طبیعی است دانشجویی که در یکی از گرایش‌های مقطع کارشناسی رشته علوم ارتباطات اجتماعی فارغ‌التحصیل می‌شود، باید در رسانه‌های خبری، روابط عمومی‌ها یا صدا و سیما مشغول کار شود اما عملا می‌بینیم در کنار فارغ‌التحصیلان علوم ارتباطات، برخی از فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم پایه، فنی و مهندسی، حقوق، روانشناسی و بعضی گرایش‌های علوم انسانی نیز که ربطی به ارتباطات ندارند وارد سازما‌ن‌های رسانه‌ای شده‌اند و بدون تحصیلات مرتبط در پُست‌های خبرنگار، دبیر، سردبیر، کارشناس رسانه و .. مشغول کار هستند!
اما این که چرا جوانان یا افرادی با تحصیلاتی غیر از گرایش‌های ارتباطات اجتماعی وارد رسانه می‌شوند، فقط یک دلیل دارد: آسان پنداشتن کار در رسانه که متاسفانه برخی آن را بی‌نیاز از تخصص و یادگیری می‌دانند و نتیجه‌اش می‌شود خبرنویسی‌های ضعیف و تفسیرهای بی‌مایه در رسانه‌ها. پیدا نشدن شغل برای جوانان باعث شده است برخی که تحصیلات‌شان ربطی به رسانه ندارد برای تامین معیشت وارد این حرفه شوند، در نتیجه موقعیت کاریابی برای فارغ‌التحصیلان ارتباطات و رسانه سخت‌تر شده است.
ناگفته نماند افرادی هم بودند که تحصیلات‌شان ربطی به ارتباطات اجتماعی نداشت، اما توانستند روزنامه‌نگار خوبی شوند، اما می‌دانیم که حساب نابغه‌ها از بقیه جداست و موفقیت چنین اشخاصی دلیلی بر همگانی بودن قضیه نیست.
اما چرا تحصیل دانشگاهی برای فعالان و شاغلین در عرصه رسانه- از خبرنگار و سردبیر تا کارشناس و مدیر رسانه- لازم است؟ تحصیل دانشگاهی باعث می‌شود دیدگاه اشخاص نسبت به رسانه، علمی و هدفمند باشد. رسانه، فقط “خبر” نیست بلکه مجموعه‌ای از فنون و مهارت‌هاست که اگر در دانشگاه یا یک مرکز علمی-کاربردی زیر نظر استاد کسب شود به «بالا بردن دانش، فهم، درک و دیدگاه» نویسندگان و تصمیم‌گیران رسانه کمک می‌کند که نتیجه آن تفسیرهای مبتنی بر استدلال‌های منطقی و نقدهای سازنده است که باعث اصلاح امور مملکت و گرفتن حق مردم می‌شود.
اما چاره کار چیست؟ برای این که مشکل کاریابی فارغ‌التحصیلان گرایش‌های رشته علوم ارتباطات اجتماعی حداقل در مطبوعات و خبرگزاری‌ها حل شود، نقش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعیین کننده است. اگر در وزارت ارشاد تصویب شود که یکی از شرط‌های صدور کارت روزنامه‌نگاری برای متقاضی شغل روزنامه‌نگاری و خبرنگاری داشتن مدرک دانشگاهی در رشته علوم ارتباطات است، قطعا یافتن کار برای فارغ‌التحصیلان رشته ارتباطات نیز در رسانه‌های خبری راحت خواهد شد. رعایت این شرط می‌تواند در طرح رتبه‌بندی رسانه‌ها نیز موثر باشد.
در حال حاضر در ماده ٩ دستورالعمل صدور کارت حرفه‌ای روزنامه نگاری که مربوط به شرایط عمومی متقاضیان کارت روزنامه‌نگاری است، هیچ گونه شرطی در خصوص مدرک تحصیلی در نظر گرفته نشده است؛ هر چند که در جدول ارزشیابی مشخصات حرفه‌ای روزنامه‌نگاران، مدرک تحصیلی یکی از شاخص‌ها برای بالا بردن امتیاز است اما مسئله اصلی که باید مشکل فارغ‌التحصیلان ارتباطات را حل کند فراموش شده است. وزارت ارشاد، وزارت کار نیست که برای فارغ‌التحصیلان رشته ارتباطات کار پیدا کند اما موظف است به عنوان متولی امور رسانه، کار در رسانه را قاعده‌مند کند.
آیا یک فارغ‌التحصیل روزنامه‌نگاری که فقط همین رشته را در دانشگاه خوانده است حق دارد عضو جامعه مهندسین، پزشکان، حقوقدانان و … شود؟ آیا کانون وکلا برای یک روزنامه‌نگار کارت وکالت صادر می‌کند؟ پاسخ روشن است، خیر؛ بنابراین چرا وزارت ارشاد نسبت به صدور کارت حرفه‌ای روزنامه نگاران سهل‌انگار است؟ اگر «حقوق و مهندسی» علم هستند، «ارتباطات» هم علم است، در غیر این صورت لازم نبود به این رشته بگوییم علوم ارتباطات.
نظر شما