سلیمان سویلو، وزیر کشور ترکیه بعد از بالا گرفتن انتقادات پیرامون قرنطینه 48 ساعته 31 استان ترکیه که در دو ساعت مانده به وضع محدودیت ها اعلام شد و باعث ایجاد تنش در جامعه و بیرون آمدن مردم از خانه هایشان شد، با قبول تمام مسئولیت های این بی تدبیری که تلاش یک ماهه را در راستای ایزوله سازی در برابر ویروس کرونا در کلانشهرهای ترکیه برهم زد، استعفای خود را تقدیم ریاست جمهوری ترکیه کرد. استعفایی که از همان دقایق اول مشخص بود که مورد قبول رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه قرار نخواهد گرفت و یک اقدام صوری است.

سوالی که اینجا مطرح می شود این است: چه چیزی سلیمان سویلو را به استعفایی که بیشتر فرمایشی بود سوق داد؟

برای پاسخگویی به این سوال باید به یک روز قبل از استعفای سلیمان سویلو مراجعه کرد. هنوز در شرایطی که اعتراضات به بی تدبیری حاکمیت در اعلام قرنطینه تنها در دو ساعت مانده به زمان اعمال محدودیت ها بالا نگرفته بود، وزیر کشور ترکیه در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد که "با تصمیم رئیس جمهور این مقررات اعمال شده است". بعد از آن که واکنش های سیاسی و اجتماعی به این وضعیت در جامعه بالا گرفت شخص رجب طیب اردوغان در مظان اتهام قرار گرفت و این مسئله می توانست آسیب بسیار بزرگی به محبوبیت اردوغان وارد کند. در دورانی که حتی توزیع رایگان ماسک های بهداشتی ابزاری برای تبلیغ اردوغان شده و به ویروس کرونا به عنوان وسیله ای انتخاباتی و فرصتی برای افزایش آراء حزب حاکم نگاه می شود، چنین اظهارنظری می توانست تمام طرح های حاکمیت سیاسی ترکیه را نقش بر آب کند. بنابراین به یک قربانی نمایشی نیاز بود تا نگاه ها را از اردوغان دور کند. از همین رو بود که سلیمان سویلو با قبول تمام مسئولیت های اعلام قرنطینه در دو ساعت مانده به اعمال محدودیت ها از سمت خود استعفا کرد.

همه می دانند که در ترکیه هیچ چیزی حتی کوچکترین تحولی در کابینه بدون نظر مستقیم اردوغان اجرایی و عملیاتی نمی شود. در واقع این اصل مهمترین مولفه هیئت دولت ترکیه بعد از کودتای نافرجام 15 جولای 2016 است. بنابراین اعلام چنین تصمیم مهمی که می توانست تبعات بسیار زیادی داشته باشد از اختیارات وزیر کشوری که یکی از وابسته ترین وزرای ترکیه به شخص اردوغان است غیر قابل تصور است. مصاحبه تلویزیونی سویلو و هدف نشان دادن کاخ ریاست جمهوری بی شک از یک دستپاچگی و وحشت زدگی نشأت گرفته بود که می بایست بی درنگ جبران می شد. وزیر کشور ترکیه نه برای برهم زدن تمام تلاش های یک ماهه ایزوله سازی در کلانشهرها و نه به خاطر ایجاد تشویش در جامعه و هرج و مرج در شهرها و به خطر انداختن جان شهروندان، بلکه به خاطر اشتباهی که در گفتگوی مطبوعاتی در قبال کاخ ریاست جمهوری ترکیه مرتکب شده بود، مجبور به استعفا شد. سویلو برای جبران اشتباه خود باید نگاه ها را از شخص اردوغان دور می کرد و هیچ چیزی به اندازه یک استعفای ناگهانی نمی توانست این زمینه را فراهم کند. سویلو از روی احساس مسئولیت دست به این استعفا نزده است، چرا که اگر این گونه بود در دوران تصدی وزارتخانه کشور ترکیه توسط سویلو اتفاقات بسیاری افتاده است که ایجاب می کرد وی از سمت خود استعفا کند. به عنوان مثال، برکناری شهرداران کرد و آغاز تظاهرات گسترده در شهرهای مختلف این کشور که موجی از نا امنی و تنش اجتماعی را فراهم کرد می توانست زمینه استعفای وی را فراهم کند.

یکی دیگر از سناریوهای مهمی که در اینجا باید به آن پرداخته شود کشمکش های مختلف بر سر قدرت و رقابت جریان های مختلف در داخل حاکمیت با یکدیگر است. بدون شک استعفای سویلو و عدم پذیرش استعفای وی از سوی رئیس جمهور ترکیه وی را بعد از این در داخل حاکمیت قوی تر از قبل خواهد کرد. سویلو سیاستمداری نیست که از ابتدا در داخل حزب عدالت و توسعه (AKP) پرورش یافته باشد. او نماینده جریان های ملی گرای ترک در داخل حاکمیت ترکیه است. جریان هایی که نه تنها به عنوان متحد حزب حاکم شناخته می شوند بلکه با تاثیری که در چند سال اخیر بر روی حاکمیت ایجاد کرده اند باعث شکل دهی سیاسی به حاکمیت ترکیه نیز شده اند. اختلافات سویلو با برات آلبایراک، داماد اردوغان و وزیر مالیه این کشور بر هیچ کسی پوشیده نیست و سویلو با بازی بزرگی که انجام داد معادله قدرت را به سمت خود و جریان هایی که در داخل حاکمیت نمایندگی می کند تغییر داد.

خبرگزاری کردپرس/سرویس ترکیه