به گزارش کردپرس، نیروها کرد سوریه و نیروهای آمریکایی که تا قبل از اکتبر 2019 بر یک چهارم خاک سوریه تسلط داشتند اکنون حضور جدی آنها به میدان های نفتی در شرق سوریه منحصر شده است. نیروهای کرد سوریه در پی حمله ماه اکتبر 2019 ترکیه به شمال سوریه و نیز توافقات آنکارا با واشنگتن و مسکو مجبور به عقب نشینی از نوار مرزی شمال سوریه به طول نزدیک به 400 کیلومتر و عمق 30 کیلومتر شده اند. نیروهای آمریکایی نیز بعد از این اتفاقات حضور نیروهای خود را به میدان های نفتی تحت کنترل کردها در شرق سوریه که بخش مهمی از منابع انرژی سوریه را تشکیل می دهند محدود کرده اند.

دونالد ترامپ، ریس جمهور آمریکا که دستور استقرار نیروهای آمریکا در میدان های نفتی سوریه را داده همواره گرفته است اکنون آمریکا منابع مهم انرژی سوریه را در دست دارد. دیگر مقامات آمریکایی هم گفته اند کردها با استفاده از این میدان های نفتی می توانند منابع مالی خود را تامین کنند.

از سوی دیگر گزارشهایی درباره قاچاق نفت از مناطق تحت کنترل کردها به ترکیه از طریق اقلیم کردستان منتشر شده است. خبرگزاری کردپرس برای بررسی بیشتر این موضوعات با رئوف محمداف، کارشناس روس حوزه انرژی در خاورمیانه و پژوهشگر انستیتو خاورمیانه گفتگو کرده است.

هدف آمریکا از تصرف میدان های نفتی سوریه

رئوف محمداف، کارشناس ارشد حوزه انرژی در خاورمیانه و پژوهشگر ارشد در موسسه خاورمیانه می گوید آمریکا با تصرف میدان های نفتی شرق سوریه که تحت کنترل کردهاست می خواهد مانع دستیابی دولت سوریه به این منابع شود.

رئوف محمداف در این باره به خبرگزاری کردپرس گفت: مهم ترین دلیل برای اعزام نیروهای آمریکا به میدان های نفتی شرق سوریه جلوگیری از دست یابی و مورد استفاده قرار دادن منابع باارزش این منطقه از سوی دولت مرکزی سوریه و بشار اسد رییس جمهور این کشور است. پالایشگاه های نفتی سوریه در بانیاس و حمص در غربی ترین منطقه از کشور سوریه قرار دارند در حالی که میدان های نفتی برای تغذیه و تامین نفت خام مورد نیاز این پالایشگاه ها در کرانه شرقی رود فرات قرار دارند و این میدانها توسط خط لوله به پالایشگاه های مورد نظر متصل شده اند. بنابراین، کنترل میدان های نفتی سوریه برای نیروهای مخالف بشار اسد اهمیت زیادی دارد.

پژوهشگر موسسه خاورمیانه افزود: در حال حاضر ایران تنها تامین کننده منابع انرژی دولت بشار اسد است. ایران از زمان آغاز تحریم ها در ماه می 2019 میزان صدور منابع انرژی به سوریه را به طور چشم گیری افزایش داده است.

توافقات نفتی و گازی میان روسیه و دولت سوریه

دولت سوریه اخیرا دو توافقنامه برای توسعه میدان های نفتی و گازی تحت کنترل دولت سوریه با روسها امضا کرده است. از رئوف محمداف سوال شد که آیا این توافق می تواند شامل میدان های نفتی تحت کنترل کردها و آمریکا نیز باشد؟ کارشناس ارشد حوزه انرژی در خاورمیانه در پاسخ به خبرگزاری کردپرس گفت: دو توافق اخیر روسیه و دولت سوریه فقط بر سر فعالیت های اکتشافی در حوزه نفت و گاز است. مجوزهایی برای جستجو و اکتشاف از سوی دولت سوریه به شرکت های روسی داده شده تا در بلوک های 9، 12 و 23 بررسی لازم انجام شود تا ببینند که ایا بهره برداری از این بلوک ها صرفه اقتصادی دارد یا خیر. دو شرکت مرکیوری و ولادا که این توافق را با دولت سوریه به دست آورده اند ناشناخته هستند.

بلوک شماره 9 در شمال دمشق قرار گرفته و تحت کنترل دولت مرکزی سوریه است. بلوک شماره 12 در کرانه غربی رود فرات قرار گرفته قبلا به شرکت سویوزنفت گاز روسی واگذار شده بود اما این شرکت از سال 2015 فعالیت در این بلوک نفتی را متوقف کرده است. این بلوک ها برخلاف دیگر میدان های نفتی توسعه پیدا نکرده و معلوم نیست در میانه جنگ داخلی در سوریه، این شرکت ها چگونه می خواهند این میدان های نفتی را توسعه دهند. سرنوشت توسعه این میدان های نفتی به حل سیاسی بحران سوریه بستگی دارد.

ادعای فروش نفت سوریه به ترکیه

در ماه های گذشته گزارش های متعددی درباره فروش نفت تولید شده در منطقه تحت کنترل کردهای سوریه به ترکیه از طریق اقلیم کردستان منتشر شده است. پژوهشگر موسسه خاورمیانه در این باره به کردپرس گفت: کاملا درست است گزارش هایی درباره قاچاق نفت از طریق مناطق تحت کنترل کردها به ترکیه منتشر شده است. بشار اسد، رییس جمهور سوریه نیز در مصاحبه اخیر خود به آن اشاره کرده بود. وی فراتر رفت و ایالات متحده آمریکا را به دزدی از نفت سوریه متهم کرد. چنین اتهاماتی در مورد گروه داعش نیز که زمانی کنترل این مناطق را در دست داشت مطرح شده بود. قبایل محلی و تجار فرصت طلب از همان زمان کریدورهای قاچاق نفت را در این مناطق ایجاد کردند که هنوز هم مورد استفاده قرار می گیرند. در برخی موارد، برخی قبایل محلی و شبه نظامیان وابسته به آنها ضد و بندهایی با نیروهای کردی دارند. به احتمال زیاد، حضور نیروهای آمریکا در میدان های نفتی تحت کنترل نیروهای کرد سوریه به خاطر جلوگیری از قاچاق نفت این مناطق به مناطق تحت کنترل دولت بشار اسد است. با این حال، این منابع نفتی مهم ترین سرچشمه درآمد برای جمعیت در این مناطق است. در نتیجه، آنها از این فرصت مناسب برای قاچاق نفت و فرآورده های نفتی به ترکیه استفاده می کنند.

استفاده احتمالی کردها از نفت به عنوان اهرم فشار علیه دولت مرکزی سوریه

کردهای سوریه که از ادامه حضور طولانی مدت نیروهای آمریکا در سوریه و نیز تکرار شدن حمله نظامی ترکیه به مناطق تحت کنترل کردهای سوریه نگران هستند بارها تلاش کرده اند با دولت سوریه به توافق برسند و ضمن حفظ یکپارچگی خاک سوریه اداره خودگردان را حفظ کنند. برخی بر این باورند که کنترل کردها بر میدان های نفتی سوریه می تواند در مذاکره کردها با دمشق به عنوان ابزار و اهرم مورد استفاده قرار گیرد.

رئوف محمداف در این باره به خبرگزاری کردپرس گفت: درست است قدرتی که این میدان های نفتی را کنترل می کند می تواند از این میدان های نفتی به عنوان اهرم باارزشی در مذاکرات برای تعیین سرنوشت سوریه پس از پایان بحران این کشور استفاده کند. اما به همان دلایلی که در بالا به آن اشاره شد نسبت به تحقق این امر تردید وجود دارد.

کد خبرنگار: 40101