به گزارش کردپرس، روسیه و ترکیه سرنوشت شهر مهم و استراتژیک عین عیسی را در شمال سوریه- که از نظر ظاهری تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردهاست اما تحت نظر روسیه است، در دست دارند. کردها که با حمله احتمالی ترکیه و شورشیان وابسته به آن در سوریه به دلیل نزدیکی عین عیسی به یک بزرگراه مهم روبه رو هستند از روسیه در خواست کمک کرده اند. اما روسیه از کردها می خواهد شهر را به ارتش سوریه تحویل دهند. فرجام ناگزیر این خواهد بود که کردهای سوریه قرار است برای دومین بار، طرف دو سال با خیانت ابرقدرتها روبه رو شوند. اما فارغ از این که این مسئله چه قدر تراژیک محسوب می شود آنچه که از نظر ژئواستراتژیک اهمیت دارد این است که بازی مرگبار شطرنج روابط پیچیده میان مسکو و آنکارا را که گاهی مخالف و گاهی شریک هم هستند، ترسیم می کند.

قبل از هر چیز به گذشته نگاهی بیاندازیم. کردها در عفرین سال 2018 مورد تهدید ترکیه و نیروهای ارتش آزاد سوریه قرار گرفتند و از روسها خواستند از آنها دفاع کند. کرمیلن در حالی که نیروهای آن در همان نزدیکی حضور داشتند این درخواست را رد کردند. روسها به جای کمک گفتند کردها باید عفرین را در اختیار دولت سوریه قرار دهند. نیروهای تحت حمایت ترکیه دو ماه بعد عفرین را گرفتند.

کردها در سال 2019 در شمال سوریه امید داشتند آمریکا آنها را در برابر حمله دیگری از سوی ترکیه محافظت کند. اما آمریکا به جای کمک به کردها نیروهای خود را از این منطقه خارج کرد و به نوعی به ترکیه چراغ سبز نشان داد تا عملیات چشمه سبز را آغاز کند و رای العین، تل ابیض، مناجیر ، سولوک و مبروکه را تصرف کند. همزمان نیروهای روسیه و سوریه وارد شهرهای رقه، منبج، طبقه ، کوبانی و تل تمر شدند.

با همه اینها، در میان کردها برخی امیدوارند که قدرت های خارجی به آنها کمک کنند کنترل بر عین عیسی را حفظ کنند. حتی برخی احتمال می دهند که ممکن است آمریکا با ایجاد یک پایگاه نظامی در نزدیکی عین عیسی کنترل عین عیسی را در دست بگیرد. اما با توجه به این که آمریکا تمایلی برای به حضور نظامی بیشتر در سوریه بویژه در در آخرین روزهای ریاست جمهوری ترامپ ندارد، چنین چیزی امکان ندارد. علاوه بر آن، روسیه از قبل در این منطقه نیرو مستقر کرده است.

در واقع، این منطقه میان مسکو و آنکارا تقسیم شده و ترامپ علاقه ای ندارد میان این دو نیرو، نیروهای آمریکا را مستقر کند. برای مثال، در جنگ اخیر قره باغ میان ارمنستان و آذربایجان که مرود حمایت روسیه و ترکیه بود، مسئله قابل توجه سکوت آمریکا در این مورد بود.

کردها ساکن عین عیسی در برابر پایگاه نظامی روسها دست به تظاهرات زده و از مسکو خواسته اند برای جلوگیری از حمله ترکیه به این شهر اقدام کند. اما مسکو همان پاسخ را داد که در سال 2018 درباره عفرین ابراز کرد و به کردها گفت که شهر را به دولت مرکزی سوریه تحویل دهند.

با این که روسیه خود را حافظ صلح می داند اما منافع اصلی این کشور در سوریه حفاظت از پایگاه های نظامی خود، از جمله بندر طرطوس در کرانه مدیترانه و نفوذش در منطقه است. علاوه بر این، مسئله سوریه به کرمیلن کمک کرده است تا به عنوان ابزاری برای برای نشان دادن روسیه به عنوان ابرقدرت جهانی از آن استفاده کند. به دلایل فوق، افزوده شدن عین عیسی به قلمرو تحت کنترل ارتش آزاد سوریه زیاد مسئله مهمی برای روسیه نیست.

از طرف دیگر، آنکارا از رسیدن به هدف خود در از بین بردن نیروهای کرد-عرب سوریه موسوم به نیروهای دموکراتیک سوریه و دیگران در سوریه و یا حزب کارگران کردستان ترکیه یا پ.ک.ک که در ترکیه غیرقانونی اعلام شده ابایی نداشته است. ترکیه در راستای این هدف خود، از این که ببیند که یک منطقه تحت کنترل کردهای سوریه به دست دولت مرکزی سوریه بیفتد ناخرسند نخواهد بود. با این حال، اگر ترکیه و نیروهای ارتش آزاد سوریه بر عین عیسی تسلط پیدا کنند این امر کنترل آنها بر بخشی از جاده مهم ام 4 را می دهد که از مرز عراق تا ساحل مدیترانه امتداد پیدا می کند. بنابراین، هر دو سناریو در خدمت منافع آنکارا خواهد بود.

بنابراین، می توان گفت که کردها در این منطقه دوست و یا حامی واقعی ندارند. بنابراین، معضل کردها در عین عیسی به هر شکل که ختم شود در خدمت منافع ترکیه و روسیه خواهد بود.

آنکارا و مسکو در یک بازی ژئواستراتژیک پیچیده با هم همکاری کرده اند. هر کدام از آنها در جنگ داخلی لیبی، از یک طرف مخالف حمایت کرده اند اما در جنگ طیف های مختلف در لیبی، در جهت حفظ وضعیت موجود در شهر و منطقه غنی از نفت سرت منافع مشترک دارند.

روسیه در حالی که متحد ارمنستان بود اما در جنگ ناگورنو قره باغ ایروان را تحت فشار قرار داد تا تا با معاهده صلح با آذربایجان موردحمایت ترکیه تن دهد. این مسئله به حفظ رابطه مسکو با باکو در زمینه انرژی کمک می کرد. در همان حال، نفوذ ترکیه به سمت جنوب قفقاز تسری یافته و پرستیژ ترکیه را بالا می برد.

بنابراین، در وضعیت کردها در عین عیسی، چه از سوی ترکیه و ارتش آزاد تصرف شود و یا تحت کنترل دولت سوریه قرار گیرد، سرنوشت خوبی در انتظار آنها نخواهد بود. به نظر می رسد که تنها نقش آنها پیش بردن پرونده مشترک ترکیه و روسیه در یک زمین بازی است که وسعت آن فراتر از قلمرو سوریه است.

منبع: عرب نیوز

نویسنده: نیکولا میکوویچ، تحلیلگر مسائل سیاسی با تمرکز بر سیاست خارجی روسیه