین را به دولت مرکزی واگذار کند. دکتر جوردی تجل معتقد است میان پ.ک.ک و گروه های نظامی و سیاسی کرد سوریه در مسائل کلان نظامی و استراتژیک ارتباط وجود دارد.

متن کامل مصاحبه خبرگزاری کردپرس با دکتر جوردی تجل استاد تاریخ دانشگاه نوشاتل سوییس:

کردپرس: هم کردهای سوریه و هم دولت بشار اسد برای رسیدن به توافق از طریق مذاکره بر سر سرنوشت مناطق تحت کنترل کردها ابراز امیدواری کرده اند. به نظر شما، آنها می توانند به توافق مسالمت آمیز در این باره دست یابند؟ آیا کردها در طی این توافق می توانند به خودمختاری دست پیدا کنند؟

جوردی تجل: هنوز زود است درباره پایان تقابل در سوریه و یا وضعیت دولت بشار اسد در سوریه در دوران پسا تقابل صحبت کنیم. اگرچه به نظر می رسد که دولت سوریه برنده جنگ با شورشیان است اما نتیجه نهایی هنوز معلوم نیست. آیا دولت بشار اسد قادر خواهد بود بر تمام مناطق این کشور دوباره سیطره پیدا کند؟ کشورهای افغانستان، عراق و لبنان نمونه هایی هستند که به ما می گویند دولتها می توانند دوام داشته باشند اما ازوما نمی توانند بر تمام مناطق یک کشور تسلط داشته باشند. با این حال، ممکن است حزب دموکراتیک کرد سوریه یا pyd بپذیرد که تا حدی نفوذ و کنترل خود را بر مناطق کردنشین از دست بدهد تا همچنان هژمونی و قدرت ناحکومتی خود را بر شمال سوریه همچنان حفظ کند.

کردپرس: برخی معتقدند که آمریکا و روسیه به کردهای سوریه خیانت کردند و گرنه ممکن بود حوادث طور دیگری رقم بخورد. آنها به نمونه عفرین و منبج که به گفته آنها آمریکا و روسیه با ترکیه بر ضد کردها تبانی کردند، اشاره می کنند.

جوردی تجل: تا حدی این مسئله درست است و می توان گفت که آمریکا و روسیه به کردها خیانت کردند اما نه کاملا. این دو ابرقدرت در حال بازی جنگ نیابتی در سوریه هستند و ممکن است در آینده به کُردها نیاز پیدا کنند. در مورد آمریکا و مسئله توافق با ترکیه بر سر منبج، مسئله بخصوص در مورد اهداف مبهم است. اما تحرکات و عمق تغییرات را در صحنه، مغایر و در سطح کوچکی در مقایسه با بیانیه های پرطمطراق درباره توافق بر سر این شهر می بینیم. با وجود اینها، به نظر می رسد که ترکیه و روسیه موقعیت خود را در غرب رود فرات در سوریه مستحکم کرده اند و آمریکا و متحدان غربی آن مانند فرانسه امیدوارند شرق رود فرات همچنان منطقه تحت نفوذ آنها باقی بماند.

کردپرس: ترکیه قصد خود را برای تصرف مناطق تحت کنترل دو نیروی ypg در سوریه و پ.ک.ک در عراق بیان کرده است. آیا این امر امکانپذیر است؟

جوردی تجل: اردوغان در آستانه انتخابات ترکیه اقدام به عملیات ویژه علیه پ.ک.ک در شمال عراق کرد اما تصرف قندیل طی سه هفته به هیچ وجه برای وی امکانپذیر نبود. در مورد دیگر مناطق سوریه مانند کانتون جزیره، من فکر نمی کنم ترکیه آماده باشد علیه نیروهای مستقر آمریکا در این منطقه اقدام نظامی انجام دهد.

کردپرس: تاثیر پیروزی اردوغان در انتخابات ترکیه بر مسئله کردها در سوریه و ترکیه را چگونه ارزیابی می کنید؟

جوردی تجل: اگر اردوغان شکست می خورد می توانستیم انتظار داشته باشیم که تنش با حزب کردی اتحاد دموکراتیک یا pyd را کاهش دهد. با این حال، اگر همچنان اخراج کادرهای ارشد ارتش ترکیه از سوی اردوغان ادامه داشته باشد ممکن است اتخاذ رویکرد جدیدی در مورد مسئله کردها در سوریه و ترکیه از سوی اردوغان به این زودی اتفاق نیفتد.

کردپرس: با توجه به این که شما تحقیق زیادی در مورد کردهای سوریه داشته اید، آیا معتقدید که رابطه نزدیکی میان pyd/ypg با پ.ک.ک وجود دارد؟

جوردی تجل: من فکر می کنم که باید میان سطوح مختلف در روند سیاسی تفاوت قائل بود. در سطح محلی، پ.ک.ک در امور روژاوا یا مناطق کردنشین سوریه به هیچ وجه دخالت نمی کند. فضای خودمختاری و خودمدیریتی در سطوح خاصی از زندگی روزمره وجود دارد. اما در مورد همه مسائل استراتژیک و نظامی ارتباط میان پ.ک.ک و کردهای سوریه وجود دارد. برای نحوه فعالیت پ.ک.ک در سوریه و منطقه می توان آن را با فعالیت حزب الله لبنان مقایسه کرد: هسته اصلی فعالیت و عضوگیری پ.ک.ک در داخل مناطق کردنشین ترکیه است اما از سال 2002 دست به روند ورود به فعالیت منطقه ای زده است. پ.ک.ک امروزه سطح نفوذ خاصی در ترکیه، عراق و سوریه دارد. ورود پ.ک.ک به فعالیت منطقه ای، اجازه داده است اقمار و احزاب وابسته به آن و نیز سازمان های تحت چتر حمایتی پ.ک.ک از نظر روسیه، آمریکا، فرانسه و غیره به عنوان یک بازگیر مهم به چشم بیایند. به همین دلیل، آنها در مناطق غیرکردنشین هم مانند سوریه توانسته اند مداخله کنند.

کردپرس:آیا فکر می کنید که آمریکا و روسیه به این زودی سوریه را ترک کنند؟

جوردی تجل: گفتن این مسئله آسان نیست. اگر دولت بشار اسد دوباره قدرت بگیرد ممکن است روسیه از حضورش بکاهد اما کاملا سوریه را ترک نمی کند. در مورد آمریکا و برخلاف روسیه، سرنوشت دولت و تغییرات سیاست آمریکا غیرقابل پیش بینی است. مشکل فقط حضور نظامی در اینجا نیست، مسئله نبود دستور کار مشخص در مورد سوریه است. روسیه از بشار اسد محافظت می کند اما دیدگاه دولت ترامپ در مورد آینده سوریه چیست؟

کد خبرنگار: 40101