چندی پیش دو بحث مختلف در خصوص توسعه یافتگی در کرمانشاه و شرایط و پیش فرض‌های آن نوشتم که مورد لطف اهالی قلم و ادب و رسانه قرار گرفت. خلاصه آن دو مطلب این بود که در استان کرمانشاه بدواً جامعه مدنی قوی شکل نگرفته و فرهنگ توسعه بر روابط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی حاکم نیست و دلیل آن هم نشات گرفته از فرهنگ ایلی و عشایری و به نوعی گریز از مرکز است.

همچنین اشاره شد که اولین قدم برای حرکت به سمت توسعه فرهنگی، نیازمند تعریف هویت جمعی در کرمانشاه و ایجاد شعار مناسب با شرایط و اقتضاعات این استان هستیم، شعاری مثل «کرمانشاه؛ دروازه کربلا» که چندباری هست که از سوی مدیرکل سازمان فرهنگی و هنری شهرداری کرمانشاه شنیده شده و نشان دهنده حرکت به این سمت و سو است.

حرکت به این سمت البته نیازمند اجماع نخبگان است؛ اهالی اهل فکر باید دور یک میز بنشینند و در این خصوص مجادله کنند چرا که حرکت به سمت توسعه فرهنگی و مسائل آن از عهده یک فرد و سازمان خارج است.

علی ایحال و با گذر از این مقدمات؛ یکی از عوامل دیگر که منجر شده کرمانشاه نتواند از ظرفیت‌هایش به خوبی استفاده کند، عدم فرهنگ مطالبه گری است؛ حقیقتاً و پس از دو سال فعالیت رسانه‌ای در این استان، کمتر شاهد سوال پرسیدن مردم و نخبگان از مدیران اجرایی بوده‌ایم، آمارها به چالش کشیده نمی‌شوند، تصمیمات به درستی نقد نشده و سکوت، پاسخ مردم به اقدامات مسئولین بوده است.

سکوت ممتد مردم و عدم مطالبه گری نتیجه‌اش می‌شود احداث مونوریل و درگیر شدن چند نسل فرزندان کرمانشاه با این تصمیم غلط.

اما چه کسانی موظف هستند فرهنگ مطالبه گری را در میان فرزندان ایجاد کند؟ قطعاً نباید انتظاری از رسانه‌های جمعی و مدارس و... داشت؛ شروع این حرکت باید از میان خانواده‌ها باشد؛ از این رو باید گفت انگشت اتهام به سوی پدر، مادر و خود ماست، بله ما متهم هستیم.

اگر به جای آنکه فرزندانمان را ناامید بار آورده به آنان یاد داده بودیم که «حق» آنان است که سوال بپرسند و این «حق» آنان است که پاسخی درخور بشوند؛ شاید شاهد این حجم از ناکارمدی در میان مسئولین اجرایی نبودیم. چرا که یک سازمان بزرگ نظارت گری به نام «مردم» ایجاد شده بود و مسئله جامعه مدنی فعال امروز یک چالش دست و پا گیر در کرمانشاه نبود.

انتصابات قومی و قبیله‌ای، عدم پاسخگویی، استفاده از رانت اطلاعاتی، فساد و زدبند اداری و ده‌ها مسئله از این دست تنها در سکوت و بی تفاوتی مردم ایجاد می‌شود؛ از این رو زمانی می‌توان به اصلاح امور خوشنود بود که شاهد سوال پرسیدن باشیم، سوال از معلم، از مدیر، از نماینده مجلس از عضو شورای شهر از استاندار و فرماندار و...

* روزنامه نگار و سرپرست خبرگزاری فارس در استان کرمانشاه