بە گزارش کردپرس، پروفسور شوان عثمان استاد دانشگاه در اقلیم کردستان، طی گفتگو با کردپرس دربارە روابط کردها و احزاب و جریان های سیاسی عراقی و جایگاه کردها در توازن قدرت در عراق، گفت کە در حال حاضر، احزاب و جریان های شیعە عراق، دچار تشتت آرا و پراکندگی هستند و میان جریان صدر و الحکمە از یک سو و ائتلاف نصر از سوی دیگر به عنوان دو جناح اصلی شیعی و نیز جناح دولت قانون و بدر تقسیم شدە اند، دستە اول بە نظر می رسد کە تلاش می کنند از عمق سیاست منطقە ای گذر کردە و با سیاست های غربی ارتباط بگیرند، در سوی دیگر جناح دولت قانون و بدر خود را با واقعیات منطقە منطبق می سازند، گرچە هیچ یک از این جریان ها نمی توانند خارج از قدرت و نفوذ مرجعیت عالی شیعیان باشند، اما از نظر سیاسی این دو دستگی بە صورت کاملا واضح میان آنان شکاف ایجاد کردە است.

وی افزود کە شیعیان دوست کردها در عراق محسوب شدە و روابط تاریخی میان آنان در مبارزە با رژیم بعث صدام و نابودی این رژیم وجود داشته و به همین دلیل کردها اختلافات و پراکندگی میان شیعیان ناخشنود هستند و از سوی دیگر کردها نیز میان خود متحد نبودە و دچار اختلاف هستند؛ با این حال اکنون نیز روابط خوبی میان کردها و همه گروە های شیعی وجود دارد

همچنین خاطر نشان ساخت کە اختلافات میان شیعیان بر روابط داخلی احزاب کردستانی نیز تاثیرگذار بودە و حزب دمکرات کردستان (پارتی) بیشتر بە جریان صدر و الحکمە نزدیک بودە و اتحادیە میهنی نیز بیشتر بە دولت قانون و گروە های مرتبط بە این دستە نزدیک شدە است.

پروفسور شوان عثمان تاکید می کند کە از نظر وی بهتر است کردها واقعیات موجود در منطقە را در نظر بگیرند، اما این بدان معنا هم نیست کە روابط خود با خارج و کشورهای غربی را قطع کنند و باید همزمان با این روابط خارجی و بە ویژە با توجە بە تاثیرگذاری ایران بر شیعیان عراق، بتوانند ارتباطات استراتژیکی را با کشورهای منطقە داشتە باشند، و همه تخم مرغ های خود را در سبد آمریکا نگذارند.

وی اشارە می کند کە حفظ توازن در عراق بە جریان های سنی نیز مربوط می شود و از سویی سنی ها مرجع مشخصی ندارند کە کردها بتوانند با این مرجع وارد تعامل شوند و پراکندگی بسیاری میان جریان های سنی وجود دارد و حلبوسی و دیگر شخصیت های سنی از پایگاه مردمی محکم و عمیقی برخوردار نیستند و از سوی دیگر کشورهای منطقە از جملە کشورهای حاشیە خلیج فارس، عربستان و مصر نیز در امور سنی ها دخالت کردە و هر یک از شخصیت ها و جریان های سنی از سوی یکی از این کشورهای منطقە ای حمایت می شود و همین امر مانع از تشکیل ائتلاف بزرگ سنی ها کە مرجع و نمایندە بخش بزرگی از آنان باشد؛ شدە است.

پروفسور شوان عثمان در ادامە گفت کە علیرغم اینکە پس از حملە داعش بە مناطق سنی نشین تکریت و موصل و دیگر مناطق سنی نشین عراق، بیش از دو میلیون و نیم عرب سنی بە عنوان آوارە بە اقلیم کردستان پناه آوردە و هنوز هم شماری از آنان در اقلیم بە سر می برند؛ اما هنوز روابط عمیق و مستحکمی میان میان کردها و سنی ها وجود ندارد، کردها بە صورت مشخص نمی دانند برای ایجاد ارتباط با سنی ها باید با کدام شخصیت و جریان سیاسی سنی وارد گفتگو شوند و بە همین دلیل نمی توانند پیش بینی و تحلیل درستی از نتیجە گفتگو و روابط با سنی ها داشتە باشند، اما در مورد شیعیان شرایط و جریان ها مشخص و شفاف است.

وی دربارە منصب ریاست جمهوری عراق و موضع احزاب اقلیم کردستان در خصوص تصدی این منصب گفت کە حزب دمکرات در این دورە نیز مانند دورە قبل، نامزدی را برای تصدی منصب ریاست جمهوری معرفی می کند. در دورە قبل نامزد حزب دمکرات ضعیف بود، اما این حزب در دورە کنونی نامزد قوی تری را بە میدان خواهد آورد و از این طریق برای تقویت جایگاه خود در بغداد تلاش می کند. در گذشتە و با حضور مسعود بارزانی رهبر حزب دمکرات و جلال طالبانی دبیر کل فقید اتحادیە میهنی، نوعی از توافق و توازن میان این دو حزب وجود داشت و اکنون این توازن برهم خوردە و بدون شک حزب دمکرات نامزدی را برای تصدی ریاست جمهوری عراق معرفی می کند و در مقابل نیز منصبی کلیدی در اقلیم را مانند ریاست یا نخست وزیری اقلیم را بە حزب اتحادیە میهنی واگذار می کند.

همچنین خاطر نشان ساخت کە استقبال گرمی کە از نچیروان بارزانی رئیس اقلیم و معاون رهبر حزب دمکرات در سفر بە ایران بە عمل آمدە، پیام واضحی برای جریان های شیعە و سنی و کردهای عراق بودە و نشان می داد کە ایران این شخصیت را بە عنوان نمادی از عراق و شخصیتی مقبول و قوی می داند. سفر بارزانی بە انگلیس و استقبالی کە در این کشور از بارزانی بە عمل آمدە نیز حاوی همان پیام بوده و اشارە ای است بە این موضوع کە نچیروان بارزانی در حزب دمکرات مناسبت ترین فرد برای تصدی منصب ریاست جمهوری عراق است.

شوان عثمان در خصوص روابط کشورهای منطقە و بە ویژە ایران با اقلیم، بە کردپرس گفت کە جریان های اسلامگرا در اقلیم از ابتدای تشکیل تحت تاثیر جریان های اخوانی بودە، اما پس از انقلاب اسلامی در ایران در سال 1979 تاثیرگذاری ایران و سوریە (از طریق ایران) بر کردها و نیز جریان های اسلامگرا بسیار بیشتر بودە و ایران حامی و یاری دهندە بە کردها در مقاطع مختلف بودە (از جملە مداوای بیماران و مصدومین شیمیایی) و کردهای عراق از طریق ایران، صدای خود را بە محافل جهانی رساندند. از جملە در فاجعە بمباران شیمیایی حلبچە، اگر کمک های ایران نبود، ممکن بود مانند انفال و بسیاری از فجایع و نسل کشی های دیگر هیچ کسی از این فاجعە مطلع و با خبر نمی شد و کردها نمی توانستند آن را بە عنوان جرمی بین المللی معرفی کنند، اما با کمک ایران فاجعە حلبچە انعکاس وسیعی در سطح جهانی داشت و کردهای عراق هرگز نمی توانند چنین کمک بزرگ و واقعیت تاریخی را فراموش کنند؛ چرا کە ایران علیرغم اینکە خود در جنگی سنگین با صدام بود، اما بە کردها کمک کرد.

مصاحبە منصور رحیمی