کردپرس
بر اساس گزارش‌ها، فشارهای بسیاری بر دولت عراق برای انحلال نیروهای حشد الشعبی وارد شده است. این درخواست نه‌تنها از خارج بلکه از درون کشور نیز مطرح می‌شود. این نیروها که در سال ۲۰۱۴ و پس از تصرف موصل توسط داعش تشکیل شدند، در سال ۲۰۱۶ طبق مصوبه پارلمان عراق به عنوان نیروی رسمی شناخته شدند.
وبسایت کردی صدای آمریکا در گزارشی نوشته است که بر اساس این مصوبه، حشد الشعبی باید کاملاً تحت فرمان نخست‌وزیر عراق باشد، اما گفته می‌شود این نیروها به دستورات نخست‌وزیر توجهی ندارند و چالش‌های متعددی برای دولت ایجاد کرده‌اند؛ از جمله حملات به پایگاه‌های متحدین در عراق و حتی حمله به اسرائیل.
پرسش‌های کلیدی:
- آیا دولت عراق قدرت قانونی لازم برای انحلال حشد الشعبی را دارد؟
- در صورتی که انحلال این نیروها نیازمند تصویب پارلمان باشد، آیا پارلمان کنونی از چنین تصمیمی حمایت خواهد کرد؟
- موضع ایران، به عنوان بزرگ‌ترین حامی حشد الشعبی، در این باره چیست؟
- اگر این نیروها به حملات خود علیه اسرائیل ادامه دهند، پیامدهای آن چه خواهد بود؟
در برنامه‌ای که در صدای آمریکا به این موضوع پرداخته شد، نظرات کارشناسان زیر ارائه گردید:
- جبار یاور، دبیرکل پیشین وزارت پیشمرگ اقلیم کردستان و کارشناس امور نظامی.
- بابکر زیباری، کارشناس نظامی.
بابکر زیباری بیان کرد که انحلال حشد الشعبی به آسانی امکان‌پذیر نیست و در صورت عدم توافق میان دولت و این نیروها، احتمال مواجهه مستقیم با ارتش عراق وجود دارد. او افزود که برخی از اعضای حشد الشعبی افراد قانون‌مدار هستند، اما گروه‌هایی تندرو در این نیروها حضور دارند که دستورات نظامی را نادیده می‌گیرند و دولت عراق توان مقابله با آنها را ندارد.
به اعتقاد کارشناسان، انحلال حشد الشعبی نه‌تنها نیازمند موافقت مرجعیت شیعه و نخست‌وزیر عراق است، بلکه باید از تصویب پارلمان نیز بگذرد؛ چرا که این نیروها بر اساس قانون و با رأی پارلمان تشکیل شده‌اند.
به گفته بابکر زیباری، ادامه فعالیت نیروهای حشد الشعبی و اقدامات آنها، از جمله حملات به اسرائیل و پایگاه‌های نظامی، می‌تواند پیامدهایی برای منطقه به‌ویژه اقلیم کردستان داشته باشد. هرگونه حمله به تأسیسات اقتصادی، تأثیر مستقیمی بر اقتصاد اقلیم کردستان خواهد داشت.
بابکر زیباری همچنین هشدار داد که رهبران حشد الشعبی نباید به اقلیم کردستان اجازه ورود داده شوند، زیرا حضور آنها می‌تواند امنیت منطقه را به خطر بیندازد. او تأکید کرد که بهترین اقدام این است که مرزهای اقلیم به شدت کنترل شوند تا از ورود افراد این نیروها جلوگیری شود.
جبّار یاور:
اکنون تعداد نیروهای حشد الشعبی بیش از ۱۵۰ هزار نفر است و مبلغ بودجه‌ای که از بودجه عراق برای آنها تخصیص داده می‌شود، علاوه بر بودجه‌ای که برای خرید سلاح، تجهیزات و نیازهای دیگر آنها در نظر گرفته می‌شود حدود سه و نیم هزار میلیارد دینار است، . در میان احزاب شیعه نیز حمایت گسترده‌ای از آنها وجود دارد. بنابراین از نظر سیاسی بسیار دشوار است که با تصمیم نخست‌وزیر دولت فدرال عراق یا حتی یک تصمیم حکومتی این نیروها منحل شوند. حتی پارلمان نیز به سختی می‌تواند با قانون یا تصمیمی این نیروها را منحل کند، زیرا بخشی از نمایندگان پارلمان به این نیروها و جناح‌های شیعه وابسته هستند و از حشد الشعبی حمایت می‌کنند.
انحلال حشد الشعبی نه با فتوای مرجعیت ممکن است، نه با تصمیم نخست‌وزیر عراق. بلکه حشد الشعبی بر اساس قانونی که توسط پارلمان عراق تصویب و اجرا شده، ایجاد شده است. بنابراین باید با درخواست و جمع‌آوری امضای ۵۰-۱۱ نماینده پارلمان عراق، تقاضای انحلال یا اصلاح قانون حشد الشعبی مطرح شود. اما سوال اینجاست که آیا کسی در پارلمان عراق می‌تواند امضاهای لازم برای این اقدام را جمع‌آوری کند؟ بدون شک خیر. اختلافات میان سنی‌ها و کردها مشخص است و شیعیان نیز از انحلال حشد الشعبی حمایت نمی‌کنند.
حشد الشعبی تنها شامل شیعیان نیست. بلکه تیپهایی از حشد الشعبی کردی وجود دارد و همچنین سنی‌ها و مسیحیان نیز عضو حشد الشعبی هستند.
اگر چنین روندی از رهبری و وجود مسلحانه حشد الشعبی ادامه یابد، که تاکنون دیده شده است، و اگر تحت فرمان نخست‌وزیر عراق قرار بگیرند، بدون شک آنها هدف حمله اسرائیل یا آمریکا نخواهند بود.
تا کنون هیچ بیانیه رسمی یا درخواست مشخصی از سوی آمریکا یا کشورهای دیگر مبنی بر انحلال حشد الشعبی مطرح نشده است. آنچه گفته می‌شود، تنها در چارچوب رسانه‌ای بوده و نه چیزی رسمی. زیرا عراق کشوری مستقل است و خود باید درباره ساختار نیروهایش تصمیم بگیرد. تنها درخواست آنها در مورد حشد الشعبی، کنترل این گروه‌ها بوده است.
نه آمریکا، نه اسرائیل و نه هیچ‌یک از کشورهای متحد، اعلام نکرده‌اند که قصد حمله به عراق دارند. گفته‌اند اگر این گروه‌های مسلح به حملات خود ادامه دهند، آنها را هدف خواهند گرفت. هیچ‌کدام از این کشورها (آمریکا، اسرائیل، فرانسه، بریتانیا و آلمان) نمی‌خواهند عراق به وضعیت سوریه تبدیل شود، زیرا منافع آنها در عراق وجود دارد. آمریکا بزرگ‌ترین خریدار نفت عراق است. نه آمریکا، نه اسرائیل و نه هیچ کشور دیگری نمی‌خواهند عراق به وضعیت سوریه تبدیل شود که هنوز نمی‌دانند آینده سوریه چگونه خواهد بود. به همین دلیل نمی‌خواهند عراق نیز به سرنوشت نامعلوم سوریه دچار شود.
نظر شما