به گزارش کردپرس، سد مهاباد یکی از سدهای استان آذربایجان غربی و یکی از ده سد پرآب کشور است که در سال1348 توسط مهندسان یوگوسلاوی ساخته شد و علاوه بر اینکه منبع آب شرب ۲۲۰ هزار نفر جمعیت این شهر است از جاذبه های گردشگری مهاباد نیز به شمار می رود.

اما این منبع آب شرب تا کنون توسط آلاینده هایی چون فضولات دام، فاضلاب های روستایی، سموم کشاورزی، صید بی رویه و سایر عوامل انسانی تهدید می شود و با توجه به مطالعاتی که توسط مشاوران سازمان محیط زیست کشور بر روی سد مهاباد انجام گرفته در این میان فضولات احشام رده اول، سموم کشاورزی دوم و فاضلاب خانگی در رده سوم و چهارم آلاینده های اصلی سد مهاباد قرار دارد.

به دلیل شیب تند زمین، کشاورزی در حوزه سد مهاباد صرفه اقتصادی ندارد و بیشتر روستاییان به دامداری و زنبورداری مشغولند و عمده فعالیت های اشتغالزایی در قالب دامداری های کوچک روستایی حمایت می شود. البته این دسته از فعالیت ها در قالب دامداری نیمه صنعتی فعالیت می کنند و دارای چاه های تفکیک هستند.

روستاییان دامدار اطراف سد احشام و دام خود را برای آشامیدن آب به حاشیه سد می آورند و منجر به آلودگی و ورود فضولات احشام به سد مهاباد می شوند. فنس کشی پیرامون نقاط حساس و نزدیک به مخزن سد هم برای جلوگیری از ورود احشام و فضولات حیوانی به اعتبار ۵ میلیارد تومان نیاز دارد، که هنوز تخصیص نیافته است.

امروز فرماندار مهاباد نیز در جلسه شورای حفاظت از آب این شهرستان گفت: عامل اصلی آلودگی مخزن سد این شهر فعالیت دامپروری در حاشیه سد این شهرستان است.

به گفته ایرج شجاعی؛ طبق تحقیقات کارشناسان بهداشت، اتراق گله‌های گوسفندان، آبخوری از مخزن سد مهاباد و فعالیت‌هایی مانند پشم‌شویی بیشترین میزان آلودگی را به مخزن سد این شهرستان اعمال کرده که با توجه به منبع شرب بودن این آب باید از این روند جلوگیری و با صاحبان آن برخورد قاطع شود.

مرداد ماه سال گذشته معاون فنی جهاد کشاورزی مهاباد در گفت و گو با خبرنگار کردپرس از احداث آبشخورهای دام روستایی، به عنوان راهکار کاهش دهنده آلایندگی فضولات احشام در اطراف سد مهاباد خبر داد و گفت: طی قراردادی که تعاونی عشایر با بخشداری ها منعقد کرده، مقرر شد تا برای دامداران روستایی در حوزه سد مهاباد، آبشخورهایی ایجاد شود و در حال حاضر در روستاهای قاضی آباد، داش تمر، حمزه ئاوا و دهبکر اجرایی شده است.

حسین عزیزی اضافه کرد: تلاش ها در این راستا ادامه دارد و تمامی این روستاها و دامداران شناسایی شده اند و ضمن انعقاد قرارداد با شرکت تعاونی عشایر و تامین اعتبار مقرر شده تا در اطراف روستا یا در نزدیکی منابع آب روستایی، آبشخورهایی احداث شود. در مورد سایر روستاها نیز جهاد کشاورزی آموزش های ترویجی را از طریق صدا و سیما و یا با برگزاری کلاس های آموزشی برای کشاورزان، دامداران از اوایل پاییز تا اواخر زمستان در برنامه دارد تا نسبت به به کارگیری صحیح و علمی سموم و آفت کش ها و فرآوری های کود دامی حساس تر باشند و از ایجاد آلودگی محیطی خودداری کنند.

اما با گذشت یک سال هنوز هم اصلی ترین عامل آلودگی آب سد مهاباد دامپروری عنوان شده است و تا اکنون ۱۱ گله گوسفند که به حریم حاشیه مخزن سد مهاباد تجاوز کرده بودند، شناسایی شده‌اند.

مشخص نیست که جهاد کشاورزی در طول این یک سال گذشته تا چه حد در انعقاد قرارداد با شرکت تعاونی عشایر و احداث آبشخورهای روستایی مثبت عمل کرده است که هنوز هم این مورد در راس آلاینده های آب شرب شهری قرار دارد.

این مسئله شورای حفاظت ازآب شهرستان مهاباد را بر آن داشته تا کمیته فنی مختص جهت بررسی فعالیت دامپروی حاشیه سد مهاباد تشکیل دهد.

به گفته فرماندار مهاباد؛ این کمیته شامل اداره‌های امور آب و جهادکشاورزی است که با همکاری یکدیگر نسبت به شناسایی و آموزش صاحبان این گله‌ها اقدام خواهند کرد و ضمن ارایه توجیهات لازم در صورت تکرار با آنان برخورد خواهند کرد و که در صورت رعایت نکردن مقررات، محدودیت‌هایی برای آنان شامل محرومیت از خدمات درمانی دامپزشکی اعمال می‌شود.

در خصوص آلاینده های دوم، که سموم کشاورزی است، معاون فنی جهاد کشاورزی مهاباد معتقد است؛ در روستاهای بالا دست سد مهاباد سم پاشی کمتر انجام می شود و روستاییان به صورت بکر به کشاورزی و باغداری مشغولند زیرا جمعیت آفت در آن منطقه با توجه به شرایط آب و هوایی به نسبت سایر مناطق کمتر مشاهده شده و مورد خاص سم پاشی بیشتر برای آفت سن گندم است که در سطح کمی انجام می گیرد.

مورد سوم فاضلاب خانگی روستاهای بالا دست سد مهاباد که در ردیف بعدی آلاینده ها قرار می گیرد. بنا به اولویت تحت پوشش شبکه قرار دادن روستای بالای 20 خانوار در مهاباد توسط وزارت نیرو، فعلا اعتباری برای سیستم فاضلاب 6 روستای بالا دست سد مصوب نشده ولی اعتبار این پروژه را حدود 5 میلیارد تومان برآورد کرده اند.