بە گزارش کردپرس انتخابات ششمین دوره پارلمان اقلیم کردستان که در اکتبر ۲۰۲۴ برگزار شد، امیدهای تازه‌ای برای تثبیت ثبات سیاسی و تشکیل کابینه دهم به همراه داشت. با این حال، ماه‌ها پس از اعلام نتایج، فرآیند مذاکرات میان دو حزب اصلی، حزب دمکرات کردستان (پارتی) و اتحادیه میهنی کردستان (یکیتی)، همچنان درگیر پیچیدگی‌های ساختاری و اختلافات بنیادی است. این تأخیر نه تنها باعث نگرانی عمومی درباره آینده حکمرانی در اقلیم شده، بلکه به پرسش‌هایی درباره کارآمدی سیستم سیاسی و نقش احزاب در مدیریت بحران‌های جاری دامن زده است.
روند مذاکرات فعلی که بر محوریت شراکت سیاسی و تنظیم پیش‌نویس توافق برای حکمرانی متمرکز است، در نگاه نخست رویکردی معقول به نظر می‌رسد. با این حال، تأکید منابع آگاه بر عدم بحث درباره تقسیم پست‌ها در جلسات کمیته‌های فنی، هرچند مثبت تلقی شود، این نگرانی را نیز به‌وجود می‌آورد که آیا این فرآیند واقعاً به حل‌وفصل مسائل کلیدی منجر خواهد شد، یا صرفاً ابزاری برای نمایش همکاری است.
شکاف‌های موجود میان این دو حزب، که از انتخابات تا کنون مشهود بوده، اعتماد عمومی به فرآیند تشکیل کابینه را تضعیف کرده و امکان تأخیر بیشتر در تشکیل دولت و تحقق وعده‌های انتخاباتی را تقویت می‌کند. در چنین شرایطی، این پرسش مطرح می‌شود که آیا احزاب حاضر به عبور از منافع حزبی برای دستیابی به توافقی پایدار هستند، یا همچنان تقسیم قدرت بر مبنای سهم‌خواهی، سایه خود را بر سر حکمرانی اقلیم حفظ خواهد کرد؟
با نزدیک شدن به موعد هفته آینده برای ارائه پیش‌نویس توافق، افکار عمومی در انتظار شفافیت بیشتر و نشانه‌هایی از پیشرفت در این مذاکرات است؛ روندی که موفقیت یا شکست آن می‌تواند مسیر سیاسی اقلیم را در سال‌های آینده تعیین کند.
بیانیه یک منبع از نشست:
"وظیفه کمیته فنی مشترک بین اتحادیه میهنی و حزب دمکرات، آماده‌سازی پیش‌نویس سندی مشترک برای ارائه به کمیته عالی مذاکره بین دو حزب است که قرار است هفته آینده تشکیل جلسه دهند. بنابراین، هیچ صحبتی درباره پست‌ها نشده است، زیرا وظیفه این کمیته پرداختن به پست‌ها و تصمیم‌گیری در این باره نیست." این سخنان از منبعی در نشست مشترک منتشر شده که در گفت‌وگو با دره‌و بیان شده است.
این منبع تأکید کرده که هفته آینده کمیته فنی بار دیگر برای نهایی‌سازی و تنظیم سند مشترک جلسه‌ای برگزار خواهد کرد تا پیش‌نویس نهایی را آماده کرده و آن را برای ارائه به کمیته عالی مذاکرات بین دو حزب، اتحادیه میهنی و حزب دمکرات، آماده کند. بر اساس تصمیمات، این کمیته عالی هفته آینده با هدف تأیید این پیش‌نویس جلسه برگزار خواهد کرد.
به گفته این منبع، در جلسات کمیته فنی هیچ بحثی درباره پست‌ها صورت نگرفته است، زیرا این موضوع از وظایف و اختیارات این کمیته خارج است. مسئولیت این کمیته صرفاً تنظیم پیش‌نویس سند مشترک برای ارائه به کمیته عالی است. این پیش‌نویس به‌طور خاص درباره نظام حکمرانی در اقلیم کردستان، مسائل کلی و همچنین مفهوم مشارکت در حاکمیت تمرکز دارد. به همین دلیل، موارد توافق و اختلاف در این سند ذکر شده و بر سر چندین نکته اختلاف‌نظر وجود داشته است.
خبرگزاری تحلیلی دراومیدیا نوشت: برای سومین بار، کمیته فنی مشترک بین حزب دمکرات و اتحادیه میهنی برای گفت‌وگو درباره پیش‌نویس توافقنامه میان دو حزب جلسه برگزار کرد و قرار است هفته آینده جلسه دیگری برای نهایی‌سازی این پیش‌نویس برگزار شود.
اعضای کمیته فنی:
حزب دمکرات کردستان:
- پشتیوان صادق
- دلشاد شهاب
- امید صباح
اتحادیه میهنی کردستان:
- ریواز فائق
- آمانج رحیم
- شالاو شیخ صلاح
روند مذاکرات:
پس از برگزاری انتخابات دوره ششم پارلمان کردستان در ۲۰ اکتبر سال گذشته، هیئت عالی دو حزب دمکرات و اتحادیۀ میهنی تاکنون دو بار تشکیل جلسه داده‌اند. جلسه اول در تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۲۴ و جلسه دوم در ۱۷ دسامبر ۲۰۲۴ برگزار شد. در این جلسات، طرفین توافق کردند که هر یک گزارش و برنامه کاری خود را درباره تشکیل کابینه دهم آماده کرده و سپس در این باره مذاکره کنند. بر این اساس، کمیته فنی تشکیل شد.
ترکیب کرسی‌های پارلمان کردستان:
- حزب دمکرات کردستان (پارتی): ۳۹ کرسی
- اتحادیه میهنی کردستان (یکیتی): ۲۳ کرسی
- جنبش نسل نو: ۱۵ کرسی
- اتحاد اسلامی کردستان: ۷ کرسی
- موضع میهنی: ۴ کرسی
- جماعت عدالت کردستان: ۳ کرسی
- جبهه خلق: ۲ کرسی
- جنبش تغییر (گوران): ۱ کرسی
- ائتلاف اقلیم کردستان (کمونیست، سوسیال‌دموکرات، زحمتکشان): ۱ کرسی
روند تشکیل دولت:
برای انتخاب هیئت ریاست پارلمان، هر ائتلافی که دولت را تشکیل می‌دهد، نیاز به کسب رأی اعتماد حداقل ۵۱ نماینده از مجموع ۱۰۰ کرسی پارلمان (اکثریت نسبی ۵۰+۱) دارد. پس از انتخاب هیئت ریاست پارلمان (که به دلیل عدم توافق بین پارتی و یکیتی از ۲۰ اکتبر تاکنون به تأخیر افتاده است)، رئیس اقلیم ظرف ۳۰ روز انتخاب می‌شود. سپس طی ۳۰ روز بعد، کاندیدای نخست‌وزیری کابینه را معرفی کرده و این کابینه برای کسب رأی اعتماد به پارلمان ارائه می‌شود.
نظر شما