به گزارش کردپرس، «شیخموس احمد» رئیس مشترک دفتر امور آوارگان و پناهجویان مدیریت خودگردان شمال و شرق سوریه(AANES) در مصاحبهای مواضع خود در رابطه با مسئله پناهجویان را تشریح کرد و اعلام کرد که آنها ناچار به میزبانی صدها هزار پناهجو هستند و این مسئله فشار زیادی بر آنها وارد میکند.
به نوشته آژانس خبری فرات، «شیخموس احمد» رئیس مشترک دفتر امور آوارگان و پناهجویان AANES در مصاحبه خود با این آژانس خبری اظهار داشت که سازمان ملل تنها ۵ اردوگاه از ۱۷ اردوگاه آوارگان و پناهجویان در شمال و شرق سوریه را به رسمیت میشناسد و ۱۲ اردوگاه از کمکهای دریافتی محروم هستند و افزود: «از آنجایی که کمکها از طریق دمشق میآید، نمیتواند به همه آوارگان و پناهجویان برسد. ابتدا باید گذرگاه مرزی تلکوچر باز شود و کمکها از آنجا عبور کنند. بروکسل نباید سهم پناهجویان ساکن در شمال و شرق سوریه را به مناطق دیگر سوریه بفرستد. نمایندگان سازمان ملل در منطقه ما باید راهحلی بیابند.»
«شیخموس احمد» با بیان اینکه بسیاری از کشورها به ویژه دولت ترکیه از ابتدای بحران سوریه از پناهجویان سوری به عنوان اهرم سیاسی استفاده کردهاند، گفت: «همه قدرتها با یک استراتژی برنامهریزیشده برخورد کردند و آن سیاستی است که در قبال سوریه در حال انجام است. این دولت ترکیه و دولت دمشق بودند که اولین بار این سیاست را اجرا کردند. کشورهای اروپایی پیشتر از نظر لجستیک و پول به دولت ترکیه کمک کرده بودند. دولت ترکیه در سالهای ۲۰۱۱-۲۰۱۲ اردوگاههایی را در نزدیکی مرز ایجاد کرد و زیرساختها را برای مهاجرت بزرگ آماده کرد. در واقع، اصل این طرح این بود که مردم محلی را از منطقه ناچار به مهاجرت کرده و سپس مردم خارج از منطقه را به آن مکانها منتقل کند تا یک تغییر بافت جمعیتی اساسی در منطقه ایجاد شود. این طرح از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۲ آغاز شد و تا سال ۲۰۲۳ ادامه داشت.»
شیخموس احمد در ادامه با بیان اینکه سیاست کاملا برعکسی پس از سال ۲۰۲۳ دنبال شد، توضیح داد: «چون اروپا به تعداد پناهجویان مورد نظر خود رسیده بود، در صدد محاسبه چگونگی استرداد مهاجران سوری اضافه از اروپا بر آمد. این بار آنها خواستند از طریق دولت ترکیه، بافت جمعیتی منطقه را تغییر دهند. ابتدا حضور داعش را از طریق دولت ترکیه در منطقه گسترش دادند و سپس موجی از مهاجرت میلیونها تن از طریق دولت ترکیه انجام شد. امروز آنها شروع به محاسبه کردند که چگونه میتوانند به دولت ترکیه برای بازگرداندن این پناهجویان کمک کنند. این چرخش مواضعها به چه علت اتفاق میافتند؟ این رویداد به علت مناطق تحت تصرف دولت ترکیه اتفاق میافتند. آنها را در عفرین، گرهسپی و سرهکانی اسکان خواهند داد. اکنون با کمک قطر، کویت و برخی نهادهای فلسطینی در این مناطق اردوگاههایی برای افرادی که از خارج خواهند آورد و اهل این منطقه نیستند، ایجاد میشود. وزیر کشور ترکیه اعلام کرد که صد هزار تن در سال ۲۰۲۳ به سوریه باز خواهند گشت. این صد هزار تن در طول جنگ از حماه، حمص، دمشق و حلب به ترکیه مهاجرت کردهاند. دولت ترکیه آنها را پس میفرستد و در عفرین، سرهکانی و گرهسپی اسکان خواهد داد. این افراد داوطلبانه بر نمیگردند. آنها با زور و تهدید اخراج میشوند. دولت ترکیه این بازگشتها را با کمک اروپا انجام میدهد. لبنان نیز همچنین خواهان اخراج پناهجویان سوری است. دولت دمشق نیز میگوید آنها را نمیپذیرد.»
احمد با اشاره به اینکه پناهجویان اخراج شده توسط کشورهایی مانند عراق و لبنان به شمال و شرق سوریه اعزام شدهاند، گفت: «آنها اهل منطقه ما نبودند. ما به عنوان AANES گفتیم که میتوانیم با کمک سازمان ملل متحد به آنها کمک کنیم تا به مناطق خودشان بروند. این تعداد ممکن است در آینده حتی بیشتر شود. در حال حاضر تعداد زیادی پناهجو و اردوگاه در مناطق شمال و شرق سوریه وجود دارد. به همین دلیل، ایجاد اردوگاههای جدید در اینجا و رفع نیازهای اردوگاهها با وجود افراد جدید برای AANES چالش برانگیز خواهد بود. متأسفانه تاکنون هیچ مذاکرهای با سازمان ملل، دولت لبنان و دولت عراق در مورد عبور این پناهجویان صورت نگرفته است. ما به عنوان AANES با برخی از نهادها در کردستان سوریه و برخی از نمایندگان سازمان ملل در منطقه گفتگوهایی داشتیم. ما گفتیم که در شرایطی نیستیم که از پناهجویانی که در آینده از عراق، لبنان یا جاهای دیگر بازگردانده میشوند استقبال کنیم، زیرا خود کردستان سوریه نیز تحت تحریم است. از این نظر، ما در مورد اینکه چه کاری میتوانیم با هم برای این پناهجویان انجام دهیم، بحثهایی داشتیم. مسئله پناهجویان در هر کجا که اتفاق بیفتد، کاملا به سازمان ملل مرتبط دارد. هنگامی که تصمیم متفاوتی در مورد پناهجویان گرفته میشود، باید به نهادهای وابسته به سازمان ملل منتقل شود. سازمان ملل در حال حاضر نهادهایی در سراسر جهان دارد. زمانی که کشوری قصد اخراج پناهجویان را دارد، ابتدا باید با سازمان ملل هماهنگی انجام شود. پس از آن، سازمان ملل پناهجویان را با توجه به وضعیت امنیتی و موقعیت منطقهای که پناهجویان به آن فرستاده میشوند یا قرار است محل اسکان آنها قرار گیرد، میسنجد. اکنون منطقه امن یا منطقهای که در آن ثبات در سوریه تجربه میشود، شمال و شرق سوریه است. عراق، لبنان و ترکیه این پناهجویان را بدون تماس با سازمان ملل اخراج میکنند. دولت ترکیه صدها هزار نفر را بدون اطلاع نهادهای سازمان ملل برمیگرداند. اکنون پناهجویان فرستاده شده باید به سرزمینهای خودشان که از آنجا مهاجرت کردهاند بازگردند تا تغییر بافت جمعیتی با قرار دادن آنها در مکانهای دیگران صورت نپذیرد. این وظیفه سازمان ملل است اما به این سازمان به وظایف خود عمل نمیکند.»
احمد با اشاره به اینکه سازمان ملل، نهادهای بینالمللی و دولتها به وظایف انسانی و قانونی خود عمل نکردهاند، گفت: «سوریه از وضعیت جنگ داخلی خارج شده است. از خارج به سوریه حمله میشود. حمله دولت ترکیه به این سرزمینها با هواپیماهای جنگی و پهپادها خلاف قوانین بینالمللی است. هیچ موضعی تاکنون مطرح نشده است. دولت ترکیه افراد دیگری را در مناطق تحت تصرفش و مناطق کردنشین اسکان میدهد. این در واقع خودبهخود یک تغییر بافت جمعیتی است. آنها با حمله به مناطق شمال و شرق سوریه میخواهند مردم آنجا را ناچار به مهاجرت کنند و افرادی را که از جاهای مختلف آوردهاند در آنجا اسکان دهند. هدف در اینجا الحاق زمینهای تحت تصرف خود است. آنها می گویند: ««از حلب تا موصل و کرکوک سرزمین اجدادی ماست و ما باید آنها را پس بگیریم»».»
احمد همچنین با تاکید بر اینکه موضوع آوارگان و پناهجویان باید جدی گرفته شود، گفت: «آوارگانی هستند که به زور از مناطق تحت تصرف ترکیه در شمال و شرق سوریه اخراج شدهاند. فعالیتها و اقداماتی در دست بررسی است که باید انجام شود تا آنها به مکانهای خود بازگردند. در واقع، استراتژی اولیه نیروهای سوریه دموکراتیک (SDF) آزادسازی این مکانها و بازگرداندن این افراد به خانههایشان است. با این حال، تا زمانی که این اتفاق نیفتد، این پناهجویان باید مورد حمایت و کمک سازمان ملل قرار گیرند و مطالعات لازم در سطح بینالمللی انجام شود تا اطمینان حاصل شود که این افراد به زور از محل زندگی خود آواره شدهاند. علاوه بر این، دهها هزار پناهنده عراقی در اردوگاههای هول و روژ هستند. اقداماتی از سوی دولت عراق برای استرداد این پناهجویان انجام شده است، اما مکانیسم پذیرش بسیار کند عمل میکند. سالها طول میکشد تا همه پناهجویان از این اردوگاهها خارج شوند. باز هم شهروندان ۵۷ کشور اروپایی در هول هستند. برخی از مقامات این کشورها نیز برخی از شهروندان خود را با خود از شمال و شرق سوریه بردند، اما آنها نیز بسیار کند عمل میکنند. از سوی دیگر، اردوگاههایی در دیرالزور، رقه و طبقه وجود دارد که پناهجویان مهاجر از مناطق دیگر سوریه در آنجا اقامت میکنند. آنها باید به مناطق خود بازگردند، اما باید شرایط لازم برای این امر فراهم شود. ما نمیتوانیم آنها را به زور خارج کنیم. بحران سوریه باید از نظر اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و نظامی حل شود. علاوه بر همه اینها، اکنون مشکل بازگشت شهروندان سوری که به کشورهای منطقه و کشورهای اروپایی مهاجرت کردهاند نیز وجود دارد. این به خودی خود یک مسئله برای AANES است. صدها هزار پناهجو سوری در عراق و لبنان هستند. میلیونها پناهجو در سراسر جهان پراکنده شدهاند. ما به عنوان AANES در حال بحث هستیم که در صورت موج مهاجرت به مناطق خود چه کاری میتوانیم انجام دهیم. با این حال، وظیفه اصلی سازمان ملل این است که از هر جایی که پناهجو وجود دارد، حمایت مالی و قانونی ارائه کند. متأسفانه از میان ۱۷ اردوگاه پناهجویان در شمال و شرق سوریه، سازمان ملل تنها ۵ اردوگاه را به رسمیت میشناسد. ۱۲ اردوگاه سهمی از کمکهای دریافتی ندارند. همچنین کمکها از طریق دمشق میآید. این باعث میشود که کمکهای دریافتی به همه پناهجویان نرسد. ابتدا باید گذرگاه مرزی تلکوچر باز شود و کمکها از آنجا عبور کنند. بروکسل نباید سهم پناهجویان شمال و شرق سوریه را به مناطق دیگر سوریه بفرستد. نمایندگان سازمان ملل در منطقه ما باید راهحلی بیابند.»
نظر شما