به گزارش خبرگزاری کردپرس، عمران خودآموز مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام، ضمن تشکر از موسسه فرهنگی هنری عصر پیام ایلام بابت برگزاری این نشست، در سخنان کوتاهی گفت: تقویت زبان مادری و ارزش های فرهنگی که از گذشته به ما رسیده کاری بسیار ارزشمند است و امید آنکه ما هم میراث دار خوبی برای این ارزش ها که در زبان مادری ما وجود دارد باشیم و آن را پاس بداریم.

دکتر علی حسن سهراب نژاد، در سخنانی به بررسی ادبیات کردی استان ایلام از گذشته تا کنون پرداخت و در اهمیت زبان مادری گفت: زبان مادری ما را به هویت خود برمی‌گرداند و اگر کسی به هویت و ریشه خود برگردد، به دنبال هویت‌های دیگر نخواهد رفت.

وی سپس ضمن ارایه تعریفی از ادبیات آن را کلام مخیل دانست و سپس در خصوص ادبیات کردی ایلام گفت: برای بررسی ادبیات کردی استان ایلام باید به پیشینه این ادبیات و اولین آثار آن در این حوزه توجه کنیم که قدیمی ترین شاعر رصد شده و موجود در اسناد، شاکه و خان منصور از شاعران عصر نادری هستند که اشعار آنها در سال ۷۹ در انتشارات گویش برای نخستین بار منتشر شد و سپس در همین سال دیوان غلامرضا خان ارکوازی نیز به همت ظاهر سارایی در انتشارات گویه منتشر شد و این دو اثر پیشینه ادبیات کردی ایلام هستند اما باید دقت داشت که این مهم به معنای آغاز این ادبیات نیست.

وی افزود: اشعار پخته ای که در این دو دیوان وجود دارند و از نظر زبانی و مفهومی پخته هستند نشان می دهد که قبل از این شعرا، شعر به معنای کامل کلمه در ایران وجود داشته است و ریشه آن اشعار نیز به ادبیات عامه و فولکلور ایلام برمی‌گردد.

سهراب نژاد گفت: ضرب المثل های ایلام اکثراً به شکل نظم و شعرگونه هستند، چیستان ها نیز چنین حالتی دارند و در زبان مردم این اشعار همچنان هم وجود دارند و لذا می‌توان گفت که مبدا شعر کردی ایلام اشعار عامه و فولکلور است.

وی تغییرات اقتصادی و سیاسی را موتور محرکه هرگونه تغییرات فرهنگی دانست و گفت: در ایران سال ۵۷ انقلاب اسلامی رخ داد و در دهه ۶۰ ادبیات نو کردی در ایلام آغاز شد.

این عضو هیات علمی دانشگاه خاطرنشان کرد: در این دهه شعرایی چون ولی محمد امیدی، حشمت منصوری، عباسی آرام، علیشاه خان حیدری و... هم در این زمان وجود داشته اند اما اشعارشان منتشر نمی شده و مورد حمایت قرار نمی گرفتند. همچنین در این دهه ۶۰ شعرایی چون، یعقوبیان، سارایی، عبدالجبار کاکایی و دیگران نیز به عرصه آمدند و به شعر کردی رو آوردند و باعث رونق آن شدند.

سهراب‌نژاد تاکید کرد: نکته مهم در دهه ۶۰ این است که شعرای شاخص این دهه تحت تاثیر زبان فارسی هستند و مولفه های آن را مانند قالب های شعر فارسی وارد شعر کردی ایلام کردند مثل رواج غزل کردی در شعر ایلام در حالی که پیش‌تر فقط قالب مثنوی عمومیت داشت.

او گفت: بررسی غزل های اولیه کردی دهه شصت ایلام از شعرای مثل ظاهر سارایی و مقایسه آنها با آخرین غزلهایشان در ۱۴۰۰ می‌تواند تغییرات شعر کردی ایلام را بیشتر نمایان کند تغییراتی که بیشتر تحولات قالب ای بوده و در این دهه شاهد ورود غزل، رباعی، دوبیتی، شعر نو و غیره به ادبیات کردی هستیم.

پژوهشگر ایلامی عنوان کرد: در حوزه معنا هم مفاهیم متعددی در دوران شعر کردی ایلام پس از انقلاب وجود دارد مانند جنگ تحمیلی، شهادت، آیات قرآن، احادیث، مباحث دینی و شیعی تا مسائل روز اجتماعی و غیره که در این چند دهه مورد توجه شاعران کردی سرا بوده است

نثر کردی، آثار ترجمه‌ای به زبان کردی، ادبیات کودک، حوزه اساطیر و منظومه های کردی و... دیگر دسته‌بندی هایی بود که سهراب نژاد در خصوص ادبیات معاصر کردی ایلام انجام داد و گفت: یکی از نقاط ضعف ما در دهه های اخیر تعداد بسیار کم آثار چاپی شاعران و نویسندگان ایلام است هر چند که آن ها فعال هستند و آثار منتشر نشده زیادی دارند لذا نهادهای فرهنگی با حمایت خود می‌توانند باعث انتشار این آثار شوند.

وی گفت: ادبیات کردی در چهار دهه بعد از انقلاب هم در فرم و صورت و هم در حوزه محتوایی یک حرکت رو به رشد داشته و این حرکت نشان می‌دهد که جریان ادبیات کردی ایلام، جریانی در حال تحرک است و حمایت های مادی و معنوی در پویایی و اثرگذاری این جریان می تواند مهم و تاثیرگذار باشد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه گفت: دعوت از بزرگان ادبیات، برگزاری جشنواره‌ها، بزرگداشت شعرا، برگزاری نشست‌های نقد و بررسی، همکاری با دانشگاه‌ها و حمایت از انجمن هایی چون زانست و هانا می‌تواند این جریان را قوی‌تر کند.