جنگ‌زدگان پیش از جنگ / محمدیار سبزی*

سرویس ایلام - اگر کسی ادعا کند که جنگ زده‌ی پیش از شروع جنگ است، در سلامت عقل او تردید می‌کنید، اما این حکایت واقعی زندگی ایلامیان است؛ کسانی که پیش از آنچه تقویم و تاریخ می‌گوید، جنگ زده شدند.

امروزه در روزشمار رسمی کشور و در تمامی کتابهای تاریخ معاصر، ۳۱ شهریور ۵۹ آغاز جنگ تحمیلی و تجاوز ارتش عراق به مرزهای کشورمان قلمداد شده است.
این در حال است که بر اساس اسناد و شواهد و روایت‌ها و گزارش‌ها از مرزهای ایران و عراق ، آغاز جنگ تحمیلی، نه ۳۱ شهریور که ۱۹ شهریور است . زمانی که ارتش عراق ارتفاعات میمک را اشغال کرد.

برای شناخت بهتر تاریخ جنگ ایران و عراق باید به سال‌ها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، یعنی دوران فروپاشی عثمانی و تعیین ایلام به عنوان مرز ایران و عراق برگردیم؛ آنجا که عراقی‌ها از ناراضیان پشتکوه، در مقابل دولت مرکزی حمایت می کردند.

نا امنی های مرزی در منطقه ی پشتکوه که از سال ۱۳۱۲ به ایلام تغییر نام داده بود ، تا سال ۱۳۵۳(ه.ش) یا ۱۹۷۵(م) گاه و بیگاه ادامه داشت که «شدیدترین این درگیری‌ها در ۲۱ بهمن سال ۱۳۵۲، میان ارتش‌های ایران و عراق در منطقه‌ی میمک روی داد که به یکشنبه‌ی سیاه مشهور شد».¹

به دنبال همین درگیری‌ها بود که دولت مرکزی ایران برای تمرکز بیشتر بر مشکلات مرزی با عراق «در سال ۱۳۵۳ ه.ش شهرستانهای دهلران، مهران و ایلام را از کرمانشاهان جدا کرد و استان ایلام را تشکیل داد».²

به هر روی در سال ۱۳۵۳ با وساطت «هواری بوم دین» رییس جمهور وقت الجزایر، برای پایان دادن به تنش‌ها و اختلافات مرزی میان ایران و عراق، قراردادی منعقد شد که به قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر معروف شد.

بر اساس این قرارداد ایران و عراق توافق کردند که اختلاف خود در مرزهای آبی ، هوایی و زمینی را حل کنند و سپس با نظارت ناظران بین المللی ، میله گذاری مرزی را آغاز کردند. اما در اردیبهشت سال ۱۳۵۷ زمانی که نوبت به میله گذاری منطقه‌ی میمک رسید ، عراقی‌ها روند میله گذاری را نیمه تمام رها کردند و علی رغم نامه نگاری ایران، برای ادامه‌ی کار برنگشتند تا همین موضوع بهانه‌ای برای تجاوز احتمالی به خاک ایران ، در آینده باشد .

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، و با فاصله‌ای اندک با روی کار آمدن صدام در عراق وی فرصت را مناسب دید و بارها در منطقه ی میمک درگیری‌ها و حملات محدودی به مرزبانان ایرانی را تدارک دید . تا اینکه در ۱۹ شهریور سال ۵۹ به طور گسترده و همه جانبه به ارتفاعات میمک حمله کرد و علی رغم پایداری نیروهای اندک مستقر در پاسگاههای مرزی ، میمک را اشغال کرد و اعلام کرد که : « نیروهای مسلح عراق به مرزهای بین المللی رسیده‌اند و اختلافات مرزی خود را با ایران ، عملا از راه زور حل کرده‌اند».³

همچنین پس از اشغال میمک، صدام بالای ارتفاعات میمک رفت و ضمن تشویق نیروهای پیروزش ، میمک را سیف سعد (شمشیر پیروزی) نامید و گفت :«سیف سعد، دست هرکسی که باشد در جنگ پیروز است، تصرف میمک یعنی کشتن رستم ایران».⁴

و در ۲۶ شهریورماه، سرمست از اشغال میمک، بر صفحه ی تلویزیون ظاهر شد و ضمن اعلام نپذیرفتن و عدم پایبندی به مفاد قرارداد الجزایر، آن را پاره کرد.

به گواهی تاریخ دفاع مقدس پس گرفتن این ارتفاعات حساس در ۱۹ دی‌ماه سال ۵۹ و تنها ۴ ماه پس از اشغال آن، در عملیات ضربت ذوالفقار، آغازی بود بر درخشش برق شمشیر پیروزی ملت ایران بر دشمن متجاوز و سندی شد از افتخار آفرینی بی‌مانند عشایر و ایلات سربلند ایلام ، بویژه غیور مردان ایل خزل.

بیایید برای فرزندانمان و نسل آینده، تاریخ را درست روایت کنیم.

*نویسنده و تهیه کننده ایلامی

منابع:

منابع؛
1- امیر رزاق زاده،اطلس ایلام در جنگ،ص۳۲
2- ایرج افشار سیستانی، ایلام و تمدن دیرینه ی آن ، ص۲۸۸
3- خانه ادبیات پایداری ، میمک ،ص۱۰۹
4- سورنا کیانی ، شمشیر پیروزی ، ص۱۱۶

کد خبر 2770

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha