امروزه در روزشمار رسمی کشور و در تمامی کتابهای تاریخ معاصر، ۳۱ شهریور ۵۹ آغاز جنگ تحمیلی و تجاوز ارتش عراق به مرزهای کشورمان قلمداد شده است.
این در حال است که بر اساس اسناد و شواهد و روایتها و گزارشها از مرزهای ایران و عراق ، آغاز جنگ تحمیلی، نه ۳۱ شهریور که ۱۹ شهریور است . زمانی که ارتش عراق ارتفاعات میمک را اشغال کرد.
برای شناخت بهتر تاریخ جنگ ایران و عراق باید به سالها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، یعنی دوران فروپاشی عثمانی و تعیین ایلام به عنوان مرز ایران و عراق برگردیم؛ آنجا که عراقیها از ناراضیان پشتکوه، در مقابل دولت مرکزی حمایت می کردند.
نا امنی های مرزی در منطقه ی پشتکوه که از سال ۱۳۱۲ به ایلام تغییر نام داده بود ، تا سال ۱۳۵۳(ه.ش) یا ۱۹۷۵(م) گاه و بیگاه ادامه داشت که «شدیدترین این درگیریها در ۲۱ بهمن سال ۱۳۵۲، میان ارتشهای ایران و عراق در منطقهی میمک روی داد که به یکشنبهی سیاه مشهور شد».¹
به دنبال همین درگیریها بود که دولت مرکزی ایران برای تمرکز بیشتر بر مشکلات مرزی با عراق «در سال ۱۳۵۳ ه.ش شهرستانهای دهلران، مهران و ایلام را از کرمانشاهان جدا کرد و استان ایلام را تشکیل داد».²
به هر روی در سال ۱۳۵۳ با وساطت «هواری بوم دین» رییس جمهور وقت الجزایر، برای پایان دادن به تنشها و اختلافات مرزی میان ایران و عراق، قراردادی منعقد شد که به قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر معروف شد.
بر اساس این قرارداد ایران و عراق توافق کردند که اختلاف خود در مرزهای آبی ، هوایی و زمینی را حل کنند و سپس با نظارت ناظران بین المللی ، میله گذاری مرزی را آغاز کردند. اما در اردیبهشت سال ۱۳۵۷ زمانی که نوبت به میله گذاری منطقهی میمک رسید ، عراقیها روند میله گذاری را نیمه تمام رها کردند و علی رغم نامه نگاری ایران، برای ادامهی کار برنگشتند تا همین موضوع بهانهای برای تجاوز احتمالی به خاک ایران ، در آینده باشد .
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، و با فاصلهای اندک با روی کار آمدن صدام در عراق وی فرصت را مناسب دید و بارها در منطقه ی میمک درگیریها و حملات محدودی به مرزبانان ایرانی را تدارک دید . تا اینکه در ۱۹ شهریور سال ۵۹ به طور گسترده و همه جانبه به ارتفاعات میمک حمله کرد و علی رغم پایداری نیروهای اندک مستقر در پاسگاههای مرزی ، میمک را اشغال کرد و اعلام کرد که : « نیروهای مسلح عراق به مرزهای بین المللی رسیدهاند و اختلافات مرزی خود را با ایران ، عملا از راه زور حل کردهاند».³
همچنین پس از اشغال میمک، صدام بالای ارتفاعات میمک رفت و ضمن تشویق نیروهای پیروزش ، میمک را سیف سعد (شمشیر پیروزی) نامید و گفت :«سیف سعد، دست هرکسی که باشد در جنگ پیروز است، تصرف میمک یعنی کشتن رستم ایران».⁴
و در ۲۶ شهریورماه، سرمست از اشغال میمک، بر صفحه ی تلویزیون ظاهر شد و ضمن اعلام نپذیرفتن و عدم پایبندی به مفاد قرارداد الجزایر، آن را پاره کرد.
به گواهی تاریخ دفاع مقدس پس گرفتن این ارتفاعات حساس در ۱۹ دیماه سال ۵۹ و تنها ۴ ماه پس از اشغال آن، در عملیات ضربت ذوالفقار، آغازی بود بر درخشش برق شمشیر پیروزی ملت ایران بر دشمن متجاوز و سندی شد از افتخار آفرینی بیمانند عشایر و ایلات سربلند ایلام ، بویژه غیور مردان ایل خزل.
بیایید برای فرزندانمان و نسل آینده، تاریخ را درست روایت کنیم.
*نویسنده و تهیه کننده ایلامی
منابع:
منابع؛
1- امیر رزاق زاده،اطلس ایلام در جنگ،ص۳۲
2- ایرج افشار سیستانی، ایلام و تمدن دیرینه ی آن ، ص۲۸۸
3- خانه ادبیات پایداری ، میمک ،ص۱۰۹
4- سورنا کیانی ، شمشیر پیروزی ، ص۱۱۶
نظر شما