تنها چند روز تا برگزاری انتخابات شهرداری های ترکیه زمان باقی است. در حالی که انتظار می رود انتخابات شهرداری ها غیرسیاسی ترین انتخابات در هر کشوری باشد، می بینیم که در ترکیه اوضاع بر منوال دیگری است و این انتخابات نیز، مانند انتخابات ریاست جمهوری، انتخابات پارلمانی و رفراندوم قانون اساسی، به شدت سیاسی و عرصۀ رقابت احزاب و ائتلاف های سیاسی است. در این انتخابات نیز دو قطبی سازی جامعه و انتساب جریان رقیب به گروه های تروریستی و عاملان کودتا، استراتژی انتخاباتی ائتلاف حاکم (ائتلاف حزب عدالت و توسعه (AKP) و حزب حرکت ملی (MHP)) است.

موضوع دیگری که انتظار می رود در انتخابات شهرداری ها محوریت داشته باشد، برنامه هایی است که هر نامزد باید برای خدمت رسانی، عمران و آبادانی، درآمدها و هزینه کردهای شهرداری ارائه داده و به به معرفی و تبلیغ آنها بپردازد. اما در این انتخابات موضوع محوری، دست کم در پایتخت ترکیه، شهرهای بزرگ و مناطق شرق و جنوب شرقی این کشور، مسألۀ کردها و رأی آنها است.

حزب حاکم ترکیه، که زمانی برای حل مسألۀ کردها با حزب کارگران کردستان (PKK) و عبدالله اوجالان رهبر دربند این گروه در زندان امرالی وارد مذاکره شده بود، پس از توقف پروسۀ آشتی وجود مسألۀ کردها را در ترکیه انکار می کند و مقامات این حزب بارها اعلام کرده اند ترکیه مسأله ای با عنوان مسألۀ کردها ندارد. حزب ملی گرای افراطی MHP نیز در این ادعا شریک حزب حاکم است و علی رغم دشمنی آشکار و پنهان با کردها، این اقلیت بزرگ ترکیه را واجد حق و حقوق قانونی و برابر می داند و ادعا می کند ترکیه با مسألۀ کردها دست به گریبان نیست.

با وجود این، نگاهی به اظهارات مقامات حکومت ترکیه در سه ماه منتهی به انتخابات 31 مارس به خوبی نشان می دهد که مسألۀ کردها، علی رغم انکارها و تکذیب های مکرر، وجود دارد و محور اصلی انتخابات پیش رو است. اتفاقاً در آستانۀ این انتخابات که ترکیه با بحرانی اقتصادی مواجه است و حزب حاکم برخلاف دفعات پیشین در عرصۀ اقتصاد حرفی برای گفتن ندارد، مسألۀ کردها اهمیت بیشتری پیدا کرده است.

چنان که کردپرس در یادداشت های مختلف به این موضوع پرداخته است، می توان گفت ائتلاف حاکم موسوم به ائتلاف جمهور در تبلیغات انتخاباتی خود چیزی برای ارائه ندارد، جز حمله به حزب کردی دموکراتیک خلق ها (HDP). ائتلاف جمهور این بار به جای اعلام دشمنی با کردها، کردها را «برادر» می خواند و در مقابل با معرفی ‌HDP به عنوان شاخه ای از PKK و متهم کردن ائتلاف رقیب، یعنی ائتلاف ملت (ائتلاف حزب جمهوری خواه خلق (CHP) و حزب خوب)، به همکاری با HDP و PKK تلاش می کند آب را گل آلود کرده و از آن ماهی بگیرد.

اقدام HDP مبنی بر عدم تعیین نامزد در برخی شهرها و اعلام حمایت آشکار از برخی نامزدهای ائتلاف ملت، باعث شده است رأی کردها در این انتخابات نیز تعیین کننده باشد. این استراتژی که به وضوح به زیان ائتلاف حاکم است، مقامات حکوت ترکیه را خشمگین کرده و آنها را بر آن داشته است که اپوزیسیون را به همکاری پنهانی با HDP و PKK متهم کنند.

مناقشه بر سر واژۀ «کردستان»، که سزایی تملی رئیس مشترک HDP در یکی از سخنرانی های خود به کار برده بود و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و دولت باغچلی رهبر MHP بارها به آن واکنش نشان دادند، سایۀ مسألۀ کردها را بر انتخابات پیش رو سنگین تر کرد. اردوغان بارها گفت «در ترکیه کردستان وجود ندارد و کسانی که می خواهند در کردستان باشند می توانند به اقلیم کردستان عراق بروند». این اظهارات و اظهارات مشابه آن از سوی چهره های مختلف ائتلاف حاکم تأثیر چشمگیری در کُردی کردن فضای انتخابات شهرداری های ترکیه داشت.

علاوه بر این، اعتصاب غذای فعالان سیاسی کرد در زندان های ترکیه در اعتراض به ادامۀ انزوای اوجالان که لیلا گوون نمایندۀ HDP پیشگام آن بود و خودکشی چهار تن از این افراد که تیتر رسانه های داخلی و خارجی ترکیه را به خود اختصاص داده است، عامل دیگری است که بر فضای انتخابات سایه انداخته و حکومت ترکیه را دستپاچه کرده است.

تملی در یکی از نطق های انتخاباتی خود گفت « تا زمانی که مسألۀ کردها حل نشود، در ترکیه هیچ مسأله ای حل نخواهد شد». به نظر می رسد حزب حاکم ترکیه نیز از این حکم رهایی ندارد و تا زمانی که مسألۀ کردها حل نشود، در همۀ رقابت های انتخاباتی با کابوس مسألۀ کردها دست به گریبان خواهد بود.

بیستون عباسی