به گزارش کردپرس، اوایل سال جاری بود که اداره‌ کل حفاظت محیط‌ زیست آذربایجان‌غربی از مطالعات طرح حقابه تالاب‌های آذربایجان غربی و ارسال آن به وزرات نیرو خبر داده بود، اما در مهر ماه امسال با عدم تامین حق آبه، 2 تالاب مهم استان خشک شده اند.

یکی از این تالاب ها تالاب بین المللی «قوپی باباعلی» مهاباد است، که از سال گذشته تا کنون دو بار خشک شده است و تنها امید آن باران های فصلی و حق آبه ناچیزی بود که به آن اختصاص داده شد.

تالاب دوم هم، تالاب «قره گل بوکان» است که امسال باران آن را احیا کرد و هنوز مشخص نشد که قضیه حقابه تالاب‌های استان که قرار بود در قالب طرحی به وزرات نیرو به میزان ۶۵ میلیون مترمکعب ارسال شود، چه شد!

طرحی که بهار امسال وعده داده شد اما تا مهر ماه هم قابلیت اجرایی نیافت و گرمای تابستان هر دو تالاب را خشک کرد.

تالاب بین المللی قوپی باباعلی مهاباد با یک هزار و ۲۰۰ هکتار مساحت به تخصیص حق آبه نیاز دارد زیرا سطح آب چاه های منطقه نزدیک تالاب قوپی بابا علی پایین آمده و از سویی دیگر حیات روستاییان نزدیک این تالاب از لحاظ پوشش های گیاهی و نیزارهای آن به تالاب وابسته است و در صورت خشک شدن این تالاب خطر روستا را تهدید می کند و در حال حاضر بهترین فصل جهت اختصاص آب به تالاب قوپی بابا علی است.

اما اکنون که به ماه های پایانی سال نزدیک می شویم هنوز خبری از حق آبه نیست و قطع حق آبه تالاب های استان، در راستای سیاست های ستاد احیای دریاچه ارومیه، اکوسیستم تالاب ها و موقعیت خاصی که به لحاظ زیستگاه جانوری دارند را تهدید می کند.

روز گذشته معاون توسعه و برنامه‌ریزی فرماندار مهاباد، در جلسه دوره‌ای تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان» این شهرستان با انتقاد از رها نشدن آب برای احیای تالاب «قوپی‌باباعلی» مهاباد گفت: «پیگیری این امر از جمله درخواست‌های مسوولان این شهرستان از مدیران حوزه‌های مرتبط استانی است».

اما انگار داستان سال گذشته دوباره تکرار می شود و طرح تعیین حق آبه وزارت نیرو در سایه وجود ستاد احیای دریاچه ارومیه، تنها بارش های فصلی است و حق آبه ایی در کار نیست.

سال گذشته که نبود حق آبه و خشکی تالاب بین المللی قوپی باباعلی مهاباد، حیات تالاب را تهدید می کرد در بهمن ماه رها سازی یک میلیون مترمکعب از آب سد مهاباد برای کمک به احیای این تالاب بین المللی از طریق رودخانه مهاباد و زهکش های روستای «گرده گروی» انجام گرفت. اما دوباره تابستان، بی رحمانه تازیانه های گرمای خود را بر تن نحیف تالاب زد و آن حجم کم از آب را هم که حق آبه عنوان کرده بودند، افاقه نکرد.

تالابی که با ویژگی‌های طبیعی و پرندگان خاص خود یکی از بهترین زیستگاه‌های مهم پرندگان آبزی و کنارآبزی و از تالاب‌های مهم این منطقه محسوب می‌شود و در کنوانسیون رامسر هم به ثبت رسیده است.

قوپی بابا علی، دارای دیپلم افتخار از سازمان ملل متحد «یونسکو» است و پرندگانی نظیر اردک سرسبز، حنایی، آنقوت، انواع غاز وحشی و تنجه در آن زیست می‌کنند. ولی خشک شدن هر ساله این تالاب معیشت روستاییان اطراف آن را تهدید می کند و کریدور مهاجرت پاییزی پرندگان را هم تغییر داده است.

وضعیت در تالاب «قره گل» بوکان هم به همین منوال است و بحران زیست محیطی اوایل شهریور ماه امسال در این تالاب باعث تلف شدن صدها قطعه ماهی شد.

اسفند ماه سال گذشته مسیر ورود آب از رودخانه سیمینه رود به تالاب «قره گول» بوکان، شبانه از سوی عده ایی مسدود شد و در پی آن مردم منطقه و کشاورزان بوکانی طوماری اعتراضی نسبت به قطع حق آبه این تالاب را امضا کردند. اما احیای فصلی و خشکسالی های تابستانه همانند تالاب همسایه اش، با قره گل هم بی رحم بوده است.

اخیرا بارندگی مناسب زمستانی در بوکان، بخشی از تالاب «قره‌گُل» این شهرستان را احیا کرده است. به گفته رییس اداره محیط زیست بوکان؛ «قسمتی از تالاب قره‌گُل که جزء تالاب‌های فصلی بوکان است، با بالاآمدن آب سیمینه‌رود و تغذیه کانال مرتبط با آن آبگیری شده و پیش‌بینی می شود با ورود بیشتر آب تا اواخر زمستان به طور کامل احیا شود».

امسال رهاسازی 700 میلیون متر مکعب آب از سد های 14 گانه آذربایجان غربی به دریاچه ارومیه مصوب شده است اما ستاد احیای دریاچه ارومیه از تعیین حق آبه برای تالاب ها تا کنون ناتوان بوده است.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی مهر ماه امسال اظهار امیدواری کرد که با ارائه و تصویب طرح حقابه تالاب‌های استان در وزارت نیرو، این حقابه به رسمیت شناخته شود، زیرا نابودی تالاب‌ها تنفس زیست محیطی را با مشکل مواجه می‌کند.

اما انگار این تنفس زیست محیطی چندان برای ستاد احیای دریاچه ارومیه اهمیتی ندارد در حالی که نمی توان به صورت یکجانبه نگری به مسائل زیست محیطی نگریست و تالاب ها را که برخی از آنها دارای اهمیت بین المللی هم هستند، نادیده گرفت.

پیش بینی خبرگزاری کردپرس درست از کار درآمد همانطور که این خبرگزاری، مهر ماه امسال در گزارشی در خصوص وضعیت دو تالاب «قوپی بابا علی» مهاباد و «قره گول» بوکان نوشت؛ «شواهد نشان می دهد؛ طرح تعیین حق آبه ایی در کار نیست و به همان شیوه ایی که دریاچه ارومیه با نزولات جوی پر بار شد، تالاب ها نیز به امید بارش باید از خشکی رهایی یابند»!

گزارش از تانیا شعفی