چین طی کمتر از 50 سال اخیر یعنی از سال های اواخر دهه 1970 به بعد، الگویی برای شکلی از اقتصاد توده ای و خانگی بوده که به سرعت تمام بازارهای جهانی را تحت تأثیر کالاهای خود قرار داده است.

این اقتصاد جوان هر چند در عمل ساختی مارکسیستی با تأکید بر پرهیز از اقتصاد کارخانه محور و تلاش برای حذف کارتل های اقتصادی را مبنای اخلاق نوین سیاسی خود قرار داده تا به امید انقلابی فرهنگی به نجات بشر و توده ها جامه عمل بپوشاند، اما در عمل توده های ضعیف و کم درآمد به سرعت طعمه این شکل از اقتصاد شد و دسترسی به جمعیت میلیاردی کارگران کم دستمزد و ارزان، چه در داخل چین و چه در کشورهای حاشیه جنوبی و شرقی این کشور مبنا و تخته جهش قدرتمندی شد برای فربه شدن بیش از پیش چین.

به طوری که این اقتصاد اکنون بعد از آمریکا و اتحادیه اروپا سومین قدرت اقتصادی جهان به حساب می آید. این الگو نه تنها دل بسیاری از رهبران کشورهای پرجمعیت مثل برزیل، اندونزی و هند را جریجه دار نکرده است، بلکه برای آنان جایگزین بسیار کارآمدی در برابر سبک اقتصادی غربی به حساب می آید.

سیاست تولید کالاهای چینی که قیمت نهایی آن در نازل ترین حد خود قرار دارد، در حال حاضر دمار از روزگار کالاهای با کیفیت غربی و اروپای درآورده، به طوری که دیگر لازم نیست برای داشتن یک زندگی لاکچری، کالاهای فوقِ گرانقیمت را مصرف کرد. چین برای همه سلیقه ها و سبک های زندگی، تفریح و سرگرمی و ... کالاهایی با قیمت بسیار کم تولید می کند. این شکل از تولید، جهان کارخانه محور غربی و تولید سرمایه مبتنی بر خط تولید کارخانجات مادر و ... را برای همیشه کنار گذاشته است. چینی ها به بهترین شیوه مارکس را دور زدند تا سرمایه دارانه زندگی بکنند و از تیررس عصیان پرولتاریا هم به دور باشند.

این شکل از اقتصاد چین همانند ویروس به درون سلایق، دیدگاه ها و انتظارات مردم رسوخ کرده است. شکلی که جهان را سراسر به نیاز تبدیل کرده است.همه چیز می بایست ساخته شود. از دستگاه موکش موی دماغ گرفته تا شبیه ساز صدای آروق؛ جهان لازم نیست به نیازهایش بیاندیشد، این اقتصاد چین است که همه چیز را به نیاز تبدیل کرده است.

برای غربی ها تصور مصرف گرایی تا این حد پیچیده و ریز، هم خنده دار بود و هم غیرممکن. اما اقتصاد چین همه نیازها را چه مضحک و چه کلیدی وارد عرصه تولید کرده است. درست در زمانی که تمام جهان اعم از مارکسیستهای کلاسیک و پسامارکسیست، اسلام گرایان و ناسیواسلامیستها، مسیحیان و لیبرال مسیحیان آمریکای لایتن همه و همه جهان دهشتناک خود را در کلیت آن ناشی از حضور اقتصادی و سیاسی غربی ها می دانند، اقتصاد چین سالم و تندرست بدون هیچ مانعی در حال تصرف جهانهای خُرد ما است.

اقتصادی که سبک زندگی غربی را در تمام ساختار هیرارشیک و سلسله مراتبی آن چنان در اختیار خانواده ها قرار داده که شما می توانید با حقوق ناچیز، دکوراسیون خانه و پوشش و لباس و ... خود را با کیفیتی نامرغوبتر خریداری کنید. جهان اقتصادی چین، جهان بدون هاله بنیامینی است. جهانی بدون براند، بدون مارک، بدون هزینه اضافی عناوین براندها و مارکها که تنها راه تمایز بخشی به طبقات بالا دانسته می شود. جهانی خالی از زواید.

این همان جهان لخت و پتی مصرف گرایی حادی است که سرمایه داری غربی سالها در تب و تاب بنیانگذاری آن بود و اما از بد حادثه قرعه به نام چین افتاد.

این اقتصاد اکنون با بیماری کرونا دست به گریبان است. رابطه بیماری و اقتصاد، اندکی ما را در ساخت اقتصاد سیاسی جهان مابعد یازده سپتامبر تعمیق می کند. رابطه اقتصاد تیزپای چین و این ویروس که به سرعت اقتصاد چین را با خطر فروپاشی روبرو کرده است، تا حدودی ذهن را به سوی مسئله ای سوق می دهد که می توان آن را "اقتصاد سیاسی بیماری" نامید.

تلاش وافر دولتهای رقیب برای برجسته کردن وضعیت بیماری و اوج بحرانی نشان دادن کرونا و تبدیل آن به عنوان اصلی ترین خبر روز دنیا، به گونه ای برجسته شده که این همانی کرونا و چین موجب شده تا با شنیدن نام چین، نام کرونا نیز تداعی می شود. هر چند ویروس کرونا محصول اقتصادهای موازی و رقیب چین نیست، اما تصویری که از کرونا ترویج می شود و تصویری که از بحران ناشی از حضور و معامله با چینیان حول مفهوم کرونا ایجاد شده است و بخشی از سیاستهای اقتصادی این ممالک هم هست، موجب گردیده تا امروز اقتصاد چین با رکودی بی سابقه و شاید جبران ناپذیر روبرو شده باشد.