به گزارش کردپرس، نیروهای کردها سوریه که تا اکتبر 2019 نزدیک به یک چهارم خاک سوریه را در دست داشتند اکنون فقط بخش هایی از شرق سوریه را در کنترل دارند و بر اساس توافقاتی که در ماه اکتبر میان روسیه و ترکیه از یک طرف و آمریکا و ترکیه از طرف دیگر صورت گرفت، حق ندارند در نوار شمالی سوریه به عمق 30 کیلومتر حضور داشته باشند. این در حالی است که نیروهای کرد سوریه برای حفظ این مناطق در برابر حمله داعش و دیگر تهدیدها تاکنون بیش از 11000 تن از نیروهای خود را از دست داده اند. این توافقات که برای جلوگیری از ادامه حمله نظامی ترکیه به کردهای سوریه صورت گرفت ضربه بزرگی بر پیکره اداره خودگردان در شمال سوریه زد. نیروهای بشار اسد اکنون در مرزهای شمالی سوریه حضور دارند و هر از گاهی نیروهای ترکیه و روسیه نیز در این مناطق به گشت زنی می پردازند. نیروهای آمریکایی نیز که روزی کردها را متحد خود می دانستند اکنون فقط در نزدیکی میدان های نفتی شرق سوریه حضور دارند. تحولات ماه اکتبر باعث شد کردها چشم انداز ناروشنی از آینده خود در سوریه بویژه در مورد اداره خودگردان داشته باشند.

خبرگزاری کردپرس برای بررسی این تحولات با دکتر نیکولاس پانایوتیدس، رییس اندیشکده نظارت استراتژیک بر خاورمیانه و نیز استاد دانشگاه آمریکایی در قبرس مصاحبه کرده است.

متن کامل مصاحبه کردپرس با دکتر نیکولاس پانایوتیدس، رییس اندیشکده نظارت استراتژیک بر خاورمیانه:

خبرگزاری کردپرس: توافقات ماه اکتبر 2019 میان ترکیه- آمریکا، روسیه – ترکیه و روسیه –سوریه در مورد شمال سوریه سرنوشت کردهای سوریه را تغییر داد. چه کسی بیشترین سود را از تحولات ماه اکتبر که باعث از دست رفتن کردها بر بخش مهمی از مناطق کردنشین شد، برده است؟

دکتر پانایوتیدس: اگر به دقت به متن این توافق نامه نگاه کنیم دو واژه کلیدی در آنها وجود دارد و این واژه ها حفظ یکپارچگی قلمرو سوریه و امنیت هستند. این دو واژه مهم ترین نگرانی دو قدرت منطقه ای به نام ترکیه و سوریه را تشکیل می دهد. به عبارت دیگر، حفظ امنیت ترکیه و حفظ یکپارچگی قلمرو سوریه. بدون شک، سیر تحولات ماه اکتبر 2019 یک پیروزی برای آنکارا محسوب می شود اما از آنجایی که ترکیه 100 درصد به اهدافش نرسید می توان گفت که یک پیروزی محدود نصیب آنکارا شده است. درست است که ترکیه اکنون 20 درصد خاک سوریه را در کنترل خود دارد اما در موقعیتی قرار گرفته است تا هر گونه برنامه کردها را برای تعمیق خودمختاری و خودگردانی مسدود کند. جدای از این که ترکیه منطقه امن برای خود در شمال سوریه دست و پا کرد، این کشور توانایی نظامی نیروهای کرد سوریه موسوم به YPG را که از نظر این کشور وابسته و شاخه پ.ک.ک حسوب می شوند محدود کرده است نیروهای YPG بعد از جنگ اکتبر با ترکیه توجه جهان را به خود جلب کردند اما من معتقدم که این مسئله در مقایسه با برنامه هایی که داشت و دستاوردی که کسب کرد زیاد مهم نیست.

خبرگزاری کردپرس: آیا می توان انتظار داشت که توافقی هم میان روسیه و آمریکا به عنوان دو ابرقدرت جهانی در مورد تحولات سوریه وجود دارد؟ چه تعاملاتی ممکن است میان روسیه و آمریکا در مورد شمال سوریه وجود داشته باشد؟

دکتر پانایوتیدس: من فکر نمی کنم که توافقی اساسی میان روسیه و آمریکا در مورد سوریه صورت گرفته باشد. آنچه من انتظار دارم نوعی هماهنگی در مسائل از جنبه تکنیکی است زیرا هنوز هم تعدادی از نیروهای آمریکا در مناطق نفت خیز دیرالزور سوریه حضور دارند. قطعا روسیه در سوریه دست بالا را دارد. روسیه همیشه قواعد بازی را در این جا طرح کرده است. بشار اسد حفظ شد و حفظ او منافع و نفوذ استراتژیک روسیه را در مدیترانه شرقی به عنوان آخرین منطقه تحت کنترل روسیه در شرق مدیترانه حفظ کرد. این حقیقت که دولت آمریکا برنامه اش برای خروج نیروهایش از سوریه را اجرا کرد نشان می دهد که سوریه در حوزه کامل نفوذ روسیه قرار گرفت و ترکیه یا اسرائیل فقط زمانی می توانند مداخله کنند که منافع اصلیشان به خطر بیفتد یا روسیه خود اجازه مداخله به آنها بدهد.

خبرگزاری کردپرس: در مورد توافق احتمالی میان ترکیه و سوریه چه نظری دارید؟

دکتر پانایوتیدس: تا جایی که من خبر دارم خیر توافقی میان این دو وجود ندارد. با این حال، در مورد اقدامات کردها در شمال سوریه میان منافع ترکیه و منافع دولت سوریه همپوشانی وجود دارد. همانطور که قبلا هم اشاره کردم هیچ کدام از آنها نمی خواهند تجربه روژاوای دموکراتیک( اداره خودگردان کردها در شمال سوریه) موفقیت پیدا کند. دولت بشار اسد چنین تحولی را تهدیدی برای حاکمیت و قلمرو خود می داند و آنکارا نیز آنها با توجه به این که ممکن است جمعیت 20 میلیونی کردهای آن کشور نیز تحریک شوند، تجربه روژاوای خودمختار( اداره خودگردان کردها در شمال سوریه) را تهدیدی برای امنیت خود تلقی می کند. همچنین باید این مطلب را نیز اضافه کرد که ممکن است آنکارا و دمشق توافقنامه آدانا در سال 1998 را که حول محور کردهاست فعال کنند. در یاداشت تفاهم میان ترکیه و روسیه اشاره ای به این توافق صورت گرفته است. اما این توافق نامه بعد از شروع بحران در سوریه در سال 2011 و حمایت ترکیه از شورشیان مخالف بشار اسد بی اثر شد. بنابراین، با توجه به تحولاتی که در سوریه صورت گرفته است باید متن آن به روز شود.

خبرگزاری کردپرس: آینده و موقعیت کردهای سوریه چه خواهد شد؟ کردها بهتر است با کدام طرف باشند: توافق دوجانبه با سوریه یا ادامه همپیمانی با آمریکا؟

دکتر پانایوتیدس: از آخر شروع می کنم. پس از این، هیچ کردی نمی تواند به آمریکا اعتماد کند. باید آنچه را که در ماه اکتبر 2019 در مورد شمال سوریه و دستور ترامپ اتفاق افتاد خیانت به همه کردها تلقی کرد. تلاش رییس جمهور آمریکا بعد از آن واقعه و تهدید ترکیه هیچ کس را قانع نمی کند. من فکر می کنم که تحولات به این سمت می رود که تلاش کردها برای حفظ باقی مانده مدیریت خودگردان بعد از رفع بحران در سوریه، آنها را به سمت دمشق و روسیه سوق می دهد. تا آن زمان چیزهای زیاد دیگری وجود دارد که باید تکلیف آنها روشن شود. برای مثال، حضور ترکیه در شمال سوریه و برنامه آنکارا برای انتقال هزاران تن از آوارگان سوریه که ممکن است بر خلاف میل آنها صورت بگیرد.

کد خبرنگار: 40101