محصولات تولیدی یکی از جلوه های برندسازی هر شهر یا منطقه ای هستند که در صورت به کارگیری درست و نوین سبک تولید و بازار فروش می توانند دستاوردهای چشمگیر مادی و معنوی برای مردمان آن منطقه به همراه داشته باشند.

با فرا رسیدن شهریورماه، فصل برداشت محصول بی نظیر انگور سیاه سردشت آغاز می گردد. سبک کاشت این محصول ناب از زمان های دور به شیوه تاکستان های کاملاَ دیمی بوده است. شیوه فروش مازاد بر مصرف این محصول هم درگذشته از معامله کالا با کالا یعنی معاوضه انگور با گندم، جو و باقی غلات و حبوبات مناطق گرمسیری آغاز شده تا اینکه در قالب ارسال آن با ماشین های باری به میدان های تره بار شهرهای اطراف رواج داشته است.

در این روش چون اصل فروش برتازه خوری محصول بوده است. لذا کشاورز هم در چینش و بسته بندی نهایت دقت می کرد تا بارش توسط مشتری برگشت نخورد. این روند به طور طبیعی وجهات و ارزش افزوده خاصی به انگور سردشت بخشیده و آن را سرآمد کرده بود.

در شرایط فعلی چند سالی است شرکت های واسطه گری و دلالانی وارد عرصه خرید انگور شده اند که از یک طرف با ترفند خرید همه رقم انگور با هرکیفیتی، ضربه اساسی به حفظ سطح کیفیت برند سابق این محصول زده اند. ازطرف دیگر دلالان با میدان داری در تعیین قیمت و ایجاد خریدهای شبکه ای، همیشه حداکثر سود خود را بدون نظر داشت به هزینه های تولید و سایر زحمات باغ دار غالب و قالب می نمایند.

اکنون کشاورز از جهتی ترس خراب شدن زود هنگام محصولش را دارد و از نگاه دیگر خرید تمام محصول باغش با هرکیفیتی برایش جذاب و فریبنده خواهد بود. بنابراین متأسفانه بیشتر کشاورزان در شرایط کنونی کم ترین تأملی نمی کنند که چنین سبک فروشی بدون تردید مشکل اساسی برای آینده بازار پایدار محصولشان ایجاد خواهد کرد. پس کشاورز در این میان به ناچار تسلیم محض بازار سازی ظاهری شرکت های خریدار و نحوه تعیین قیمت آن ها خواهد شد.

نکته دیگری که در این حوزه لازم است اشاره گردد؛ پیداش سبک کاشت باغ های آبی انگور سیاه و تزریق کودها و سموم بی رویه جهت آفت کشی و ثمره دهی بیشتر محصول است. این موضوع از نظر کارشناسان علاوه بر این که افزایش حفر چاه های عمیق و متعدد باعث خالی شدن سفرهای زیر زمینی آب این منطقه خواهد شد. از جهت دیگر این سبک تولید در دراز مدت برای برند انگور دیمی ناب سردشت نیز آسیب زا خواهد بود.

نداشتن سردخانه های کافی جهت نگه داری محصول، نداشتن اتحادیه کارآمد باغداران این حوزه جهت تعیین قیمت منصفانه و سایر حمایت های لازم از باغ دار، نداشتن اتاق یا میز انگور در جهاد کشاورزی شهرستان و استان جهت نظارت، ایجاد تسهیلات و حمایت های مقتضی از باغداران، ارائه ندادن خدمات آموزش و ترویجی کافی به باغ داران به ویژه در حوزه بازاریابی، شیوه های بسته بندی مطلوب محصول،کاشت و برداشت بهینه و.... از طرف نهادهای متولی و مرتبط بخش دیگری از چالش های این حوزه هستند.

اگر چه در سال های اخیر اقداماتی همچون راه اندازی کارخانه کنسانتره و آب گیری انگور سردشت انجام شده است که متأسفانه به دلایل نامعلومی در حال حاضر راکد می باشد و پارسال خریدی از محصولات کشاورزان نداشته است. طبق شنیده ها گویا حتی بخشی از دستگاه ها یا نقل شده اند یا اینکه ناکارآمد گشته اند. اقدامات دیگری نیز چون برپایی جشنواره انگور و اعلام قیمت های دولتی بدون بستر سازی و پشتوانه اجرایی و... نیز در سال های گذشته انجام شده است. با این وجود در یک کلام با توجه به بخشی از چالش های اشاره شده اقدامات اندکی که در این حوزه صورت گرفته است، اصلاَ نتوانسته است، پاشنه آشیل تعیین قیمت واقعی، ارزش گذاری و شیوه برند سازی و بازاریابی این محصول را تغییر دهد. به هرحال باغداران همچنان شاهد میدان داری دلالان و فروش ارزان و کم بهای محصول دسترنج طاقت فرسای خود بوده اند و هستند.

امید است هم خود کشاورزان با هماهنگی و به کارگیری روش های انسجام جمعی مانع از ادامه این روند و غلبه بازار سیاه دلال بازی شوند و به مثابه گذشتگان خود مبتکرانه به فکر چاره اندیشی این وضعیت باشند و شیوه های نوین تولید، فرآوری و به ویژه بازاریابی متناسب با شرایط روز را یاد بگیرند. هم اینکه مسئولان و نهادهای متولی هم تلنگری بخورند، به تناسب امکانات با بهره گیری از تجارب کارشناسانه به آسیب شناسی و مدیریت هوشمندانه این شرایط نابه سامان بپردازند.