به گزارش خبرنگار کردپرس، سال هاست مردم قروه نسبت به کیفیت نان معترض اند. نانی که قوت غالب بوده و سال به سال با وجود آنکه گران می شود اما در ازای این گرانی نه تنها کیفیت افت می کند که وزن هم کاهش می یابد.

گرچه بسیاری کیفیت آرد را معضل اساسی می دانند اما نمی توان تمامی مشکلات را به گردن آرد انداخت و اینجا بی توجهی خود خبازان به رعایت استانداردهای لازم هم دخیل است.

این وضعیت تا جایی ادامه یافت که بالأخره فرماندار قروه به عنوان نخستین مسئول پس از شدت گرفتن اعتراضات، به طور جدی در یک بازرسی سرزده و میدانی به بررسی آن پرداخت.

در این بازرسی اکثر خبازی ها در کل وزن چانه را کمتر از حد استاندارد گرفته بودند و هنگام وزن، تخلف کم فروشی به وضوح مشخص شد. البته در این میان هم بودند اندک خبازانی که درست و طبق استاندارد کار می کردند. اما نکته قابل توجه اینجا بود که خود رئیس اتحادیه خبازان هم شاخص های استاندارد را رعایت نکرده بود و از قضا بسیار هم توسط فرماندار مورد اخطار و جریمه قرار گرفت.

کاهش وزن نان

طبق مصوبه کارگروه نظام اصلاح یارانه گندم در اسفند ماه سال گذشته وزن چانه نان لواش ماشینی یارانه ای نوع اول باید 160 و وزن نان هم 120 گرم، همچنین وزن چانه نان لواش ماشینی یارانه ای نوع دوم 140 و وزن نان هم 105 گرم و برای سنگک سنتی یارانه ای در هر دو نوع وزن چانه باید 650 و وزن نان هم 450 گرم باشد؛ این در حالی است که اکثر نانوایی ها این وزن استاندارد را در نظر نمی گیرند.

توجیه خبازان این بود که سهمیه آرد به اندازه کافی نیست و برای همین ناچارند از چانه بگیرند تا به پخت کافی برسند.

همین کم کردن از وزن نان و توجیه کردن آن، باعث شد تا فرماندار صراحتاً تذکر و اخطار دهد. «خلیل فعله گری» درخواست برخورد جدی با خبازان کم فروش را داشت و هشدار داد که «وقتی نان گران شده دیگر نباید از آن زد و حق مردم را نادیده گرفت و به بهانه وجود مشکلات استانداردها را زیر پا گذاشت».

او همچنین به متولیان جهاد کشاورزی و صمت اخطار داد که این گونه تخلفات با توجیه کردن و مماشات اصلاح نمی شود و جاهایی باید برخورد جدی داشت تا جلوی تکرار آن را گرفت، لذا اگر جریمه ها بازدارنده نیستند پلمب شوند تا روند را اصلاح نمایند.

کیفیت پایین نان

جدای از کاهش وزن نان، بحث کیفیت نان هم مطرح است. کیفیتی که بسیار پایین بوده و معلوم نیست علت اصلی آن در آرد است یا نحوه تهیه خمیر و موادی که استفاده می شود و یا مسایل دیگر؟!

این کیفیت پایین تا جایی بود که باز هم فرماندار متولیان صمت را به جریمه و اخطار دادن برای نانوایی ها وادار کرد. گرچه در این بین خبازان قصد داشتند به نوعی توجیه کنند این بی توجهی ها را و از وجود مشکلات موجود بگویند؛ اما به گفته «فعله گری» هرچقدر هم مشکل وجود داشته باشد نباید حق مصرف کننده نادیده گرفته شود.

کوک نبودن ساعت کارکرد

دیگر مشکل مربوط می شود به ساعت آغاز به کار نانوایی ها؛ ساعتی که به نظر می رسد بیشتر برای قشر کارمند کوک شده تا مردم عادی، چرا که تابلو نانوایی ها ساعت کاری را زده اند 6 و 30 دقیقه اما تا ساعت 7 هم خبری از پخت نان نیست. این دقیقاً همان اعتراض همیشگی کارگرانی است که صبح های زود باید به سرکار خود بروند و نیاز به خرید نان دارند اما هنگام مراجعه به نانوایی ها با در بسته مواجه می شوند.

همین مسئله هم توسط فرماندار مورد تذکر قرار گرفت. «فعله گری» این به روز نبودن تابلوهای سردر نانوایی ها و دیر شروع به کار کردن را خطا دانست و در تماس با مدیرکل غله کردستان اولتیماتوم یک هفته ای داد تا این وضعیت ساماندهی شود و اگر تغییری صورت نگرفت قطع سهمیه صورت گیرد.

اعتراض به کیفیت آرد

در این بازرسی آنچه مورد اعتراض خبازان بود به کیفیت و سهمیه آرد باز می گشت. به گفته نانوایان آردی که به خبازی ها داده می شود نمک زیاد دارد و همین کیفیت آن را کاهش می دهد و وقتی این آرد تبدیل به نان شود قطعاً در کیفیت نان هم اثر می گذارد.

آنان خطاب به فرماندار درخواست داشتند که کیفیت آرد را بالا ببرند تا نان خوب تهیه و به دست مردم داده شود.

با این وجود در این کیفیت و سهمیه آرد سؤالات و ابهامات بسیاری وجود دارد که یک طرف به کارخانه آرد وصل است و طرف دیگر به عوامل توزیع و سازمان غله جهاد کشاورزی.

پایان مماشات

آنچه باعث شده تا صنوف مختلف در قروه آن طور که باید قانون و استانداردهای لازم را رعایت نکنند، مماشات و ملاحظات نادرستی است که با متخلفان صورت گرفته و این دقیقاً نکته ای بود که فرماندار قروه خواستار حذف آن و اجرای کامل قانون در برخورد با متخلفان شد.

«خلیل فعله گری» نظارت بر خبازان باتوجه به اعتراضات مردمی را مهم دانست و گفت که در این نظارت ها ساعت کارکرد و مسایل بهداشتی و کیفیت آرد و قیمت نان مورد بررسی قرار گرفتند.

مطابق سخنان او تعدادی از خبازان از کیفیت آرد و سهمیه کم آرد ناراضی بودند که باید این مسئله مورد بررسی قرار گیرد.

«فعله گری» از برخورد قانونی با متخلفان و تشویق قانونمندان گفت. «خبازانی که موارد استاندارد اعم از وزن، کیفیت و ساعت کارکرد و بهداشت و... را رعایت نکرده اند طبق قانون با آنان برخورد خواهد شد و کسانی که رعایت استانداردها را داشته باشند مورد تشویق قرار می گیرند».

او در ادامه به این سؤال خبرنگار کردپرس که وقتی جریمه ها بازدارنده نیستند چه باید کرد؟ پاسخ داد که «وظیفه ما اجرای قانون و نظارت است و فراتر از قانون نمی توان رفت اما وقتی به طور مستمر یک خبازی جریمه شود قطعاً در رعایت موارد تأثیرگذار خواهد بود ضمن اینکه اگر واقعاً خبازی علیرغم جریمه شدن بازهم تخلف خود را تکرار کرد آن وقت باید قطع سهمیه و یا پلمب خبازی صورت گیرد».

«فعله گری» سپس به این نکته هم پرداخت که «بعضی از نانوایی ها هم هستند که سر ساعت کار می کنند اما مشتری ندارند و نان ها روی هم جمع می شوند و همین تازگی نان را از بین می برد».

او همین طور مشکل دیگر را در این دانست که اکثر صاحبان نانوایی ها خودشان نیستند و کار نمی کنند و افراد دیگری را به کار گرفته اند.

آردی که به قروه نمی رسد!

«خبازی های قروه با یک مشکل مهم مواجه هستند. مشکلاتی اعم از تأمین آرد و کیفیت آرد». رئیس صمت شهرستان قروه ضمن بیان این مطلب عنوان کرد که «در تأمین آرد مشکلات فراوانی وجود دارد، در واقع بخشی از سهمیه آرد خبازان از کارخانه آرد قروه و بخشی هم از کارخانه آرد بیجار تهیه می شود این در حالی است که کارخانه آرد قروه قابلیت تأمین آرد خبازان شهرستان را دارد».

به گفته «ادریس میهمی» بنابر اظهارات واحدهای خبازی کیفیت آرد قروه از آرد بیجار بهتر است و می توان 80 تن آردی که از بیجار تأمین می شود را از همین قروه تأمین کرد.

در اینجا باید پرسید در شهری که خود کارخانه آرد با کیفیت دارد چرا برای خبازی هایش 200 تن از کارخانه آرد بیجار تهیه می شود؟ آن وقت براساس اظهارات «میهمی» از همین کارخانه آرد قروه 80 تن به دهگلان اختصاص یافته است!

گرچه آن طور که رئیس صمت می گوید قیمت آرد بیجار با قروه یکی است و تنها علت این مسئله را سازمان غله در درجه بندی می داند! اما چنین دلیلی را نمی توان پذیرفت و باید در این زمینه شفاف سازی صورت گیرد.

معضل نیروی کار ماهر

رئیس صمت دیگر مشکلات خبازان را در تأمین نیروی کار دانست. نیروی کاری که به گفته خبازان به دلیل بالا بودن هزینه های جاری نمی توانند چندان کارگر بگیرند و حق و حقوق آنان را درست پرداخت کنند.

این همان نکته ای بود که «میهمی» به آن اشاره داشت. «قانون کار مشخص کرده میزان حقوق و دستمزد روزانه را اما این استاندارد در سطح واحدهای خبازی به دلیل اینکه درآمدشان براساس هزینه ها کمتر است، رعایت نمی شود و میزان پرداختی برای کارگر اقناع کننده نیست».

او همچنین از معضل نبود کارگر ماهر گفت. «نبود نیروی کار ماهر؛ پدیده ای است که در آینده خبازان با آن روبرو خواهند شد این معضل بیشتر به سراغ سنگکی ها می رود چرا که پخت نان سنگک سخت بوده و روش سنتی آن به دلیل همین سختی ها حذف و به روش ماشینی تبدیل می شود».

هشدار تعطیلی به خبازان متخلف

مدیر جهاد کشاورزی قروه هم از اینکه جریمه ها بازدارنده نیستند انتقاد کرد. به گفته «عبدالله عبدالملکی» بعضی از نانوایی ها بارها جریمه شده اند اما این جریمه ها بازدارندگی ندارد و لذا نیاز است در صورت تکرار تخلف پلمب شوند.

او تأکید کرد که «سهمیه آرد مشخص شده و نانوا باید اندازه همان سهمیه و براساس استاندارد لازم پخت کند و دخیل دانستن مشکلات در پخت نان درست نیست».

فضای نامناسب و خطرات بهداشتی

جدای از موارد گفته شده یکی از مسایل مهم رعایت نکات بهداشتی برای خبازی هاست. نکاتی اعم از فضای مناسب، سرویس بهداشتی، کارت تندرستی و بهداشت فردی و...؛ که از نظر رئیس مرکز بهداشت قروه اکثر خبازی ها از نظر شاخص های بهداشتی چندان مورد تأیید نیستند.

«مسعود معتمدی» با بیان اینکه براساس ماده 13 مواد خوراکی و آرایشی و بهداشتی نانوایی ها مدام کنترل می شوند، اصلی ترین معضل را در فضای نامناسب و کوچک بودن نانوایی ها دانست و خواستار بهسازی فضا توسط خبازان شد.

خبازان در صدر تخلفات صنفی

چندی پیش مدیر جهاد کشاورزی قروه در ارائه گزارش گشت و بازرسی تنظیم بازار، بیشترین تخلفات صنفی صورت گرفته در سال جاری را مربوط به خبازان دانست.

حال باتوجه به تمامی مشکلات موجود اینکه چرا صنف خبازی شاخص های استاندارد را حتی با وجود جریمه شدن، رعایت نمی کنند جای بررسی دارد و باید علت آن مشخص شود!

همین طور مشکلات مرتبط به آرد هم باید توسط متولیان امر بررسی و ارزیابی لازم صورت گیرد که آیا آرد قروه آن امتیازات برای کیفیت را کسب می کند یا نه؟ و آیا آرد واقعی به دست نانوا می رسد یا نه؟!

- پاسخ به این سؤالات در گزارشات بعدی کردپرس بررسی خواهد شد...

* گزارش و عکس: زیبا امیدی فر