به گزارش خبرنگار کردپرس، برای رصد وضعیت شهرنشینی در قروه کافی است یکی از مسیرهای پرتردد شهری از «چهارراه بوعلی» تا «میدان اتحاد» و یا از «میدان اتحاد» تا «چهارراه مدرس» را انتخاب کنی. مسیری که هریک از شهروندان قروه ای روزانه و یا حداقل چندین بار در هفته از بخش های آن عبور می کنند و به عبارتی بخشی از زندگی جاری در این مسیر محسوب می شوند.

این مهم با هدف بررسی وضعیت شهرنشینی در قروه آغاز شد و در نهایت نکات قابل توجهی استخراج گردید که به نظر جزوی از زندگی این شهر شده و متأسفانه از شکل و شمایل معضل بودن خارج شده است.

در واقع خیابان ها و پیاده روها که رگ های حیاطی شهر محسوب می شوند در این بررسی، نمونه های زنده معضلات فرهنگی را در بردارند که به نظر می رسد نگاه مردم و مسئولان به آن ها عادت کرده و نیاز به تغییر فقط زمانی که مشکل به بحران تبدیل شود، احساس می گردد.

کارشناسان اعتقاد دارند در صورتی که سطح حساسیت شهروندان به مؤلفه های زندگی شهری در قروه ارتقاء نیابد، این شهر نمی تواند رشد معقول و متوازن شهری همراه با افزایش کیفیت زندگی شهری را داشته باشد و نمی تواند به عنوان الگوی مناسبی برای سایر مناطق تبدیل شود.

افزایش قابل توجه خودرو

طی سال های اخیر افزایش قابل توجه خودرو در قروه چهره این شهر را متحول ساخته است. به طوری که در معابر بیش از رهگذر، خودرو دیده می شود و اغلب خودرو ها هم یک یا دو سرنشین بیشتر ندارند.

به نظر می رسد در اغلب خانواده های با درآمد متوسط به بالا حداقل یک خودرو در حیاط یا پارکنیگ پارک شده است و متأسفانه افزایش خودرو بیشتر با نگاهی تجمل گرایانه و بدون توجه به ضرورت های مصرف تهیه می شود.

بررسی ها نشان می دهد اغلب خانواده ها امروز یک یا دو خودرو دارند و اگر نداشته باشند آن را یک ضعف و کمبود تلقی می کنند. این در حالی است که تمامی مسیرهای قروه را می توان در عرض 10 دقیقه با خودرو پیمود و انفجار خودرو در این شهر قبل از تبدیل شدن آن به مادر شهر تجربه می شود.

هرچند هیچ یک از دستگاه های فرهنگی شهرستان نتوانسته در تغییر باورهای ارزشی سبد خرید خانوار تأثیرگذار باشد، استفاده بی رویه از خودرو موجب افزایش سطح آلودگی هوا و ترافیک شده است.

ترافیکی که به تعبیر مدیران حوزه شهری مهم ترین مشکل قروه طی سال های آتی خواهد شد و آلودگی هوا به تعبیر فعالان زیست محیطی هر چند در حال حاضر بحرانی نیست اما بی توجهی به آن می تواند در آینده خطر آفرین باشد.

تراکم حمل و نقل عمومی در مرکز شهر

اگر از مسیر تعیین شده یعنی «چهار راه بوعلی» تا «میدان اتحاد» بروی، می بینی که همراه با تراکم قابل توجه خودرو در خیابان ها و تعداد اندک عابران پیاده خواهد بود، با این وجود نزدیک به «میدان اتحاد» و همچنین از «میدان اتحاد» تا «چهار راه مدرس» تراکم خودروها شکل جدیدی به خود می گیرد.

تاکسی های زرد رنگ در این منطقه به تعداد قابل توجه در دو طرف خیابان ایستاده اند و منتظر مسافر گیری هستند. به حدی تعداد تاکسی ها زیاد است که بعضی از تاکسی ها به صورت دوبل و یا سوبل توقف کرده اند.

ضرورت تراکم زدایی از حمل و نقل شهری هرچند از سوی مدیران شهری عنوان شده است با این وجود وقتی مقصد اغلب تاکسی های گردشی و خطی به میدان و بازار منتهی می شود نمی توان انتظاری به غیر از این داشت.

در واقع حمل و نقل عمومی در این مناطق به حدی به ترافیک دامن می زند که برخی شهروندان از مسیرهای دیگر استفاده کرده و به دلیل ترافیک، با خودرو به این منطقه از شهر نمی آیند.

جوی های آبی که بی محابا رنگ عوض می کند

شهرداری قروه طی یک سال گذشته اقدام به ساماندهی جوی های آب کنار برخی خیابان ها کرده است. در واقع همیشه در روزهای گرم سال ترافیک جدیدی از آغاز عملیات ساماندهی خیابان ها و جوی ها در قروه آغاز می شود و عبور و مرور شهروندان را هم مختل می کند.

با این وجود از «چهارراه آیت اله خامنه ای» تا «میدان اتحاد» و سپس از میدان تا «چهار راه مدرس» حداقل سه شکل متفاوت از جوی های آب مشاهده می شود که نه تنها زیبایی ظاهری ندارند بلکه با هر بارش به جای ایفای نقش آبراه، باران جمع شده را به سطح خیابان منتقل می کنند.

در برخی نقاط شهر آبراه ها به حدی باریک است که به نظر می رسد برای یک شهر کویری ساخته شده است. علاوه بر این پل های فلزی روی جوی های آب هم در برخی موارد حتی برای عبور یک فرد میانسال یا یک کودک خطرناک است.

در واقع تجربه گیر کردن کفش پاشنه دار در پل های روی جوی ها برای خانم ها تازگی ندارد و مشخص نیست اگر به دلیل نامناسب بودن سازه این پل ها، کودکی زمین بخورد و یا سالمندی جرئت عبور از پل را نداشته باشد کدام نهاد پاسخگو است.

زباله؛ درد کهنه قروه

جوی های آب منظر کریه دیگری هم دارند و آن هم زباله های شهری است که هر چقدر به تراکم عابران اضافه می شود، متأسفانه حجم آن با افزایش همراه می شود.

به گفته یکی از مغازه داران نمی توان هر روز برای هر زباله کوچک ۵۰ متر پایین رفت و زباله را در سطل های شهرداری ریخت. این مغازه دار کثیفی پیاده رو و آبراه های مسیر میدان تا بازار روز را امری طبیعی می داند و می گوید: ما عادت کردیم!

در واقع عادتی که این شهروند از آن یاد می کند حتی در زندگی روزمره مردم هم جریان دارد. هیچ پدر و مادری کودک خود را به دلیل زمین انداختن زباله مؤاخذه نمی کند و اگر شما یک پوست موز از راننده خودرو جلویی دریافت کنید با عصبانیتی مختصر این مسئله را فراموش خواهید کرد.

از سویی برای زباله ریختن جریمه و برخوردی وجود ندارد. مسئولیت مأموران شهرداری برای جمع آوری زباله به شکلی است که هر شهروند می تواند به هر میزان که تمایل دارد، پوست تخمه، ته سیگار، دستمال کاغذی، پوست میوه و حتی ظرف آب معدنی را روانه پیاده رو یا خیابان کند.

امکانات رفاهی در حداقل

در کل مسیر تعیین شده تا رسیدن به میدان حتی یک صندلی برای نشستن وجود ندارد. اگر یک سالمند بخواهد در این شهر پیاده روی کند یک محل استراحت دیده نمی شود.

در برخی مناطق که حتی پیاده روها قابلیت الحاق صندلی را دارند این مهم اجرا نشده و به نظر می رسد لبه پله ورودی فروشگاه ها، خانه های مسکونی و حتی زمین، تنها گزینه نشستن شهروندان است.

علاوه بر این در کل مسیر کوچک ترین اثری از فضای شاداب با رنگ دهی و معماری مناسب دیده نمی شود. حتی در «بلوار سید جمال» هم با وجود آنکه تلاش شده نوعی تغییر محسوس از نظر زیباسازی و نشاط آفرینی ایجاد شود باز هم نتوانسته نیاز اساسی مردم را برطرف نماید.

دیوارهای شهری قربانی پوسترهای تبلیغاتی شده و جالب آنکه در دیوار پیرامون تابلوهای فلزی مخصوص نصب پوسترهای تبلیغاتی می توان لکه های نصب و سپس برداشتن پوستر را به وفور مشاهده کرد.

در کل یکی از پرترددترین مسیرهای شهر قروه نه نقاشی دیواری که حاوی پیامی اخلاقی و همه پسند باشد دیده می شود و نه از نشاط شهری خبری هست.

فضای های مرده و راکد

علاوه بر این در سطح شهر فضاهای مرده شهری به وفور مشاهده می شود. این فضاهای مرده در واقع زمین یا ساختمان راکد مانده هستند که با دیواری از مرز زندگی شهری جدا شده اند. پشت این دیوار هر چند می تواند رونق و پویایی ساخته شود اما عملاً فضاهای مرده، خود از پویایی شهر می کاهند.

تمامی این فضاهای مرده یادگار بی مهری هایی است که هم از سوی شهروندان و هم نهادهای متولی بر چهره این شهر حک شده اند. بی مهری هایی که بدون در نظر گرفتن منافع عمومی اتفاق افتاده اند.

پازل بندی های نامتوازن

هرچند در معضلات شهری نمی توان از نقش و تأثیرگذاری شهروندان غافل شد اما یکی از ضروریات شهرنشینی بهره گیری از پیاده روهایی با قواره مناسب و شاداب است.

با توسعه شهر و افزایش خودروها پیاده روها همسانی ندارند و در برخی مناطق عریض و در برخی مناطق کم عرض هستند. پازل بندی پیاده روها هم بدون توجه به مؤلفه های زیبایی شناسی انجام شده است و می توان در مسیر یاد شده حداقل سه بار تغییر پازل ها را مشاهده کرد.

در برخی مناطق حتی پازل در ورودی کوچه با آسفالت جدا شده است. در حالی که به نظر می رسد ترکیب بندی پازل ها می تواند حتی با در نظر گرفتن نیازهای روانی، عاطفی، آموزشی و شاداب سازی شهر انجام شود.

جای خالی رنگ سبز در پوستر شهر

نکته کلیدی دیگر کدر بودن رنگ شهری است. هر چند ممکن است این انتقاد عنوان شود که در فصل پاییز نمی توان انتظار فضای سبز داشت اما شهرداری قروه طی سال های اخیر همواره از کاشت درخت، بوته و گل متناسب با اقلیم شهر گفته است.

شهرهای مشابه قروه داریم که بسیار سبزتر هستند و با این وجود تنها سبزی این شهر گل های فصلی است که در برخی معابر کاشته می شود. نبود رنگ سبز و رنگ های شاداب دیگر چهره کدر و خسته کننده ای به قروه بخشیده است.

اکثر شهروندان بر این باورند وقتی یک جوان می خواهد در این شهر پیاده روی کند هیچ اثری از شادابی نمی بیند. آنان معتقدند افراد بسیاری به دلیل خسته کننده بودن خیابان ها تمایل به پیاده روی ندارند و حتی فعالیت های خود را برای روزهای آفتابی نگه می دارند.

در هر صورت سال هاست در گوشه کنار این شهر جملاتی مانند «شهر خوب را شهروندان خوب می سازند»، «شهر ما، خانه ما»، «با فضای سبز مهربان باشیم» و... حک شده است. نگاهی اجمالی به شهر قروه نشان می دهد فرهنگ سازی برای توسعه شهری با حک کردن چند جمله حاصل نمی شود و برای بهبود زندگی شهرنشینی برنامه ریزی های اساسی نیاز است. برنامه ریزی هایی که به نظر می رسد تاکنون از زبان هیچ مسئولی شنیده نشده و پیشنهاد آن هم دغدغه هیچ شهروندی نیست.

^* گزارش: زیبا امیدی فر