به گزارش خبرنگار کردپرس، وضعیت کیفیت «نان» در قروه از تخلف کم فروشی خبازان رسید به «آردِ بیجار» و این بار در محور انحصارگرایی در عوامل توزیع و ضعف نظارتی از قبل و نداشتن مهارت کافی برای خبازان و کارگران نانوایی ها و دیگر مشکلات می چرخد. مشکلاتی که در نشست کارگروه تنظیم بازار و شورای آرد و نان با حضور مدیرکل غله مطرح شدند اما به پاسخی قانع کننده ختم نشد و به همان تأکیدات کلیشه ای ظاهری تن داد.

انحصارگرایی عاملان توزیع آرد

سال هاست توزیع آرد برای خبازان تنها دست یک شرکت خصوصی افتاده و به نوعی انحصاری گشته و همین معضلی شده که جاهایی اعتراض در حوزه توزیع شنیده می شود.

برای جلوگیری از همین انحصارگرایی، فرمانداری قروه درخواست داده تا به عاملان توزیع آرد شهری اضافه شود و تنها دست یک شرکت نباشد اما فعلاً از سوی سازمان غله مورد پذیرش قرار نگرفته است.

باید دانست انحصار در هر زمینه منجر به بروز فساد می شود، در این حوزه هم امکان دارد یکسری تخلفات صورت گیرد و لذا باید تصمیم برای حذف این انحصاری کردن شرکت توزیع گرفته شود.

ابهام در سهمیه آرد شهری و روستایی

در این چند سال به دلیل ضعف نظارتی هم در حوزه آرد شهری و هم آرد روستایی سوء استفاده هایی صورت گرفته؛ مواردی همانند اینکه یکسری از نانوایی ها گرچه غیرفعال بودند اما سهمیه آردشان پرداخت می شد و همین خود عامل فساد بود و یا خرید و فروش غیرقانونی پروانه خبازی ها و یا اینکه خبازی به نام کسانی دیگر ثبت شده بود و صاحب اصلی آن را اجاره داده بود؛ همه این ها گرچه پیگیری شد اما به نتیجه ملموسی نرسید.

همچنین در حوزه آرد روستایی هم مشکلاتی وجود دارد؛ فرماندار قروه در همین زمینه بیان کرد که روستاهایی هستند با وجود آنکه سهمیه آرد می گیرند اما نه تنها پخت نان ندارند بلکه نان خود را از شهر تأمین می کنند.

«خلیل فعله گری» تأکید کرد که این مسئله خود گلوگاه فساد است، لذا می طلبد آردهای مازاد و خام پز با نظارت فرمانداری توزیع و ساماندهی شده و بدون مماشات نظارت و برخورد شود.

دست اندازی به صنف خبازی

عمده مشکلات خبازان مربوط می شود به مشکلات اقتصادی و معیشتی؛ مشکلاتی که هرچند به گفته فرماندار نباید روی کیفیت نان اثر بگذارد، اما نمی توان آن ها را نادیده گرفت.

در این میان یک طرف به انصاف و وجدان نانوا مرتبط می شود و یک طرف دیگر به حمایت از این قشر و البته مهمترین بخش هم به دادن کار به کاردان ربط پیدا می کند؛ آن طور که خود خبازان می گویند باتوجه به گرانی و تورم موجود، درآمد نانوایی چندان نمی صرفد و پرداخت حق و حقوق کارگر هم به سختی صورت می گیرد، اما این یک طرف ماجراست و به گفته خبازان باید مشخص شود چرا به افراد بازنشسته پروانه خبازی داده می شود و به نوعی در این حرفه دست اندازی دارند؟! آیا فرد بازنشسته مهارت و توانایی خبازی را دارد؟ آیا دقتی که خباز واقعی باید داشته باشد را خواهد داشت؟!

تأثیر مهارت در کیفیت نان

دادن کار به کاردان؛ دقیقاً همان صحبتی است که اکثر خبازان قدیمی قروه نسبت به آن معترض هستند.

به گفته یکی از همین خبازان «نان از خمیر درست می شود و آیا منِ نانوا تمام استاندارد لازم را رعایت می کنم؟ آیا الفبای خمیرگیری به من آموخته شده است؟ آیا نانوایی به اهل آن واگذار می شود؟ چرا در این شهر بقال، و راننده و نقاش و معلم و بازنشسته و... همه نانوا شده اند؟ کسانی که هیچ سر رشته ای ندارند؟!»

این خباز قدیمی قروه ای با 27 سال سابقه کاری که نسل اندر نسل نانوا بوده اند معتقد است مشکلات نانوایان بیش از اینهاست. «کیفیت آرد بیجار برای سنگک خوب است اما برای نان لواش نه. از آن طرف آرد قروه هم از نظر کیفیتی گاهی اوقات نوسان دارد و رطوبتی هم که در آرد وجود دارد خود بر روی کیفیت اثر خواهد گذاشت».

او اینکه نانوا به علت کم بودن سهمیه آرد از وزن نان می زند را غیرمنطقی دانست و گفت که نان باید کیلویی به فروش برسد تا حقی از کسی ضایع نشود.

افزایش ابهام در کیفیت آرد

مسئله مهارت گویا مهم تر از کیفیت آرد است چرا که از نظر مدیر سازمان غله شاخص های مرتبط به کیفیت نان به مهارت نانواست. به گفته «جمال صالحی» عوامل موثر بر کیفیت نان سه آیتم «مواد اولیه، مهارت خباز در خمیرگیری و محیط کار» هستند که اگر این مورد به صورت دقیق رعایت شوند قطعاً هیچ نانی بی کیفیت نخواهد بود.

او به نظارت کارگروه های مرتبط بر خبازی ها اشاره کرد و گفت که دستگاه های مسئول موظف به برگزاری دوره آموزشی برای کارگران خبازی ها هستند و باید از تمامی ظرفیت ها برای آموزش استفاده شود.

در واقع مطابق اظهارات «صالحی» یکی از الزامات صدور پروانه کسب نانوایی، داشتن گواهی مهارت فنی ماده 13 قانون نظام صنفی است.

او در ادامه با بیان اینکه گزارشی مبنی بر نبود تطابق خارج از استاندارد آرد اعلام نشده، بیان کرد که «آرد مشمول استاندارد 103 بوده و اجباری است و تمام آردها زیر نظر دو دستگاه استاندارد و معاونت غذا و دارو قرار دارند و هر نوع آردی که داخل استان تولید و استحصال می شود با استاندارد 103 مطابقت دارند».

این گفته در حالی است که کارشناس مرکز بهداشت قروه صراحتاً اعلام کرد که دانشگاه علوم پزشکی نتایج آزمایش آرد بیجار را اعلام نمی کند! و حتی معلوم هم نیست آیا نمونه برداری انجام شده است یا نه؟! با این وجود چطور مدیرعامل غله به همین راحتی می گوید گزارشی مبنی بر نبود تطابق دریافت نکرده اند؟!

«صالحی» عمده مشکلات خبازی ها را در کم فروشی و نداشتن مهارت در کارگران برای عمل آوری خمیر دانست.

علت عجیب دریافت سهمیه آرد از بیجار

یکی از اعتراضات خبازان این بود که بخشی از سهمیه آرد خود را باید از بیجار تهیه می کردند و نسبت به کیفیت آن هم انتقاد داشتند. بر همین اساس نه تنها مسئله کیفیت از نظر مدیرعامل شرکت غله رد شد بلکه دریافت سهمیه آرد از بیجار هم توجیه کردند.

«جمال صالحی» در همین زمینه عنوان کرد که «11 کارخانه آرد با ظرفیت 38 هزار تن در سطح استان کردستان وجود دارد لذا برای اینکه ظرفیت ها تأمین و کارخانه ای هم تعطیل نشود باید تقاضا را بین کارخانجات پخش کرد».

آن طور که مشخص است متولیان امر برای اینکه کارخانه ای تعطیل نشود حاضرند از خبازان مایه بگذارند و بی توجه به امور کیفیت و حمل و نقل و دیگر مسایل فقط یک جنبه کار را ببینند. یعنی خباز ضرر کند مهم نیست اما کارخانه دار نباید ضرر ببیند! این اصل آن چیزی است که مدیرعامل غله اظهار دارد.

تمامی این موارد در حالی است که دغدغه اکثر خبازان و همین طور متولیان بهداشت برای کیفیت آرد بیجار بوده به ویژه در حوزه نان لواش.

لزوم برخورد بازدارنده

گرچه نباید دغدغه خبازان را نسبت به وضعیت معیشتی نادیده گرفت اما در این بین هم نباید سوءاستفاده هایی که از این وضعیت می شود لاپوشانی کرد. تخلف کم فروشی موردی نیست که بتوان از آن ساده گذشت و یا دیگر تخلفات مرتبط؛ همین طور مسایل مرتبط به کیفیت آرد بیجار و رطوبت آرد قروه و... همه و همه باید پیگیری شوند.

بر همین اساس می طلبد متولیان امر برخوردها را به گونه ای انجام دهند که بازدارنده باشد. از به روز رسسانی تابلوهای شناسایی خبازیها تا تعرفه های قیمتی و بالا برن استانداردهای فیزیکی و بهداشتی و تأمین ترازوهای دیجیتال و دستگاه های کارتخوان و ... همه از مشکلاتی بودند که مدیرعامل غله پیگیری آن ها را به دست فرماندار شهرستان سپرد.

حال با این وصف هنوز نتیجه قطعی وضعیت آرد خبازان و دیگر مشکلات مرتبط به این صنف بلاتکلیف مانده و به پاسخی نرسید و باید دید آیا در آینده وضعیت کیفیت نان با وجود این مشکلات بهبود می یابد یا نه؟!

در این زمینه بیشتر بخوانید:

- کم فروشی؛ بیشترین تخلف خبازان قروه/اعتراض به کیفیت آرد

- «آردِ بیجار» متهم اصلی نان بی کیفیت در قروه

* گزارش و عکس: زیبا امیدی فر