به گزارش خبرنگار کردپرس، سد مهاباد به عنوان منبع آب شرب و کشاورزی، در چند سال اخیر دچار پدیده‌ای به نام "بلوم جلبکی" (رشد جلبک) شده است. این رخداد طی کاهش جمعیت ماهیان لجن خوار و ازدیاد ماهی گوشت خوار سوف شکل گرفته و در نتیجه بر حجم جلبکهای موجود در سد افزوده شده است. این مورد باعث تغییر رنگ آب در مقاطعی از سال می شود و احتمال تهدید سلامت آب هم در دراز مدت وجود دارد.

این مورد در واقع از پاییز سال ٩٧ شروع شد. زمانی که به دلیل منبع آب شرب بودن سد مهاباد، فعالیت صیادی در این سد متوقف شد. در آن زمان، ایرج شجاعی، فرماندار وقت مهاباد، با صدور دستور توقف فعالیت صیادان در سد مهاباد اعلام کرده بود؛ «مجوز تداوم فعالیت تعاونی صیادی سد مهاباد به منظور صید ماهی های سوف که ماهی های لجن خوار را شکار می کند، داده شده بود ولی هم اکنون این امر ضرورتی ندارد. زیرا امنیت آب شرب از اهمیت ویژه ای برخوردار است و استفاده صیادان از قایق های موتوری و ورود آنها به مخزن سد ممنوع است و به همین خاطر، فعالیت آنها باید متوقف شود».

او در خصوص دلیل این اقدام خود بیان کرده بود: «اولویت احداث این سد تامین آب شرب بوده و استفاده کشاورزی و آبزی پروری در اولویت های بعدی قرار دارد و با توجه به اینکه انجام عملیات صیادی در دریاچه پشت سد در این فصل از سال که حجم آب سد به حداقل کاهش یافته است، باعث می شود رسوبات سد وارد لایه های بالایی شده و کیفیت برداشت آب برای مصرف شرب کاهش یابد».

اما توقف صیادی، سبب رشد جمعیت ماهی سوف شد؛ گونه ایی که از ماهیان لجن خوار به عنوان خوراک استفاده می کند و در نهایت رشد جلبک ها در دریاچه سد مهاباد گسترش یافت. این موضوع را سال گذشته رییس بازرسی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی هم تایید کرده و گفته بود؛ «تداوم این وضعیت در بلند مدت می‌تواند آب شرب سد را نیز با مشکل مواجه کند به نحوی که در چهار تا پنج سال آینده سیستم داف تصفیه خانه جدید هم نمی‌تواند جوابگو باشد».

اکنون رشد جلبک ها تا 5 سال آینده تهدیدی جدی برای تصفیه خانه جدید مهاباد به عنوان یکی از مجهزترین تصفیه خانه های کشور محسوب می شوند و مسئولان تنها کمتر از 5 سال فرصت دارند تا این معضل را رفع کنند در غیر این صورت آلودگی آب شرب شهری مهاباد را تهدید می کند.

اما در حالی که این مشکل همچنان باقی است، به تازگی نام سد مهاباد علیرغم تهدیدهای موجود در لیست سدهای واگذاری و اجاره به بخش خصوصی جهت سرمایه گذاری های تفریحی به مدت ٢٠ سال قرار گرفته است!!

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی امروز اظهار کرد: «واگذاری سد‌های استان به بخش خصوصی با هدف توسعه گردشگری انجام می شود هر کدام از این سدها از جاذبه‌ها و زیبایی‌های آبی استان به شمار می‌روند که سالانه مسافران زیادی از آنها بازدید می‌کنند».

یاسر رهبردین ادامه داد: «با هدف توسعه گردشگری و ایجاد امکانات رفاهی در اطراف این سدها، شرکت آب منطقه‌ای استان در نظر دارد تا سدهای مهاباد، بوکان ،آق‌چای، شهرچای، شهید قنبری و ساروج سیلوه را به مدت ۲۰ سال به بخش خصوصی اجاره دهد.

او ضمن تشریح فعالیت های انجام گرفته در این نوع از سرمایه گذاری گفت:«متقاضیان می‌توانند برای ایجاد بخش‌های ورزشی مانند قایق‌رانی، کشتیرانی تفریحی، ایجاد اقامتگاه و رستوران روی آب و سایر ورزش‌های آبی در اطراف این سدها سرمایه‌گذاری کنند.»

این خبر سال گذشته نیز بدون تشریح جزییات منتشر شده بود. اینکه نام سد مهاباد که منبع آب شرب شهرستان به شمار می رود، چگونه در لیست واگذاری به بخش خصوصی قرار گرفته است، جای تعجب دارد! زیرا به دلیل امنیت و سلامت سده های منبع آب شرب اجرای فعالیت های تفریحی و ورزشی در آن ها ممنوع است.

زمانی اجازه صید در سد مهاباد به دلیل فعالیت قایق موتوری های صیادان، متوقف شده بود، زیرا مسئولان بر این باور بودند به دلیل اهمیت ویژه امنیت آب شرب، ورود قایق ها به مخزن سد ممنوع است و به همین خاطر، فعالیت آنها باید متوقف شود.

حتی سال گذشته، رییس بازرسی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی هم بر این موضوع تاکید کرد که؛ «اعضای تعاونی صید و صیادی مهاباد برای تامین معیشت خود، فعالیت صیادی را در یکی از سدهای منطقه که کاربرد غیرشرب دارد، باید ادامه دهند».

اما امروز مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی از واگذاری سد‌ مهاباد به همراه چند سد دیگر استان به بخش خصوصی با هدف توسعه گردشگری به مدت ٢٠ سال برای ایجاد بخش‌های ورزشی مانند قایق‌رانی، کشتیرانی تفریحی، ایجاد اقامتگاه و رستوران روی آب و سایر ورزش‌های آبی خبر داده است!

سدی که منبع آب شرب است و تهدید سلامت آن از سوی خود رییس بازرسی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی تایید شده است، چگونه امسال از سوی مدیر عامل همان شرکت به ورزش های آبی و تفریحی اختصاص داده می شود؟؟ آیا مدیران شرکت آب منطقه ایی سلیقه ایی عمل می کنند؟ یا اینکه مدیر عامل شرکت از تهدیدهای پیش رو و تحقیقات دانشگاهی انجام گرفته در خصوص عوامل تهدید سلامت آب سد مهاباد خبر ندارد؟!

به گفته برخی از کارشناسان به دلیل نادیده گرفته شدن منافع مردم و نبود یک نهاد یا ارگان نظارتی بر عملکرد بخش خصوصی در سدها، این قبیل تصمیمات مبنی بر واگذاری و انجام برنامه های تفریحی می تواند به تهدید جدی برای تامین آب شرب تبدیل شود.

سد مهاباد دارای ۱۹۷ میلیون متر مکعب ظرفیت اسمی و ۱۷۲ میلیون متر مکعب ظرفیت مفید است که علاوه بر تامین آب شرب شهر مهاباد، بیش از ۱۲ هزار هکتار از اراضی کشاورزی این شهرستان را نیز زیر پوشش قرار می‌دهد.

از دیگر سو؛ فعالیت دامپروری در حاشیه سد مهاباد، ورود سموم کشاورزی و فاضلاب خانگی روستاهای بالا دست سد این شهرستان از دیگر آلاینده های این منبع آب شرب به شمار می روند و با این نحوه مدیریت سلیقه ایی معلوم نیست عاقبت آب شرب شهرستان مهاباد و زندگی مردمان وابسته به آن چه می شود؟!

گزارش/ تانیا شعفی

در کردپرس بیشتر بخوانید؛

تهدید سلامت منبع آب شرب شهری مهاباد جدی است/5 سال آینده شاید آخرین فرصت باشد!

جلسه مقابله با ساخت و ساز غیر مجاز مهاباد بدون حضور خبرنگاران/شاید کارگروه حرف تازه ایی ندارد!