به گزارش خبرگزاری کردپرس، یکی از آرزوهای فعالین سیاسی و اقتصادی در ایلام توسعه‌ی صنایع پایین‌دستی صنعت پتروشیمی است؛ چیزی که از حد آرزو در این استان فراتر نرفته است. سخن از این مهم لقلقه‌ی زبان بسیاری از دلسوزان توسعه‌ی استان است اما اینکه چگونه باید به آن رسید و از چه راه‌هایی باید آن را عملیاتی کرد، هنوز خروجی مناسبی مشاهده نشده است.

جواد قیصریان فرد که پیش‌تر مقالات و یادداشت‌های مهمی در این حوزه برای کردپرس نگاشته است، در تازه‌ترین یادداشت خود از ایجاد دفتر سرمایه گذاری و توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی نوشته است و ضرورت تشکیل کمیته راهبردی توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی را یادآور شده است.

این کارشناس پتروشیمی در یادداشت خود می‌نویسد:

سرمایه گذاری در کشور ما به طور کلی در حوزه هایی که مزیت نسبی بالاتری نسبت به دیگر حوزه ها دارند اتفاق می افتد و هم اکنون این مزیت در استان ایلام در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی بیشتر از سایر بخش هاست. با توجه به ویژگی بهره مندی استان ایلام از امتیازات ویژه و موقعیت های ناب تجاری موجود، این مزیت بیشتر خودش را نشان می‌دهد؛ مزیت‌هایی مانند مزیت منحصربه‌فرد نزدیک‌ترین مسیر امن به بازار عراق، امکان تأمین طولانی مدت خوراک به دلیل برخورداری از ذخایر عظیم نفت و گاز و توسعه صنایع پتروشیمی در استان با راه اندازی فاز اول پتروشیمی ایلام در سالهای اخیر و رشد فزاینده ای که به لحاظ حجم و تنوع محصولات این صنایع در آینده نزدیک (با راه اندازی فاز دوم شرکت مذکور و نیز احداث پروژه های جدید پتروشیمی همانند پتروشیمی دهلران، مهران و...). این همه، بستری مناسب و موقعیت منحصربه‌فردی را برای سرمایه گذاری در صنایع میان‌دست و پایین‌دستی به عنوان مصرف کنندگان محصولات پایه پتروشیمی و توسعه اقتصادی در استان فراهم آورده است.

از مهم‌ترین ویژگی های صنایع تکمیلی پتروشیمی می توان به شکل گیری بازارهای محلی مرتبط با این صنایع در مناطق مختلف به دلیل امکان ایجاد این صنایع و صنایع مکمل آن در تمامی نقاط استان و اشتغال‌زایی مناسب برای افراد بومی به علت عدم نیاز به تخصص ویژه ای برای کارگران و نیز تنوع تولیدی طیف وسیعی از اقلام و کالاها اشاره کرد به‌طوری‌که آمارها حاکی از آن است که حدود 11 تا 12 درصد قطعات به کار رفته خودروها، 10 درصد قطعات یک ساختمان، 10 تا 12 درصد سبد خرید روزانه یک خانوار شامل محصولات پائین‌دست پتروشیمی است که نشان دهنده اهمیت و گستردگی تولید در این بخش است.

میزان سرمایه‌گذاری لازم برای ایجاد هر نفر شغل در صنایع بالادستی ۳۸۰ هزار دلار و در صنایع پایین‌دست تنها حدود ۳۰ هزار دلار می باشد، یعنی ظرفیت اشتغال‌زایی در صنایع پایین‌دستی پتروشیمی، حدود ۱۳ برابر صنایع بالادستی است و در صورت فراهم آمدن شرایط مناسب، این صنایع به یکی از موتورهای ایجاد اشتغال کشور مبدل می‌شود.

از سوی دیگر گسترش تولید در این صنایع می تواند علاوه بر تأمین نیازهای داخلی فرصتی مناسب برای حضور در بازارهای بین المللی و توسعه صادرات کشور فراهم کند و با توجه به نیاز اغلب کشورهای همسایه به چنین محصولاتی، علاوه بر ارزش آفرینی از طریق صادرات می تواند گامی مؤثر در جهت بهبود و تقویت بازرگانی حقیقی و حقوقی مرزی با کشورهای همسایه باشد.

جلوگیری از خام فروشی و افزایش صادرات غیرنفتی و تحقق اقتصاد مقاومتی، قابلیت ایجاد در پهنه استان و عامل گریز از تمرکز جمعیتی و صنعتی، ایجاد ارزش افزوده بالا، کمک به ارائه نوآوری های صنعتی و تجاری، توزیع متعادل ثروت در جامعه، تنوع بیشتر محصولات، مخاطرات ایمنی و زیست محیطی کمتر نسبت به صنایع بالادستی پتروشیمی، تفاوت سود فروش این محصولات در بازارهای جهانی نسبت به فروش ماده خام و پرورش نیروی انسانی مورد نیاز صنایع و بنگاههای بزرگ و... بخش دیگری از مزایای توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی در استان به شمار می‌رود.

اما بررسي‌هاي انجام گرفته نشان مي‌دهد که با وجود جذابیت و نقش مهم این صنايع در توسعه اقتصادي و اجتماعي و با وجود ظرفيتهاي بالقوه استان (که به اختصار در بالا به آن اشاره شد)، اين بخش از صنعت هنوز به وضعيت بسامان مورد انتظار نرسيده است و اين نكته توجه استاندار توانمند و پرتلاش، نمایندگان محترم، مسئولین ارشد استان جهت بحث حمایت از سرمایه گذاران و ترغیب و تشویق هر چه بیشتر آنها به سرمایه گذاری در این بخش و توسعه و شکوفایی این صنایع را بیش از پیش طلب مي‌کند.

لذا در این زمینه ضروری به نظر می رسد تا به جای نگاه جزیره ای و کوتاه مدت به این صنایع، پیشنهاد می گردد با ایجاد دفتر سرمایه گذاری و توسعه صنایع پایین دست پتروشیمی همانند سایر استانهای پیشرو و در ادامه، تشکیل کمیته راهبردی توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی با همکاری و هماهنگی ذینفعان و شناسایی و تقویت نهادهای مکمل صنایع پتروشیمی نظیر دانشگاهها و ارائه دهندگان خدمت کسب و کار، در کنار احصاء و تدوین چشم انداز و راهبردهای اصلی توسعه استان، تدوین برنامه راهبردی و عملیاتی و تهیه و تنظیم سیاست‌های ملی راهبرد صنایع پتروشیمی با رویکرد تکمیل زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی مورد توجه بیشتر قرار دهد و در راستای سیاست‌های سرمایه‌گذاری در استان، ترغیب و تشویق سرمایه گذاران داخلی و خارجی به منظور سرمایه‌گذاری در صنایع میان‌دست و پایین‌دستی پتروشیمی با توجه به طرح آمایش سرزمین از طریق انجام فعالیت‌های ترویجی همانند فعالسازی گروه‌های توسعه منطقه‌ای و مشارکت در سرمایه‌گذاری و حمایت، پشتیبانی و راهنمایی سرمایه‌گذاران بر حسب سوابق اجرایی، توانایی مالی، فنی و سطح آشنایی با صنعت پتروشیمی فعالیت نماید.

شناسایی فرصت‌های جدید کسب و کار صنایع پایین‌دست پتروشیمی و تنظیم بازار برای تأمین پایدار مواد اولیه صنایع پایین‌دستی و صادرات محصولات پتروشیمی، پایش مستمر چالش ها و مشکلات صنایع پایین‌دستی پتروشیمی، ارائه راهکار و پیشنهاد برای رفع مشکلات و پیگیری آنها، کمک به تقویت تشکل‌های تولیدکنندگان و ایجاد شبکه یکپارچه آنها و شناسایی ظرفیت‌های بازار محصولات از سایر سیاست‌های کاری این دفتر محسوب می‌شود.

امید است با ایجاد دفتر فوق الذکر و تشکیل کمیته راهبردی توسعه صنایع پایین‌دست پتروشیمی و با هماهنگ سازی و بسیج پویای همه امکانات صنعت برای شناسایی ظرفیت های موجود اعم از ظرفیت های فنی، علمی و اقتصادی و به‌کارگیری آنان، در آینده‌ای نزدیک شاهد رونق و شکوفایی صنایع پایین دستی پتروشیمی بیش از پیش در استان باشیم.