به گزارش خبرگزاری کردپرس، دهم تیرماه مصادف با سالروز آزادسازی مهران از چنگال دشمن بعثی است؛ روزی که با فداکاری رزمندگان جان بر کف و خون پاک بیش از شش هزار شهید، عملیات کربلای یک جهت آزادسازی مهران قهرمان، با موفقیت به سرانجام رسید. اما پس از سالها، اتفاقی مهم و بزرگ برای مهران رخ داده و در تاریخ پانزدهم اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰، یکبار دیگر مهران آزاد شد و تصویب منطقه آزاد تجاری- صنعتی مهران در مجمع تشخیص مصلحت نظام گامی مهم(این بار در جبهه جنگ اقتصادی) می باشد.

یکی از فعالیت های مهم برای افزایش تولید، صادرات و اشتغال، کاهش موانع قانونی است. لذا به منظور رشد، توسعه و رفع موانع قانونی، ایجاد مناطق آزاد تجاری- صنعتی یکی از راهکارها می باشد. البته انتقاداتی به عملکرد مناطق آزاد تجاری – صنعتی فعلی وارد است که می توان با اصلاح قانون مناطق آزاد تجاری- صنعتی، عملکرد این مناطق را در راستای رشد و توسعه کشور قرار داد.

طبق بند ۱۱ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، اهداف ایجاد مناطق آزاد تجاری- صنعتی عبارتند از: انتقال فناوری های پیشرفته، گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و خدمات و تأمین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج.

بدون شک، اگر اهداف فوق مدنظر قرار گیرد، ایجاد منطقه آزاد مهران می تواند محور رشد و توسعه استان ایلام قرار گرفته و بخش زیادی از منافع ملی کشور را تأمین کند. اینکه دیدگاه برخی افراد صرفاً معطوف به خودرو خارجی یا افزایش قیمت زمین شود، هیچ مشکلی را حل نکرده و به بیراهه خواهیم رفت.

فراموش نکنیم که ایجاد منطقه ویژه اقتصادی مهران، فرصت کم نظیری بود که به خوبی مورد استفاده قرار نگرفت؛ روند تصویب طرح جامع منطقه ویژه اقتصادی مهران را می توان فاجعه بار قلمداد کرد. سازمان مسئول وقت منطقه ویژه اقتصادی نتوانست در فرصت یکساله، طرح جامع را در شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مصوب نماید؛ بلکه به طرز عجیبی، طرح جامع منطقه ویژه مذکور در دوم مهرماه سال ۱۳۹۹، یعنی ده سال پس از تصویب قانونی منطقه ویژه اقتصادی مهران، صورت گرفت.

مناطق ویژه اقتصادی به خودی خود، به عنوان یک فرصت مهم برای توسعه تجارت، جلب و تشویق سرمایه گذاری داخلی و خارجی، ایجاد اشتغال، ارتقای توسعه منطقه ای و افزایش صادرات و انتقال فناوری و تکنولوژی محسوب می شوند.

منطقه ویژه اقتصادی مهران به جهت ارتباط با کشور عراق به منظور تولید، صادرات و ترانزیت کالا، موقعیت منحصر به فردی برای استان به شمار می رفت که از این فرصت استفاده لازم صورت نگرفت.

حال همه مسئولان، رسانه ها و صاحب نظران باید با حساسیت ویژه ای موضوع منطقه آزاد مهران را پیگیری نموده و ضمن دوری از حواشی؛ اطلاعات کافی را در اختیار مردم، سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی قرار دهند.

استان ایلام با وجود بهره مندی از امکانات و ظرفیت های جغرافیایی، اقتصادی و بازرگانی؛ یکی از استان های توسعه نیافته کشور محسوب می شود.

لازم است پیوند منطقه آزاد مهران با اقتصاد استان ایلام به نحو مناسبی تعریف شود و منطقه آزاد مهران تبدیل به قطب توسعه استان ایلام شود.

همچنین، منطقه آزاد مهران باید با سایر مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور به ویژه مناطق آزاد اروند، قصرشیرین و بانه- مریوان، تعاملات خود را تعریف نموده و نقش مکمل خویش را با آنها مشخص نماید.

توسعه زیرساخت ها و شبکه های ارتباطی باید به گونه ای صورت پذیرد که موقعیت منطقه آزاد مهران را به عنوان یک منطقه نمونه ملی و حتی فراملی ارتقاء دهد. در این زمینه، نگارنده معتقد است؛ علاوه بر بحث راه آهن که همواره مورد توجه بوده، ایجاد فرودگاه مهران باید جزو اولویت های مسئولان، نمایندگان استان و دولت آینده قرار گیرد.

وجود فرودگاه در کنار منطقه آزاد مهران، این منطقه را به کلیه تأمین کنندگان مواد اولیه و مشتریان در سراسر جهان وصل نموده و آنگاه، تبادلات تجاری - صنعتی مهران، فراتر از کشور عراق تعریف خواهد شد.

فعالیت های تجاری صنعتی منطقه آزاد مهران، باید به درستی تعریف شود. بخشی از ظرفیت منطقه آزاد باید به فعالیت های لجستیکی مانند؛ فراهم آوردن پهنه ها، انبارها و زیرساخت های لازم برای گسترش رابطه بازرگانی ایران با همسایگان غربی و جنوب غربی خود به ویژه کشور عراق و اتصال به کریدورهای ترانزیتی اختصاص یابد.

راه اندازی صنایع تبدیلی کشاورزی، دامداری و منسوجات؛ صنایع ساختمانی و کانی های غیر فلزی؛ صنایع پایین دستی نفت و گاز و پتروشیمی و تأمین برق و صادرات برق باید در دستور کار قرار گرفته و با معرفی ظرفیت های استان، سرمایه گذاران داخلی و خارجی را جذب نمود.

بدون شک، ایجاد منطقه آزاد تجاری – صنعتی مهران، رایزنی با سرمایه گذاران داخلی و خارجی و جلب نظر آنان را نسبت به گذشته راحت تر نموده است؛ فعالیت در مناطق آزاد تجاری – صنعتی با بهره‌گیری از مزایایی نظیر معافیت‌های مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، عدم وجود تشریفات زائد ارزی، اداری و مقررات دست و پاگیر و همچنین تسهیل و تسریع در فرآیندهای صادرات و واردات، همواره مورد استقبال سرمایه گذاران بوده است و لذا زیرساخت های استان باید به گونه ای شکل بگیرد که منطقه آزاد مهران بر برخی مناطق آزاد دیگر ترجیح داده شود.

بدون شک، توجه ویژه دولت آینده به منطقه آزاد مهران به عنوان پیشران توسعه استان، باید در صدر مطالبات مردم و مسئولان قرار گیرد.

*دبیر کمیسیون اقتصادی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام