به گزارش کردپرس، پایگاه خبری تحلیلی دره و میدیا در گزارشی به تشریح جزئیات نمایندگی های خارجی اقلیم کردستان پرداخته است که در ادامه می خوانیم.

کُرد و روابط خارجی

اداره روابط خارجی، نقش وزارت خارجه اقلیم کردستان را ایفا می کند. این اداره که تاکنون فاقد قانونی برای فعالیت است سپتامبر 2006 با صدور فرمان شماره 140 ریاست هیئت وزیران تشکیل شد.

در کنار این اداره، هنوز هم احزاب سیاسی اقلیم کردستان روابط آشکار و مخفیانه ای با کشورها دارند به ویژه روابط با کشوری چون ترکیه که هنوز حاضر به اعتراف به کیان فدرالی اقلیم کردستان نیست، اما روابط با این کشور از کانال احزاب سیاسی پیگیری می شود.

سال 2017 زمانی که رفراندوم استقلال انجام شد و اقلیم کردستان تحت فشار قوی بین المللی قرار گرفت روابط رسمی و غیررسمی اقلیم کردستان در کاهش و زدودن این فشار هیچ نقشی ایفا نکرد.

صفین دزه یی رئیس روابط خارجی اقلیم کردستان آگوست 2021 اعلام کرد سیاست خارجی در اختیار دولت فدرالی عراق است به همین دلیل لازم است با حساسیت بیشتری رفتار کنیم، اما قصد داریم در آینده طرحی را تقدیم پارلمان بکنیم تا اداره روابط خارجی تبدیل به وزارتخانه گردد.

تاکنون اداره روابط خارجی چنین طرحی را به پارلمان تقدیم نکرده است. حتی اگر این طرح به پارلمان تقدیم شود نمی توان نام اداره روابط خارجی را به وزارت خارجه تغییر داد، زیرا چنین اقدامی نقض قانون اساسی عراق است و باید نام دیگری برای آن انتخاب گردد.

اداره روابط خارجی اقلیم کردستان از 15 نمایندگی خارجی 8 مدیریت و در مجموع 223 کارمند تشکیل شده، اما هنوز هزینه های آن اعلام نشده است. نمایندگی های خارجی اقلیم کردستان در کشورهای آمریکا، انگلیس، آلمان، فرانسه، سوئد، روسیه، سوئیس، اسپانیا، ایتالیا، اتریش، لهستان، اتحادیه اروپا، استرالیا، ایران و بغداد است.

سهم احزاب از روابط خارجی

عمر کابینه نهم دولت اقلیم کردستان نزدیک به پایان است ولی هنوز هم اتحادیه میهنی و جنبش تغییر به عنوان دو ضلع مثلث تشکیل دهنده این کابینه به دلیل مناصب اداره روابط خارجی، از حزب دمکرات کردستان نگران هستند. در کابینه نهم دولت اقلیم کردستان اتحادیه میهنی به عنوان یکی از شرکای تاریخی حزب دمکرات در حاکمیت اقلیم کردستان خواستار نقش آفرینی در اداره روابط خارجی است و بر این اساس پست معاون رئیس اداره روابط خارجی به اتحادیه میهنی واگذار شد و روز 9 آگوست 2020 دابان شَدَلَ از اتحادیه میهنی به عنوان معاون رئیس اداره روابط خارجی شروع به کار کرد. تصدی مناصب اداره روابط خارجی بخش اصلی مذاکرات تشکیل کابینه نهم اقلیم کردستان را به خود اختصاص داده بود، جنبش تغییر بعنوان یکی از شرکای اصلی خواستار سهم خود از نمایندگی های خارجی بود اما تاکنون هیچ پستی در این اداره به جنبش تغییر واگذار نشده است.

سهم حزب دمکرات از نمایندگی های خارجی

از آغاز تشکیل اداره روابط خارجی اقلیم کردستان تاکنون ریاست این ارگان در دست حزب دمکرات کردستان است. از سال 2006 تاکنون فقط یک بار ریاست این اداره تغییر کرده است. فلاح مصطفی از زمان تشکیل اداره روابط خارجی تا جولای 2019 رئیس اداره بود. از جولای 2019 و با آغاز بکار کابینه نهم اقلیم کردستان به ریاست مسرور بارزانی حزب دمکرات کردستان صفین دزه یی را جایگزین فلاح مصطفی در منصب ریاست اداره روابط خارجه اقلیم کردستان کرد.

از مجموع 15 نمایندگی خارجی اقلیم کردستان 10 نمایندگی در دست حزب دمکرات است؛ شامل نمایندگی های آمریکا، آلمان، استرالیا، ایتالیا، فرانسه، روسیه، سوئیس، اتریش، لهستان، اتحادیه اروپا و بغداد.

نمایندگی دولت اقلیم کردستان در بغداد در زمان کابینه نهم تشکیل شد. فارس عیسی از کادرهای حزب دمکرات منصب نمایندگی اقلیم در بغداد را در دست دارد.

به جز نمایندگی های خارجی در اداره روابط خارجی اقلیم کردستان هفت منصب مدیریتی و چهار منصب مشاوره ای وجود دارند که همه آنها در دست حزب دمکرات می باشند. مدیرکلی های اداره روابط خارجی شامل روابط بین المللی، سازمان های بین المللی، پروتوکول و هیئت ها، امور قانونی، رسانه و روابط، مدیریت و دارایی و کنترل کیفیت می باشد.

از مجموع 223 کارمند که در این اداره استخدام شده اند 200 کارمند از حزب دمکرات کردستان می باشد.

سهم حزب اتحادیه میهنی از اداره روابط خارجی اقلیم کردستان

اتحادیه میهنی کردستان بعنوان یکی از اصلی ترین شرکای کابینه نهم دولت اقلیم کردستان از سهم خود در اداره روابط خارجی نگران است.

اتحادیه میهنی به جز منصب معاونت ریاست اداره روابط خارجی که اختیارات چندانی ندارد هم اکنون فقط سه نمایندگی را در دست دارد که عبارت است از نمایندگی های ایران، انگلیس و سوئد، دو نمایندگی دیگر اتحادیه میهنی فاقد نماینده هستند و تاکنون هیچ شخصی برای آنها تعیین نشده است. نمایندگی روسیه که آسو شیخ جنگی برادر لاهور شیخ جنگی مسئول آن بود به دلیل اختلافات با حزب دمکرات استعفا داد و حزب دمکرات دانَر ابوبکر مصطفی را به عنوان سرپرست این نمایندگی تعیین کرد که وی نیز وابسته به حزب دمکرات است. همچنین نمایندگی اسپانیا که در دست اتحادیه میهنی بود به دلیل آغاز به کار دابان شَدَلَ در منصب معاون رئیس اداره روابط خارجی خالی مانده و هنوز هیچ کس برای تصدی آن تعیین نشده است.

در مجموع از 15 نمایندگی خارجی هم اکنون اتحادیه میهنی فقط سه نمایندگی را در اختیار دارد و اگر بتواند شخصی را برای کرسی نمایندگی اسپانیا تعیین کند شمار نمایندگی های این حزب در اداره روابط خارجی به چهار نمایندگی افزایش پیدا می کند و سرنوشت نمایندگی روسیه هنوز هم نامشخص باقی مانده است.

از مجموع 223 کارمند اداره روابط خارجی فقط 23 کارمند وابسته به اتحادیه میهنی هستند و به همین دلیل مقامات این حزب از اینکه اداره روابط خارجی به طور کامل در کنترل حزب دمکرات می باشد و آنها از پیام ها و ایمیل هایی که از خارج برای این اداره ارسال می شود بی اطلاع هستند نگرانند.

سهم جنبش تغییر از اداره روابط خارجی اقلیم کردستان

جنبش تغییر از مجموع 15 نمایندگی خارجی فاقد نماینده است. در کابینه قبلی جنبش تغییر فقط نمایندگی دولت اقلیم کردستان در فرانسه را در دست داشت. زمانی که جنبش تغییر از دولت اخراج شد حزب دمکرات این نمایندگی را از جنبش تغییر گرفت و یکی از کادرهای خود با نام علی دولمری را در این منصب نشاند و تاکنون این نمایندگی را در اختیار دارد.

در مذاکرات تشکیل کابینه نهم جنبش تغییر خواستار تصدی منصب سه نمایندگی خارجی اقلیم کردستان شد. حزب دمکرات با دو نمایندگی موافقت کرد اما تاکنون جنبش تغییر این دو نمایندگی را نیز دریافت نکرده است و این هم یکی از موارد نگرانی جنبش تغییر از عدم اجرای توافقنامه این حزب با حزب دمکرات می باشد.

از مجموع 223 کارمند اداره روابط خارجی اقلیم کردستان هیچ کارمندی وابسته به جنبش تغییر و یا دیگر احزاب نیست.

نمایندگان اقلیم کردستان در خارج از کشور؛

نماینده اقلیم در آمریکا: بیان سامی عبدالرحمان- حزب دمکرات

نماینده اقلیم در آلمان: دلشاد بارزانی- حزب دمکرات

نماینده اقلیم در استرالیا: هوال دسکوسیان- حزب دمکرات

نماینده اقلیم در ایتالیا: ریزان محمد صالح آغا- حزب دمکرات

نماینده اقلیم در اسپانیا: دابان شَدَلَ (اتحادیه میهنی، هنوز این منصب خالی است و کسی برای آن تعیین نشده است)

نماینده اقلیم در ایران: ناظم عمر دباغ- اتحادیه میهنی

نماینده اقلیم در انگلیس: کاروان جمال طاهر- اتحادیه میهنی

نماینده اقلیم در فرانسه: علی دولمری- حزب دمکرات

نماینده اقلیم در سوئد: شورش رحیم- اتحادیه میهنی

نماینده اقلیم در سوئیس: فوزی قدور- حزب دمکرات

نماینده اقلیم در روسیه: دانر ابوبکر مصطفی از حزب دمکرات که بعنوان سرپرست جایگزین آسو شیخ جنگی از اتحادیه میهنی شد

نماینده اقلیم در اتریش: مصطفی اسماعیل رمضان- حزب دمکرات

نماینده اقلیم در لهستان: زیاد رئوف- حزب دمکرات

نماینده اقلیم در اتحادیه اروپا: دلاور آژگه یی- حزب دمکرات

اکثریت نمایندگی های اقلیم در خارج از کشور طی 12 سال گذشته هیچ تغییری نکرده اند و این در حالی است که می بایست هر پنج سال یک بار شاهد تغییر باشیم.

نمایندگی کشورها در اقلیم کردستان:

30 کشور در اقلیم کردستان دارای کنسولگری و نمایندگی و یا آژانس همکاری هستند. این کشورها شامل مصر، سودان، آمریکا، کانادا، ترکیه، کره جنوبی، هندوستان، ژاپن، چین، سریلانکا، قبرس، روسیه، آلمان، فرانسه، انگلیس، چک، مجارستان، هلند، ایتالیا، ارمنستان، یونان، سوئد، رومانی، لهستان، اتریش، بلغارستان، اتحادیه اروپا، اسپانیا، دانمارک، بلاروس، یونامی، اسلواکی و ایران است.

وظایف و اهداف نمایندگی های خارجی اقلیم کردستان:

براساس آنچه اداره روابط خارجی اقلیم کردستان بیان کرده است وظایف این اداره به شرح زیر است:

- تعمیق روابط دوجانبه با جامعه جهانی

- تعمیق و گسترش روابط تجاری، تولید، توریستی و موسساتی با دنیای خارج

- نظارت بر نمایندگی های دولت اقلیم در خارج از کشور

- هماهنگی با کنسولگری های کشورهای خارجی در اقلیم کردستان

- سازماندهی سفر رسمی هیئت های تجاری و سیاسی خارجی به اقلیم کردستان

- مدیریت و پشتیبانی فعالیت هایی که موجب تقویت جایگاه اقلیم کردستان در خارج می شود

- هماهنگی و سازماندهی روابط دولت اقلیم کردستان با وزارت خارجه عراق و سفارتخانه های این کشور در خارج

- هماهنگی میان نهادهای دولت اقلیم کردستان و جامعه جهانی

- ارائه خدمات حقوقی و تحویل مدارک و مستندات به شهروندان اقلیم کردستان در خارج از کشور

اداره روابط خارجی اقلیم کردستان اهداف خود را در موارد ذیل بیان داشته است:

- حفظ و ارتقاء منافع اقلیم کردستان و شهروندان آن در خارج از کشور

- ارتقاء سطح روابط سیاسی اقلیم کردستان با جامعه بین المللی به ویژه با کشورهای همسایه در راستای گسترش صلح و ثبات سیاسی و گسترش روابط تجاری در راستای منافع مشترک

- ارائه خدمات کنسولی و مشاوره ای حقوقی به شهروندان اقلیم کردستان

- زمینه سازی برای حضور وزارتخانه و کارمندان اقلیم کردستان در فعالیت های بین المللی همچون کنفرانس های بین المللی و نشست ها و فعالیت های نهادهای وابسته به سازمان ملل و...

- در راستای گسترش روابط اقلیم کردستان با نمایندگان جامعه مدنی و سازمانهای علمی بین المللی در خارج و داخل فعالیت می کنند