به گزارش خبرنگار کرد پرس هه لپه رکی؛ دیلان رقص از ابتدای زندگی انسان بدوی تاکنون بوده و بخش جدایی ناپذیر از فرهنگ ها به شمار می آید و در بسیاری از جاها رقص دسته جمعی با قدمت 3 تا 7 هزار ساله یافت شده که هنرمندان در قالب سرپرچم و سفالینه به بازگویی این هنر پرداخته اند و ریشه اصلی ان بر مناسک و آیینی بوده است.

هه لپه رکی کردی نمادی از زندگی پرفراز نشیب مردمانی است که در این دیار کهن زندگی کردند و فرهنگ پر بار و تاریخی طولانی و پر افتخار با آواز و هه لپه رکی دارند و در مراسم ها و آیین های خود احساسات، باورها و عقاید خود را با هه لپه رکی و آواز نشان می دهند .

سه عملکرد هه لپه رکی

دکترایی هنرهای نمایشی به سه عملکرد مهم هه لپه رکی اشاره می کند و در این باره گفت: یکی از مهمترنی سرچشمه های و ریشه های اصلی همه رقص ها و پایکوبی های جهان، برمناسک مراسم آیینی بوده است

سید قطب الدین صادقی افزود: انسان در ابتدا برای درک نیروهای قدسی و رازآلود هستی و سپس پیوند و یکی شدن با آنها به منظور چیره شدن بر تنهایی فلسفی هزاران سال است آن را به وجود اورده و به شکل های گوناگون و مناسبت های مختلف به کارش می گیرد.

وی با بیان اینکه هه لپه رکی یا چوپی کوردی سه لایه ی معنایی و اساس و یک هدف روشن دارد خاطر نشان کرد: علاوه بر قداست ریشه های آیینی عملکرد دیگری که رقص و پایکوبی دارد نیاز به تحکیم و پیوند رابطه ساختاری " فرد با جامعه" و "هماهنگی با ارکان" ماهیت اجتماعی است که شخص یه ان تعلق دارد.

صادقی ادامه داد: انسان از طریق حرکات بسیار زیبا و نمادین، عمیق و موزون که الگوی آنها را از اسطوره ها و گاه از کار زندگی برگرفته است نیاز به این باور و پیوستگی یا پیوند اجتماعی را هر بار شکلی وجد آور معنادار و ریشه ای به نمایش می گذارد.

وی گفت:هنر رقص یا پایکوبی و دست افشانی سر آن دارد تا شکاف درونی فرد و تناقض یا فاصله آزار دهنده جسم و روی انسان را از میان بردارد و به شکلی روشن و عملگرایانه زخم های درونی اش را التیام بخشد.

داور سومین جشنواره هه لپه رکی سراسری بانه اضافه کرد: جای سربلندی و خوشحالی است که هنر هه لپه رکی سه جنبه روحی، جسمی و احساسی را تواما دارا است و در چهار چوب خود طی هزاران سال مداومت فرهنگی و نظمی های فراوانی ایجاد و ضرباهنگ های متنوعی پرورانده است.

جایگاه هه لپه رکی

محقق و فولکلورپژوه و داور سومین جشنواره هه لپه رکی سراسری بانه گفت: اگر فلکولور کردی را به چهار بخش ادبیات، شفاهی، آداب و رسوم، باورها و اعتقادات و دانش عامه تقسیم کنیم هنر هه لپه رکی در تمام این بخش های جایگاه دارد.

عبدالکریم سروش با بیان اینکه هه لپه رکی عنصری از ادبیات شفاهی کردی است افزود: در گذشته مردم پیام خود را با هه لپه رکی به مخاطبان خود اعلام می کردند در مناطق کرمانج نشین هه لپه رکی ویژگی های خاصی دارد در هر هه لپه رکی یا گوند کردی داستانی و سرگذشتی نهفته است که این داستان و سرگشت را با هه لپه رکی نشان دادند.

وی اظهار داشت: هه لپه رکی سنت و عادت است و هر منطقه و آیینی در کردستان نوعی هه لپه رکی خاص خود را دارند.

به گفته این محقق و فلکلورپژوه چهار نوع هه لپه رکی بزمی، رزمی، شین گری و اولی« آیینی» وجود دارد و به این دلیل که هه لپه رکی منطقه ارومیه اولی است در بخش سوم فلکلور قرار می گیرد.

وی با بیان اینکه در تحقیقاتی که در مرکز فرهنگی سلیمانیه انجام شده 147 هه لپه رکی شناسایی شده اضافه کرد: هه لپه رکی نوعی دانش عمومی است و هه لپه رکی به عنوان شناسنامه ملت کرد که در هر چهار بخش فلکلور کردی جایگاه ویژه ای دارد.

وی اظهار داشت: با تحقیقاتی که در زمینه هه لپه رکی انجام داده ام تاکنون 86 هه لپه رکی در مناطق کرمانج نشین را شناسایی و جمع آوری کردم علاوه بر این در منطقه زاخو، بادینان، دهوک، آمدی و عفرین هه لپه رکی خاص خود را دارند جز این دسته قرار نمی گیرند.

سروش افزود: رقصی که دیگر اقوام دارند با هه لپه رکی کردی کاملا تفاوت دارد اما فرهنگ اقوام همسایه بر فرهنگ کردی تاثیر گذشته و برعکس فرهنگ ما نیز بر فرهنگ آنها تاثیر گذشته است که مشترکاتی در فرهنگ ایجاد شده است.

وی با اشاره به جمع اوری 51 آواز کردی تاکید کرد: هه لپه رکی و آواز کردی 2 عنصر فرهنگی بی همتای هستند که نمونه آن در دنیا وجود ندارد.

بانه پایتخت هه لپه رکی/ دستاورد های جشنواره سوم

هنر زیبایی " هه لپه رکی" با قدمت درخشان یکی از غنی ترین و جذب ترین هنرهای موجود است جشنواره هه لپه رکی بانه که تاکنون سه دوره آن در بانه پایتخت هه لپه رکی برگزار شده توانست جایگاه خود را در میان استان های کرد نشین کشور پیدا کند و گروه های هه لپه رکی از سراسر کشور برای رقابت در این جشنواره فرهنگی و هنری آثار خود را ارسال می کنند.

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان بانه گفت: مهمترین دستاوردهای جشنواره هه لپه رکی بانه راه اندازی سایت سه زبانه جشنواره هه لپه رکی و ورود به مرحله بین المللی است.

حمید رضا خوشبخت اظهار داشت: با توجه به کسب موفقیت این جشنواره در دوره های پیش جشنواره در دوره چهارم به صورت بین اللملی برگزار می شود و بانه به عنوان پایتخت هه لپه رکی معرفی می شود.

وی خاطر نشان کرد: سرمایه گذاران و انجمن های مردمی، فرهنگی و هنری بانه در برگزاری این جشنواره نقش مهمی ایفا کردند در واقع این جشنواره با همکاری و همراهی مردم شهرستان بانه برگزار شد.

دبیر سومین جشنواره هه لپه رکی بانه اظهار داشت: سومین جشنواره سراسری هه لپه رکی بانه با 2 مرحله قبل تفاوت زیادی دارد در این دوره تلاش شده نگاهی علمی به این جشنواره شده و پنل های تخصصی و مقاله اضافه شده که این مهم در ارتقاء سطح علمی جشنواره نقش مهمی دارد.

وی ادامه داد: 46 اثر هنری به دبیرخانه سومین جشنواره سراسری هه لپه رکی ارسال شده که پس از بازبینی و داوری 16 اثر به مرحله نهایی راه یافت و هر گروه انتخابیدر مرحله نهایی 2 اجرا رقابتی برگزار می کند.

سومین جشنواره سراسری هه لپه رکی بانه از بیست و هفتم تا بیست و نهم در شهرستان مرزی بانه برگزار می شود.