این اظهارات که از سوی یکی از رهبران ترکیه عضو قدیمی ناتو بیان می شد شک آور بود. این اظهارات بیانگر سوگیری عمیق رجب طیب اردوغان علیه آمریکا است و نشان می دهد که اردوغان تا چه اندازه ترکیه را از غرب دور کرده است.
اردوغان ستیزه جو بارها با واشنگتن، اتحادیه اروپا و اسرائیل که متحد منطقه ای قبلی ترکیه بود تنش پیدا کرده است. ترکیه میان متحد بودن و دشمن دوست نما بودن در نوسان بوده است. تنش میان آنکارا و ترکیه بر سر سوریه رو به افزایش است. اگرچه هر دو مخالف بشار اسد هستند اما استراتژی خیلی متفاوتی برای کنار زدن او دارند.
ترکیه با فرقه هایی از شورشیان سوریه نزدیک به اخوان المسلمین و دیگر اسلامگراها همکاری نزدیک داشته است و در ابتدا چشم خود را بر روی خیزش داعش بست. ایالات متحده اگرچه مخالف بشار اسد است اما اولویت خود را بر شکست داعش متمرکز کرده است.
آمریکا به دنبال عدم کسب نتیجه دلخواه در تجهیز و آموزش نیروهای شورشی عرب، به کردهای سورریه روی آورد تا مهم ترین بخش مبارزه با داعش را در سوریه بر عهده بگیرند. آمریکا صدها نیروی عملیات ویژه را با نیروهای کرد سوریه موسوم به یگان های مدافع خلق یا YPG همراه کرد و از آنها پشتیبانی هوایی، توپخانه، لجستیکی و اطلاعاتی به عمل آورد.
شبه نظامیان کرد سوریه تحت حمایت آمریکا سال گذشته پیشروی های مهمی در نبرد با داعش کسب کردند و این گروه را از بیشتر مناطق شرقی سوریه بیرون راندند.
اما آقای اردوغان با بیان این که نیروهای کرد سوریه وابسته به پ.ک.ک یک گروه جدایی طلب در ترکیه هستند، معتقد است تهدیدی که کردهای سوریه برای ترکیه دارند از داعش بیشتر است. آمریکا پ.ک.ک را یک گروه ترویستی می داند اما نیروهای کرد سوریه را یک نیروی جداگانه توصیف کرده است.
آقای اردوغان زمانی که پنتاگون اعلام کرد بکارگیری نیروهای آمریکایی را در شمال سوریه گسترش داده و نیرویی به نام نیروی مرزبانی متشکل از 30000 شهروند کرد و عرب محلی و YPG تشکیل خواهد داد خشمگین شد. این مسئله باعث شد از عبارت دفن کردن برای نیروهای آمریکایی در شمال سوریه استفاده کند.
نیروهای ارتش ترکیه در روز 20 ژانویه 2018 از مرزهای این کشور برای حمله به منطقه محصور کردنشین در اطراف شهر عفرین در شمال غرب سوریه عبور کردند. ترکیه اعلام کرده است قصد دارد منطقه امنی به عمق 20 کیلومتر در داخل خاک سوریه ایجاد کند.
ترکها انتظار یک عملیات سریع و آسان را داشتند. آنها از روسیه چراغ سبز دریافت کردند و روسیه نیروهای خود را از عفرین بیرون کشید تا به ترکها اجازه دهد هواپیماهای این کشور مواضع کردها را در عفرین بمباران کنند. ترکیه می داند نیروهای YPG در عفرین از حمایت آمریکا برخوردار نیستند.
اما اگر عملیات عفرین برای ترکیه به خوبی پیش برود ممکن است شهر منبج که نیروهای YPG از آن محافظت می کنند هدف بعدی ترکیه باشد. آقای اردوغان مرتبا آتش بیگانه هراسی و ترس از آمریکا را شعله ور کرده است. او واشنگتن را به حمایت از کودتای نافرجام 2016 و محافظت از فتح الله گولن روحانی در تبعید ترکیه متحد سابق خود و متهم به پشتیبانی از کودتا متهم کرده است.
رییس جمهور ترکیه از کودتای نافرجام برای تصفیه بزرگ در ترکیه بهره برداری کرده است. وی بیش از 50000 نفر را بازداشت و حدود 150000 را عمدتا به خاطر حمایت از کودتا برکنار کرده است.
اکنون خطر برخورد میان نیروهای ترکیه و آمریکا در سوریه افزایش یافته است. اگر این اتفاق بیفتد اردوغان از آن برای تقویت قدرت سیاسی خود استفاده خواهد کرد.
منبع: بنیاد هریتیج
*پژوهش گر ارشد مطالعات خاورمیانه در بنیاد هریتیج آمریکا
نظر شما