به گزارش کردپرس، صحبت از گردش مالی چند صد میلیارد تومانی قاچاق چوب است، قاچاق سودآوری که عده ای زیادی را به جان جنگل ها انداخته تا با سرقت بردن تنه درختان به نان و نوایی برسند، غافل از اینکه بلایی که بر سر طبیعت می آورند، روزی دامان همه مان را می گیرد، اما نبود قوانین بازدارنده فعلا کفه ترازو را به نفع قاچاقچیان سنگین تر کرده و آنها با داشتن پرونده های متعدد تعزیراتی بارها اقدام به قاچاق می کنند.

براساس ماده ۴۲ هنگامی که درختی در عرصه منابع طبیعی قطع می شود ولی آن را نمی برد تنها قیمت مقطع بریده شده از درخت که حدود ۱۲۰ هزار تومان است جریمه می کند ولی در عمل این درخت به طور کامل نابود شده و تبدیل به چوب شده است.

دادگاه براساس ماده ۴۲ جریمه هر متر چوب قاچاق جنگلی را بین یک میلیون تا ٣ میلیون تومان تعیین می کند و این در حالی است که قیمت هر متر درختان جنگلی که شامل گونه‌های راش، پلت، شیردار، توسکا، نمدار، ون، بلوط، آلوکک و ملج است در بازار دست کم بین ٦ میلیون تومان تا ۱۰ میلیون تومان است که این رقم به طور میانگین حدود ٤ برابر جریمه قاچاق آن است!

از سویی دیگر حمل چوب نیز به عنوان یک کالای قاچاق تلقی شده و در صورت توقیف آن منجر به صدور رای خواهد شد و براساس ماده ۴۸، یک نیسان حامل چوب قاچاق جنگلی برای هر متر چوب ٣ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان جریمه می شود ولی قیمت بازار آن حداقل با توجه به عرضه و تقاضای بالا بیش از ۲ برابر جریمه تعیین شده است لذا این قانون برای کاهش قاچاق چوب باید اصلاح شود.

سود قاچاق چوب در برابر جریمه‌های ناچیزی که در صورت کشف محموله های قاچاق انتظارشان را می کشد، بسیار کلان تر است و همین باعث شده هر روز صدای تیشه به ریشه جنگل ها بلند و بلندتر شود.

جنگل های زاگروس هم بعد از طرح چند ساله تنفس جنگل های شمال که از سال ٩٦ آغاز شد، قربانی قاچاقچیان چوب شده و در معرض نابودی است. این جنگل ها از منتهی‌الیه شمال غربی ایران از جنوب غرب استان آذربایجان غربی آغاز و در ادامه غرب ایران، غرب استان کردستان، غرب استان کرمانشاه، شرق استان ایلام و غرب استان لرستان و سپس جنوب غرب ایران حاشیه غربی استان چهارمحال و بختیاری، شرق استان خوزستان، غرب استان کهگیلویه و بویراحمد و شمالغرب استان فارس را با پوشش در بین ۹ استان طی می‌کند. این جنگل ها تامين كننده حدود 40 درصد آب شيرين كشور بوده و شاخص عمده آن درخت بلوط است كه همچون سدی در برابر ورود گردوغبار به غرب کشور قرار گرفته اند.

در آذربایجان غربی جنگل های زاگروس نزدیک به هفت دهم درصد جنگل های کشور را شامل می شود و میزان ذخیرگاه جنگلی استان را در ۴۴۱۳هکتار پوشش می دهند، که بخش عمده آن در شهرستان های پیرانشهر و سردشت و بخشی از مهاباد است که در ابتدای ناحیه جنگلی زاگرس قرار دارند.

جنگل شهرستان های پیرانشهر و سردشت پوشیده از درختان انبوه بنه، بلوط و بادام وحشی است، اما دچار شدن بخش قابل توجهی از این مناطق به جوانه خوار بلوط، از سال ۷۷ جنگل های این دو شهرستان را تحت تاثیر قرار داده و با تغذیه از جوانه ها و برگ های تازه سبز شده درختان بلوط، باعث ضعیف شدن آنها و بروز خسارت های زیاد در عرصه های جنگلی شده است.

به عقیده کارشناسان جوانه خوار بلوط می تواند نزدیک به یک سوم جنگل های آذربایجان غربی را در مدت حدود ۱۰ سال به نابودی بکشد.

این آفت در نزدیک به ۶۰ هزار هکتار از جنگل های آذربایجان غربی وجود دارد با این حال خسارت آن در ۳۰ هزار هکتار که درختانش متراکم تر هستند، بیشتر به نظر می رسد و سمپاشی های انجام گرفته هم تا کنون به نابودی کامل آنها منجر نشده و سالانه از این محل خسارت جدی به بخش جنگلی استان وارد می شود.

در کنار این آفت طبیعی اما، قاچاق چوب همچون خوره سال ها است نفس جنگل های زاگروس را بریده است. این آفت انسانی تحت عنوان قاچاق چوب به جان جنگل های سرسبز و بکر استان افتاده و روزانه کامیون های حامل تنه های زخم خورده درختان جنگلی در جاده های آذربایجان غربی در تردد اند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی می گوید: در سال جاری ۲۳۷هزار و۶۴۰کیلوگرم چوب قاچاق از قاچاقچیان در استان کشف وضبط شده که بیشترین چوب قاچاق کشف شده به ترتیب در سردشت با ۵۹ تن،ارومیه ۴۸ تن و نقده و شاهین دژ هرکدام ۳۰تن است.

به گفته صمد موسوی؛ هرگونه حمل چوب باید با مجوز حمل از منابع طبیعی انجام شود، در غیر این صورت قاچاق محسوب می شود و بار چوب توقیف می شود. از این رو تشدید اقدامات حفاظت و کنترل مبادی ورودی وخروجی شهرها از جمله اقدامان یگان حفاظت برای جلوگیری از قاچاق چوب است.

با این حال قاچاق چوب همچنان در استان ادامه دارد و تشدید اقدامات در کنترل مبادی ورودی و خروجی شهرها هم نتوانسته جلوی قاچاق چوب را بگیرد کما اینکه در ٨ ماهه اخیر سال جاری بیش از ٢٠٠ هزار تن چوب قاچاق از قاچاقچیان کشف شده است!

سردشت در این کشفیات با ٥٩ تن چوب قاچاق در رتبه اول استان قرار دارد. شهرستانی که با ۹۰ هزار هکتار جنگل و ۳۰ هزار هکتار مرتع بیشترین جنگل های آذربایجان غربی را دارد، اما آتش سوزی های نامشخص با عامل انسانی، آفت های طبیعی و قاچاق چوب در حال حاضر ٧٠ هزار هکتار از جنگل های آن را باقی گذاشته است، جنگل هایی که جزو زاگرس شمالی است و در طول بیش از ۵۰ هزار سال گذشته تشکیل شده اند و به لحاظ محافظت از منابع آب و خاک، تولید محصولات فرعی، ذخایر ژنتیکی، مصارف درمانی، توانایی های اکوتوریستی و ارزش های زندگی دارای اهمیت زیادی است اما در معرض نابودی و خطر جدی قرار دارد و سال ها است اداره منابع طبیعی و آبخیزداری آن با کمبود امکانات و نیروی انسانی روبه رو است.

در این وضعیت؛ جنگل های ٥٠ هزار ساله در عرض چند سال به راحتی نابود می شوند و ذخایر با ارزش طبیعی در نبود قوانین بازدارنده و کم کاری های موجود، به کام قاچاقچیان به فنا می رود/.

گزارش/ تانیا شعفی