سفر هیئت بلند پایه ترکیه به روسیه و دیدار با مقامات روسی در مسکو در حالی صورت گرفت که بدون شک مهمترین موضوعی که هیئت چهار نفره ترکیه با خود به مسکو برده بود مسئله سوریه به ویژه موضوع منبج بود. اما در مصاحبه مطبوعاتی مشترک وزاری امور خارجه دو کشور بعد از نشست یک ساعت و نیمه دو هیئت، سخنی از منبج و عملیات احتمالی ارتش ترکیه به سوریه مطرح نشد و تنها به جمله کلیشه ای «تداوم همکاری ها در مبارزه با تروریسم» اشاره شد؛ تروریسمی که میان ترکیه و روسیه می تواند تعابیر و معانی متفاوتی داشته باشد.
با نگاه دقیق به جزئیات و جوانب دیدار اخیر هیئت ترکیه به مسکو پیش از یک حمله نظامی به منبج و مقایسه آن با سفر هیئت ترکیه به روسیه پیش از عملیات عفرین تفاوت های آشکاری دیده می شود. چنین به نظر می رسد که برخلاف عملیات عفرین، این بار روسیه مخالف لشکرکشی ترکیه به منبج است. عملیات عفرین یک روز پس از دیدار هیئت ترکی از روسیه و چراغ سبز روس ها برای استفاده از آسمان سوریه در بمباران عفرین آغاز شده بود و بسیاری از کارشناسان در خصوص این سفر نیز در انتظار تکرار چنین تحولی بودند ولی چنین به نظر می رسد که این بار روس ها از دادن چراغ سبز به ترک ها خودداری کرده اند.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه پیش از سفر هیئت ترک در اظهاراتی عنوان کرده بود: «یک تیم چهار نفره متشکل از وزیر امور خارجه، وزیر دفاع و رئیس سازمان اطلاعات ملی به آنجا خواهند رفت. در آنجا تمامی تحولات اخیر مورد بحث و گفتگو قرار خواهد گرفت. بعد از آن نیز من با جناب پوتین تماس تلفنی خواهم داشت و در مسکو یا سوچی با وی ملاقات خواهم کرد. مسئله تنها منبج نیست مسئله نابودی تمام گروه های تروریستی در آنجا است. تدابیر لازم را اتخاذ کرده ایم. اقدامات نیروهای نظامی ما ادامه دارد». بیش از 24 ساعت از دیدار هیئت ترکی با هیئت روسی گذشته و برخلاف آنچه که انتظار می رفت اردوغان شب گذشته با ولادمیر پوتین تماس تلفنی برقرار کند، این تماس تلفنی تا این لحظه برقرار نشده است و اردوغان با آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان گفتگوی تلفنی داشته است. به خصوص این که دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در اظهاراتی به نوعی سخنان اردوغان را تکذیب کرده و عنوان کرد که در روزهای نزدیک پوتین دیداری با رئیس جمهور ترکیه نخواهد داشت.
تمامی تحولات اخیر حول محور منبج، به خصوص انتشار اخبار ورود نیروهای ارتش سوریه به منبج و تأیید حضور نیروهای دولت مرکزی در منبج از سوی کرملین تابلویی را ترسیم می کند که بر خلاف عملیات عفرین، این بار روس ها را در کنار ترکیه قرار نخواهد داد.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در آستانه حمله نظامی ارتش ترکیه به سوریه، بر پایبندی به قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل متحد تأکید کرد که بر لزوم حفظ «حاکمیت، استقلال، اتحاد و تمامیت ارضی» سوریه تأکید کرده و تنها راه حل پایدار برای پایان دادن به بحران سوریه را عمل به بیانیه ژنو و تشکیل یک «نهاد حکومتی انتقالی فراگیر با تمام اختیارات اجرایی» دانسته استو به نوعی هر گونه مداخله خارجی آن هم از نوع نظامی در خاک سوریه را رد می کند.
با توجه به تمامی این تحولات، اگرچه به نظر می رسید مسئله خروج نیروهای آمریکایی از سوریه دست ترکیه را برای مداخله نظامی در خاک سوریه باز خواهد گذاشت ولی با تغییر موازنه در سوریه بعد از خروج نیروهای آمریکایی از این کشور، شرایط سختی برای ترکیه پیش خواهد آورد که زمزمه این شرایط سخت گویا از مذاکرات مسکو به گوش می رسد.
بیشتر بخوانید:
واکاوی سفر هیئت بلند پایه ترکیه به روسیه/محمد شریفی کرجان
نظر شما