در تقویم فرهنگی کشور ٢۴ آبان ماه به عنوان روز کتاب و کتابخوانی و آغاز هفته نامگذاری شده است، موضوعی که این روزها بشدت مغفول مانده و فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در کشور ما و حتی در جهان هم بشدت پایین آمده است.

هر چند این روزها بیماری کرونا باعث درگیری جوامع بشری گردید ؛ اما ضعف فرهنگی در جهان کنونی و در ايران هم باعث شده تا موضوع مطالعه و استفاده از کتاب در سبد خانوار در چنبره فراموشی سپرده شود و فرهنگ مطالعه به حداقل میزان خود برسد.

ترویج فضای مجازی، درگیر شدن با مسائل حاشیه ای، ضعف ساختاری در عملکرد نهادهای فرهنگی و متولیان امر و عدم توجه به ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در کشور، مشکلات اقتصادی و نرم افزاری به عنوان شاهراه پایین آمدن فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در جهان نوین شده و این مساله در کشور ما هم شدت پیدا کرده است.

به اذعان اکثر کارشناسان و صاحبان قلم علت عمده کاهش فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در کشور؛ عدم آگاهی از اهمیت فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در پیشرفت روحی و اجتماعی و حتی پیشرفت جوامع و زندگی افراد، ضعف فرهنگ اطلاع‌رسانی و عدم توجه به فرهنگ کتابخوانی به عنوان یک کالای فرهنگی در سبد خانوار، ‌نارسایی‌های سیستم آموزش در مهم جلوه‌دادن کتاب‌های درسی و جلوگیری از مطالعه متون غیر درسی و آزاد است.

همچنین عدم حمایت از مولفان، منتشرین، فرهنگیان و نویسندگان و قلم بدستان و بها ندادن به آنها، رسانه‌های پرسر و صدا و پر حاشی ، کتاب‌های غریبه و ناآشنا، ميراث بد كتاب‌نخواندن‌ و عدم آشنایی با مقوله کتابخوانی در جامعه و خانواده ، مشکلات اقتصادی و گرانی ها و دغدغه های معیشتی، نبود کتب جدید و بروز و کتاب‌های تقلیدی و تکراری و نداشتن حرف تازه برای مخاطبین، توسعه فضای مجازی و عدم توجه به بخش مکتوب در جامعه و دهها نکته ریز و درشت باعث این مهم شده است.

بسیاری از کارشناسان هم معتقدند که هزینه های اضافی بسیاری از خانوارها در جامعه در سایر بخش ها باعث عدم توجه به فرهنگ خرید کتاب و ترویج کتابخوانی شده ، با این توضیح که اگر خانواده ای بجای خرید برخی از اقلام غیر ضروری، حتی یک کتاب هم بخرد می تواند فرهنگ مطالعه و کتابخوانی را در خانواده و سبد خانوار خود ترویج بخشد و به این مهم کمک کند.

بدون شک در حال حاضر که موضوع کرونا همه گیر شده و بحث قرنطینه خانگی و در خانه ماندن مطرح است ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی بصورت مکتوب و مجازی بهترین روش برای گذر از این بحران و جلوگیری از درگیر شدن با آسیب های اجتماعی و روانی و حتی رفع افسردگی این بیماری باشد.

با توجه به درگیری و مشغول شدن اکثر جوانان و حتی بزرگسالان در فضای مجازی و در حوزه های مختلف و شبکه های اجتماعی و تغییر ذائقه مخاطبین و مردم و کاهش استفاده از کاغذ ؛ نهادهای فرهنگی و در راس آنها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همراهی ناشرین و نویسندگان و در راستای حمایت از مؤلفین و نویسندگان می تواند با استفاده از شبکه های اجتماعی داخلی و حتی خارجی با خلاصه نویسی کتاب ها و عناوین مختلف، کتابخوانی الکترونیکی و برگزاری مسابقات کتابخوانی می تواند کمک زیادی به حل این بحران بنماید و در این سو نقش رسانه ملی ، رسانه های گروهی و شبکه های اجتماعی در این همراهی و پیشبرد برنامه ها بسیار مهم و حیاتی است.