به گزارش کردپرس، مردم ارومیه و برخی دیگر از شهرهای آذربایجان غربی از ابتدای سال با مشکل تهیه نان و مرغ روبه رو بوده اند. صف های خرید نان و مرغ در این استان برقرار است و مسئولان اما همچنان از عدم کمبود می گویند! و هر بار به این بهانه که فرهنگ غذایی مردم این استان عامل افزایش تقاضا و شکل گیری صف های طولانی بوده، از پاسخ منطقی طفره رفته اند، ولی اگر کمبودی وجود ندارد چرا باید هر روز صف ها طولانی تر شود؟!

این ها سوالاتی است که سال ها است مسئولان با انداختن توپ به میدان مردم و مقصر شناساندن چند تن از اصناف سعی در حل کردن موضوع داشته اند، ولی تدوام آن نشان می دهد طرح های مختلف هوشمند سازی آرد و نان و .... نه تنها کمکی به حل مسئله نکرده بلکه بر گرفتاری های مردم هم افزوده است.

«سالی که نکوست از بهارش پیدا است»؛ سال جدید در آذربایجان غربی با کمبود مرغ شروع شد و مردم در ارومیه از ساعت ٦ صبح برای تهیه ٢ کیلو مرغ صف می کشیدند. کمبودی که بیش از یک ماه به طول انجامید و در نهایت افزایش قیمت، تا حدودی به کاهش تقاضا منجر شد ولی همچنان تهیه مرغ به قیمت مناسب و بدون صف آسان نیست.

همزمان با این وضعیت، دو تن از نمایندگان ارومیه در صحن علنی مجلس با انتقاد از عملکرد وزارت جهاد کشاورزی نسبت به بی تفاوتی مسئولان در حل این مشکل انتقاد کرده و گفتند: «متأسفانه عرضه تأمین مرغ برای مردم را هم نداریم. آیا مرغ هم تحریم است و مرغ نیز در دست آمریکا بوده و به برجام گره خورده است؟! گوشت خارج از تنظیم بازار را به ارومیه می‌فروشید و گوشت درجه یک را در تهران توزیع می کنید!»

نان هم در این استان وضعیت بهتری ندارد. صف نان هم از یک ماه پیش، کم و بیش در ارومیه و دیگر شهرها برقرار بوده و مردم در آذربایجان غربی برای تهیه قوت غالب خود با مشکل مواجه شده اند.

در همین خصوص سید سلمان ذاکر نماینده ارومیه در مجلس روز گذشته با اشاره به حذف چندین هزار تن سهمیه آرد آذربایجان غربی گفت: «به بهانه اینکه در کارتخوان پول واریز نشده و یا تراکنش کم بوده، این سهمیه را حذف کردند در حالیکه خیلی از افراد حتی پولی ندارند که نان خریداری کنند و حتی نان را از نانوایان قرض می گیرند. چرا باید معاون اول رئیس جمهور سهمیه آرد آذربایجان غربی را کم کند؟»

او با اشاره به معضل کمبود نهاده های دامی تاکید کرد: «موضوع اصلی در حوزه انتخابیه بنده امروز موضوع نان و مرغ است. چرا باید نهاده های دامی به این استان نرسد و نتیجه آن، نبود مرغ برای مردم شود».

ریشه همه این مشکلات اما جای دیگری است. مسئله فقط کاهش سهمیه آرد و افزیش تقاضای مردمی برای دریافت مرغ نیست؛ بلکه «حذف ارز نهاده های دامی»، «کمبود نهاده دامی»، «عدم متعادل سازی نرخ خرید تضمینی گندم» و به تبع آن «کاهش جوجه ریزی در مرغداری ها» و «کمبود گندم و آرد در کشور» همه و همه در یک نقطه به هم می رسند؛ نامدیریتی ها در دولت و وزارت جهاد کشاورزی!

اردیبهشت ۱۴۰۱ زمانی که دولت ارز نهاده های دامی را حذف کرد، نه تنها زیرساخت های آن را در مشخص نکرد، بلکه برنامه جایگزینی هم برای آن نداشت. در نتیجه قیمت نهاده ها چندین برابر شد و کنجاله ذرت و سویا به دست مرغداران نرسید!

 از سوی دیگر مهلت ٣ ماهه خرید نهاده های دامی از سوی وزارت جهاد کشاورزی هم کار دست مرغداران داد و انتظار ٣ ماهه باعث شد مرغداران نتوانند فرآیند جوجه ریزی را آغاز کنند و لذا میزان جوجه ریزی در کشور کاهش پیدا کرد و تنها راهکار دولت تزریق مرغ منجد به بازار بود که با عدم استقبال مردم روبه رو شد و در نهایت مجبور به واردات این کالا به قیمت بالاتری شد که این مسئله نیز بر افزایش قیمت مرغ در داخل تا کیلویی ٧٠ تا ٨٠ هزار تومان تاثیرگذار بود.

در خصوص مسئله گندم هم باز دولت برنامه ای هم برای خرید از کشاورزان داخلی به قیمت مناسب نداشت و لجبازی ها برای نرخ خرید تضمینی گندم به کیلویی ١٥ هزار تومان، عرق سردی بر دوش کشاورزان شد، چرا که قیمت تمام شده محصول گندم به دلیل گرانی نهاده های کشاورزی، ماشین آلات و هزینه های تولید بسیار بیشتر از میزان برآورد شده است و قیمت تضمینی دولت در سال جاری نیز به میزان ١٥ هزار تومان برای هر کیلوگرم گندم نسبت به هزینه های تولید بسیار ناچیز است. آنقدر ناچیز که پیش بینی خروج بخش عظیمی از تولید داخلی به خارج از کشور و تبدیل شدن گندم با کیفیت ایران به خوراک دام در سال جاری همچون سال های قبل دور از انتظار نیست.

معضل هدر رفت تولید گندم در کشور به دلیل عدم حمایت از تولید کنندگان داخلی از سال ها پیش تا کنون ادامه دارد. خبرگزاری کردپرس پیشتر در گزارشی با عنوان عرقِ سرد گندمکاران! پیش بینی کرده بود که با تداوم شرایط موجود بحران آرد و نان دور از انتظار نیست و نوشته بود: «با توجه به شرایط موجود امسال کشور با کمبود ۶ تا ۷ میلیون تن گندم روبرو خواهد شد و دولت باید گندم ۳۵ هزار تومانی را از دیگر کشورها خریداری کنند. در سالی که قرار بود رشد تولید و مهار تورم صورت بگیرد، گندم هم به عاقبت مرغ و گوشت روبه رو شد و دور نیست که این کالاها هم از ادعای خودکفایی در تولید به یک کالای وارداتی تبدیل شود و از همین الان گران تر شدن کالاهای مرتبط با گندم و آرد و بحران نان قابل پیش بینی است».

اکنون هم راستا با شکل گیری صف های مرغ و نان در آذربایجان غربی، انتقادات هم از عملکرد دولت سیزدهم بالا گرفته است.

جلال محمودزاده نماینده مهاباد خطاب به رئیس‌جمهوری در صفحه مجازی خود نوشت: «هنگام انتخابات با کاندیداهای پوششی ادعاهایتان گوش فلک را کر کرده بود ولی حالا توان مدیریت نان و مرغ را هم ندارید! جناب رئیس جمهور! مردم از کدام درد بنالند؟ از درد نان، از درد مرغ، از درد تبعیض، از درد بیکاری، از درد کولبری و... . مردم آذربایجان غربی و کُردستان چندین ماه است در صف نان و مرغ هستند!».

سید سلمان ذاکر نماینده ارومیه در مجلس نیز با اشاره به امنیتی شدن مسئله در صحن علنی مجلس اظهار کرد: «موضوع اصلی در حوزه انتخابیه بنده امروز موضوع نان و مرغ است. از هیات رئیسه مجلس تقاضا داریم دستورات لازم را در این بخش صادر کند چرا که این مسئله در حال امنیتی شدن است و مردم نگران این موضوعات هستند».

متاسفانه صف های نان و مرغ هر روز طولانی تر می شود و مسئولان همچنان در حال بهانه تراشی اند. روز گذشته معاون امور اقتصادی استاندار آذربایجان‌غربی کاهش سهمیه آرد نانوایی‌ها را به علت شناسایی سیستمی تخلفات در برخی واحدها عنوان کرد! جواد کرمی مدعی شد؛ «قسمتی از سهمیه آرد اختصاص یافته به استان، به نان تبدیل نشده و همین امر باعث کاهش آرد سهمیه آذربایجان غربی شده است. لیست نانواهای متخلف را در اختیار داریم و برخی از این اقدامات که توسط نانوایی‌ها صورت گرفت، باعث شد تا آرد اختصاص یافته به نان تبدیل نشود و در نتیجه از مرکز کشور تصمیم به کاهش سهمیه آرد این واحدها گرفته شد».

کرمی با اشاره به اجرای طرح نانینو (هوشمند سازی فروش نان) نیز گفت: «با صحبتی که با مسئولان طرح نانینو در مرکز کردیم، مقداری از سهمیه کاهش یافته را برگرداندند و از همین امشب، این سهمیه به تعدادی از نانوایی‌های شلوغ شهر ارومیه و دیگر شهرها تخصیص داده می‌شود».

معاون استاندار همچنین دلیل بخشی از صف‌ها مقابل نانوایی ها در ارومیه را فقط کاهش سهمیه آرد ندانسته و گفت: «برخی گزارشات حاکیست افرادی با سوء استفاده از قیمت نان لواش با قیمت آزاد فروش آن، اقدام به حضور خانوادگی در صف و تهیه این نوع نان برای فروش به سوپرمارکت‌ها می‌کنند که در این خصوص نیز باید تدابیر لازم از سوی متولیان امور نظارتی اتخاذ و اجرایی شود».

با همه این تفاصیل اما طرح هوشمند سازی توزیع آرد و اخیر طرح جدید (نانینو)!! که به هوشمند سازی فروش نان اختصاص یافته باز هم نتوانسته دردی از مردم دوا کند و مشکل صف های طولانی را حل کند چرا که مشکل تنها تخلفات سیستمی و افزایش تقاضاهای مردمی نیست!

به فرض صحت گزارش معاون اقتصادی استاندار از سوء استفاده برخی مردم از تفاوت قیمت ها، باید پرسید چرا باید کار به جایی کشیده شود که برخی از مردم خانوادگی ساعت ها در صف تهیه نان به امید فروش آن در بازار سیاه بایستند؟! آیا این مردم کار بهتری برای کسب درآمد ندارند و اینکه سود حاصل از فروش نان در بازار آزاد چقدر است که مردم به این کار اقدام می کنند؟

اصلا نان و مرغ این کالاهای اساسی چرا باید بازار سیاه داشته باشند، آیا پاسخ این پرسش را نباید در نامدیریتی ها در دولت و وزارت جهاد کشاورزی جست؟! /.

گزارش/ تانیا شعفی