بە گزارش کردپرس، مسرور بارزانی نخست وزیر اقلیم کردستان – عراق در جریان سفر بە لندن روز چهارشنبە 31 فروردین ماە 1401 طی سخنرانی در اندیشکده انگلیسی چتم هاوس، در خصوص مسائل بسیاری در ارتباط با تحولات جاری در عراق از جملە نظام حاکمیتی، اختلافات اقلیم کردستان و عراق، حکم دادگاە فدرال، استقلال سیاسی در عراق و حملات ترکیە بە اقلیم و موشکباران اربیل اظهار نظر کرد.

آن چە در در جریان سخنرانی مسرور بارزانی قابل توجە و تامل بود، عدم پوشش بخشی از اظهارات وی دربارە نظام سیاسی حاکم بر عراق بود.

بارزانی در ارتباط با بحران ها و مسائل کشور عراق بە ویژە در ارتباط با طیف های قومی و مذهبی کە در این کشور زندگی می کنند، تاکید کرد کە نظام کنفدرالی بهترین نظام برای ادارە کشور و پایان دادن بە تمامی بحران های آن است. این جملە اما در هیچ یک از رسانە های اقلیم کردستان بە ویژە رسانەهای وابستە بە حزب دمکرات از جملە شبکە کوردستان 24، زاگروس، سایت رسمی حزب دمکرات کردستان پوشش دادە نشد، بە نحوی کە در متن سخنرانی مسرور بارزانی منتشر شدە از سوی شبکە کردستان 24 نیز هیچ اثری از موضوع نظام کنفدرالی نبود.

درخواست برای اجرای نظام کنفدرالی در عراق از سوی مسرور بارزانی در حالی از سوی رسانە های کردی مسکوت ماند، اما موجب حساسیت رسانە های عربی شدە و آن را کوبیدن بر طبل استقلال طلبی از سوی بارزانی می دانند.

در همین رابطە پایگاه عراقی «العالم الجدید» طی گزارشی بە این موضوع پرداخت و نوشت: نظام کنفدرالی اتحاد میان چند کشور کاملا مستقل است که معاهده‌ای برای تعیین اهداف مشترک امضا کردند و هر کدام آنها مستقل از هم برای تحقق آن هدف تلاش می‌کنند و هیئت‌های مشترکی از نمایندگان کشورها نیز در میان آنها شکل می‌گیرد. بر خلاف نظام فدرالی، در نظام کنفدرالی هر کشور عضو حق سیاست خارجی خاص خود و نماینده دیپلماتیک خاص خود را در دیگر کشورها دارد و در اعلام جنگ و صلح به صورت مستقل عمل می‌کند.

در ادامە این گزارش کە پایگاە خبری میدل ایست منتشر کردە ، آمدە است: درباره این فراخوان مسرور بارزانی، «محمد زنگنه»، عضو حزب دموکرات کردستان، تأکید می‌کند که نظام حکومت در عراق از سال 1920 تاکنون بیش از آنکه تابع نظام قانونی باشد تابع اشخاص بوده، چه در نظام سلطنتی و چه جمهوری.

به گفته وی مدل حکومت مرکزی در دوره بعث در عمل ثابت کرد که نظام شکستی خورده است، درباره نظام فدرالی هم باید گفت که نظام مناسبی است اما تاکنون هیچ بحثی در مجلس عراق درباره تشکیل مجلس ایالتی برآمده از مجلس نمایندگان ــ چنان که در قانون آمده ــ انجام نشده در حالی که عملا دو مجلس وجود دارد و این خود نقض صریح قانون اساسی است.

او می‌گوید که در نظام سیاسی عراق با تشکیل ایالت‌های دیگری مانند بصره یا نینوا مخالفت جدی می‌شود برای همین بارزانی نظام کنفدرالی را به عنوان نظام جایگزین پیشنهاد کرده که در آن آزادی عمل اداری ایالت‌ها و استان‌ها تضمین شود.

وی می‌افزاید که نظام فدرالی نظام مناسبی است اما به شرطی که واقعا اجرا شود و اگر اجرا نشود بهتر است سراغ کنفدرالی برویم.

اما «عدنان الشریفی»، کارشناس حقوقی عراقی، تأکید می‌کند که مطالبه اجرای نظام کنفدرالی کاملا خلاف قانون اساسی است چون در قانون تصریح شده که نظام سیاسی کشور فدرالی است، یعنی قانون اساسی عراق وجود دولت مرکزی را به رسمیت شناخته است.

او می‌افزاید که فراخوان به نظام کنفدرالی در واقع چیزی جز کوبیدن بر طبل استقلال نیست، «چون نظام کنفدرالی عملا چیزی شبیه اتحادیه اروپاست که کشورهای عضو در آن مستقل هستند».

به گفته الشریفی نظام کنفدرالی یعنی پایان دادن به همه اختیارات دولت مرکزی در اقلیم کردستان.