خبرگزاری کردپرس _ بعد از انقلاب صنعتی و شروع جنگ بی پایان انسان با طبیعت در سال ۱۹۷۲ سران جهان در استکهلم سوئد جمع شدند تا برای نجات زمین و حفظ تنوع زیستی آن چاره ای بیاندیشند. ۲۰سال بعد در بالی اندونزی کشورهای جهان تصمیم گرفتند تا بر اساس معیارهای اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی(iucn) ۱۰ درصد از مساحت مناطق بکر و زیستگاه های غنی کشورشان را حفاظت نمایند.

در کشور ما ایران نیز همپای سایر کشورها سازمان حفاظت محیط زیست اقدام به حفاظت از عرصه های بکر وغنی کشور نمود به طوریکه هم اکنون بیش از ۳۱۰ منطقه تحت عنوان مناطق چهارگانه (پارک ملی، اثر طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده ) با وسعتی بیش از ۱۱ درصد خاک کشور توسط سازمان محیط زیست و مردم محلی محافظت می‌شود.
 

سهم شهرستان پاوه علی رغم پتانسیل‌های طبیعی فراوان منطقه حفاظت شده بوزین و مرخیل با وسعت ۲۳۷۴۲هکتار  است که نگین تنوع زیستی غرب کشور می‌باشد.

این منطقه از سال ۱۳۷۴ به عنوان  منطقه شکار ممنوع و در سال ۱۳۷۸ به عنوان منطقه حفاظت شده در شورای عالی محیط زیست کشور تصویب و در لیست جهانی مناطق تحت مدیریت کشور قرار گرفت. این منطقه از جنوب از روستای مزران به سمت شمال غرب در امتداد رودخانه لیله پس از بینجو، قلعه جه و دره باب به پسخور می‌رسد. از سمت غرب از پسخور به سمت شمال در امتداد رودخانه لیله بعد از عبور از سیمان، قین سخت تا کانی سالار. از سمت شمال، از کانی سالار واقع بر مرز مشترک ایران و عراق به سمت شرق در مسیر رودخانه سیروان بعد از عبور از ورامچه، لانه وان، ژاله تا کلیندشت. از شرق از کلیندشت به سمت جنوب بعد از بله بزان تا کوه گزن و روستای زردویی و از پل زردویی تا مزران.
 

این منطقه با سابقه ۲۸ سال حفاظت از نظر اکولوژیکی به پایداری رسیده‌ و چرخه زیستی و هرم غذایی در آن کامل می‌باشد بطوریکه از نظر گیاهی بسیار غنی و از نظر جانوری هم زیستگاه ابر گوشتخوار ایرانی یعنی پلنگ ایرانی است. علاوه بر آن گونه های شاخصی چون کل و بز، شوکا، خرس قهوه ای، پرندگان شکاری مثل عقاب طلایی و همادر آن زیست می‌کنند و زیستگاه دو گونه سمندر آتشین و کردستانی از ۷ گونه سمندر ایرانی است.

این منطقه بانک ژنتیک جانوری غرب کشور است که سالانه ده ها محقق، دانشجو، استاد و جانور شناس از این منطقه بازدید می نمایند. از نظر تنوع گیاهی و درختچه ای نیز منحصر به فرد بوده بطوری‌که فقط در محدوده امن این منطقه در وسعتی بسیار کم بیش از ۸۵ درصد گونه‌های درختی و درختچه ای زاگرس را در خود جای داده است. غنای تنوع زیستی این منطقه یادگار گرانبهای نیاکان ما و مرهون همزیستی مسالمت آمیز و فرهنگ بالای مردم منطقه است که به شکل کاملا آمایش یافته ای در تعامل آنان با طبیعت، معماری منطقه، زندگی، معیشت، باغداری و دامداری آنان به شکل خرده فرهنگ‌های محلی ساز کار با محیط زیست خود را نشان می‌دهد. همان چیزی که امروزه از آن به عنوان بعد چهارم تنوع زیستی در کنار حفظ ژن گونه و اکوسیستم یاد می‌شود.

بنابراین بوزین و مره خیل سرمایه نیاکان ماست که به امانت به ما رسیده است و کلید حفظ بقا و پایداری آن در دست مردمانی است که آنرا از آن خود می‌دانند و چنانچه این منطقه به بالاترین سطح حفاظت یعنی ذخیره گاه‌های زیست کره‌جهانی هم ارتقا پیدا کند. نهایتا حفاظت از آن بدون مشارکت فعال مردم  منطقه امکانپذیر نیست.

لازم است همه برای حفظ این گنجینه گرانبها دست در دست هم دهیم و برای حفاظت از ارزشهای این منطقه وحفظ تنوع زیستی آن بکوشیم.

منبع: روابط عمومی اداره حفاظت محیط زیست شهرستان پاوه