شوری آب و بیابان زایی در کمین دشت دهگلان

سرویس کردستان- منابع طبیعی هر کشور جزو ثروت های ملی آن محسوب می شود که صیانت از این حوزه باعث رشد اقتصادی، اشتغالزایی و بالندگی در حوزه کشاورزی خواهد شد و عدم توجه به این حوزه خسارات جبران ناپذیری را در پی خواهد داشت.

به گزارش کردپرس؛ بهزاد شریفی پور در نشست خبری که به مناسبت "هفته منابع طبیعی" در اداره منابع طبیعی شهرستان دهگلان برگزار شد حول سه محور ترسیم سیمای منابع طبیعی، فعالیت های این اداره در سال 96 و برنامه های هفته منابع طبیعی اظهاراتی بیان داشت که حاوی نکات حائز اهمیتی در زمینه تهدیدات، هشدارها و پتانسیل های این حوزه در این شهرستان بود.

وی در جمع خبرنگاران شهرستان دهگلان داشت، اظهار داشت: شهرستان دهگلان با 2050 کیلومتر مربع اراضی کشاورزی و ملی، بالغ بر 96 هزار کیلومتر مربع اراضی ملی دارد.

رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان دهگلان تصریح کرد: از این مقدار به طور میانگین در سال های پر بارش که پیک بارش مناسب باشد بین 300 تا 350 میلی متر بارندگی سالیانه در شهرستان دهگلان داریم.

هدر رفت نزولات جوی / لزوم مهار روان آب های سطحی

وی همچنین حجم نزولات جوی در این شهرستان را 692 میلیون متر مکعب عنوان کرد و گفت: متاسفانه از این حجم بارش 242 میلیون متر مکعب آن تبدیل به روان آب سطحی می شود و هدر می رود، همچنین این روان آبها خاک های غنی را حمل کرده و به آب راه ها می برند که باعث فرسایش خاک می شود.

شریفی پور در ادامه با بیان اینکه میانگین فرسایش خاک در استان بین 16 تا 60 تن در هکتار است، افزود: میزان فرسایش خاک در شهرستان دهگلان 23 تن در هکتار و میزان رسوبات 10 تن بر هکتار در سال است.

شریفی پور با اشاره به اینکه دهگلان از لحاظ سیل خیزی جزو مناطق نیمه بحرانی در استان است، گفت: اگر منطقه از لحاظ پوشش گیاهی غنی باشد منطقه سیل خیز نیست لذا برای کنترل خسارات احتمالی مناطق بحرانی در بسیاری از روستاها از جمله عباسجوب، تلوار، آرزند، نیاز، حسینی و... بر روی موضوع سیل خیزی کار کرده ایم و طرح هایی در قالب پروژه های تغدیه مصنوعی و پخش سیلاب در قالب عملیات آبخیزداری انجام داده ایم.

وی همچنین خاک شهرستان دهگلان را از لحاظ زهکشی بسیار مطلوب ارزیابی کرد و اظهار کرد: خوشبختانه خاک شهرستان دهگلان از لحاظ زهکشی بسیار طبیعی و مناسب است.

به صدا درآمدن زنگ خطر شوری آب و بیابان زایی برای خاک های دهگلان

رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان دهگلان با هشدار در مورد رخداد پدیده بیابان زایی در این شهرستان تصریح کرد: فعلا شوری آب خاک شهرستان دهگلان را تهدید نمی کند اما اگر وضعیت بهره برداری از آب های زیرزمینی همین گونه پیش برود و میزان آب های زیرزمینی پایین تر برود متاسفانه خاک منطقه شور خواهد شد، اگر خاک شور شود فقط باید گونه های شورپسند کشت شود و حتی گندم و جو نیز کشت نخواهد شد و پدیده بیابان زایی در آن حاکم خواهد شد.

وی با بیان اینکه دغدغه این سازمان تنها تامین آب شرب شهری و صنعتی و تامین آب کشاورزی نیست، گفت: اگر افت آب زیر زمینی داشته باشیم پدیده بیابان زایی تشدید پیدا می کند به طوری که اراضی کشاورزی نیز ممکن است کانون ریزگرد شود هر چند خوشبختانه در دهگلان کانون ریزگرد نداریم اما اگر همین روند غلط و بهره برداری بی رویه را ادامه دهیم قطعا پدیده فروچاله و بیابان زایی را خواهیم داشت که اگر هزاران سال هم بارندگی داشته باشیم تغذیه آبخوان را نخواهیم داشت.

رییس اداره منابع طبیعی شهرستان دهگلان در ادامه خاطرنشان کرد: شهرستان دهگلان فاقد جنگل است اما ذخیره گاه جنگلی در کوه شیدا به نام ذخیره گاه جنگلی شیدا داریم که طرح مصوب دارد و 750 متر مربع نیز مساحت دارد.

وی این ذخیره گاه جنگلی را جزو ذخایر ژنتیکی شهرستان دهگلان دانست و گفت: هر ساله در خصوص بذرپاشی، احیا و حصارکشی این ذخیره گاه کارهایی انجام می شود و تلاش داریم در سال 97 کمربند حفاظتی را در آن اجرا کنیم تا تخریب و تصرف کمتری در این عرصه صورت بگیرد.

گونه های مرتعی ضامن تداوم حیات دام در دهگلان

شریفی پور در ادامه سخنان خود به تنوع گونه های مرتعی در این شهرستان اشاره کرد و افزود: در 96 هزار هکتار مرتعی که داریم گونه هایی همچون بومادران، شیر سگ، سیر وحشی، گل گندم، کنگر، شیرین بیان، شقایق وحشی، یونجه وحشی، خار زرد و گون که از آن محصولی به نام کتیرا استحصال می شود جزو گونه های مرتعی غالب شهرستان دهگلان هستند.

"80 درصد از دامداران، مرتع داران و بهره برداران روستایی شهرستان وابسته به مراتع هستند"، وی با بیان این اظهارات افزود: در عرصه های مرتعی شهرستان دهگلان سالانه 15 هزار تن علوفه تولید می شود، به جرات می توانم بگویم که 80 درصد از آنها وابسته به مراتع هستند یعنی نیاز علوفه ای دام دامداران بدون این مراتع تامین نمی شود.

بهزاد شریفی پور همچنین ارزش اقتصادی این مقدار علوفه را بیشتر از 10 میلیارد و 694 میلیون تومان عنوان کرد و گفت: با وجود این، ارزش زیست محیطی آن که شامل حفاظت آب و خاک است بین 4 تا 8 برابر بیشتر از, این مقدار می باشد و ارزش غیر علوفه ای آن نیز که شامل ارزش صنعتی، چوبی و خواص دارویی آن است چیزی حدود 58 میلیارد تومان تعیین شده است.

وی در ادامه سخنان خود افزود: تعداد بهره برداران مرتعی در شهرستان دهگلان 3987 نفر هستند که از طریق مراتع ارتزاق می کنند.

شریفی پور با اعلام اینکه برای 32 هزار هکتار از مراتع دهگلان طرح مرتع داری تهیه شده است، خاطرنشان کرد: هدف از انجام این طرح مشارکت مردم در احیا و صیانت از مراتع است.

فاجعه ای به نام «دام مازاد بر ظرفیت» در کمین مراتع دهگلان

رییس اداره منابع طبیعی دهگلان همچنین با فاجعه بار خواندن تعداد بالای دام مازاد بر ظرفیت در این شهرستان گفت: 108 هزار دام در شهرستان دهگلان وجود دارد ک ه مراتع شهرستان فقط پاسخگوی 33 هزار واحد دامی است بنابراین 75 هزار واحد دامی مازاد بر ظرفیت داریم که این برای مراتع ما فاجعه است.

وی یکی از راههای جلوگیری از تخریب مراتع توسط این دام ها را لزوم رعایت تقویم چرایی عنوان کرد و گفت: دامداران باید در ماه های اسفند و فروردین از ورود دام به مراتع خودداری کنند تا گیاهان به زادآوری برسند اما متاسفانه می بینیم که دامداران همین الان نیز دام ها را وارد مراتع کرده اند و این یک فاجعه محسوب می شود.

شریفی پور با تاکید بر اینکه باید مراتع طبیعی را احیا کنیم، تصریح کرد: صیانت از منابع طبیعی تنها وظیفه دولت نیست بلکه مردم نیز باید پای کار بیایند.

رییس اداره منابع طبیعی شهرستان دهگلان بخش دوم سخنان خود را به فعالیت های این اداره در سال 96 اختصاص داد و گفت: در این سال 568 متر مکعب سد رسوب گیر گالوانی در روستای گزگزاره و 835 سد رسوب گیر سنگی ملاتی در روستای کریم آباد نصب کرده ایم که در چند روز آینده به بهره برداری خواهد رسید.

وی با بیان اینکه 34 روستای بحرانی با 34 هزار متر مربع مرتع در زمینه ایجاد حریق در شهرستان دهگلان وجود دارد,اظهار داشت: امسال خوشبختانه با توجه به تدابیری که اندیشیده شد و جلسات آموزشی ترویجی که با دهیاران و بخشداران برگزار شد آمار حریق در شهرستان دهگلان صفر درصد بود که در سال گذشته حدود 80 تا 90 هکتار از مراتع این شهرستان دچار آتش سوزی شد.

وی در ادامه به اقدامات صورت گرفته جهت حفاظت از گونه های گیاهی این شهرستان اشاره کرد و گفت: برای حفاظت از گونه های گیاهی حدود 800 هکتار از اراضی با گونه هایی همچون کما، لو، گاودانه و... در چندین روستا بذرپاشی شد.

«طلای سفید» رونق بخش اشتغال روستاییان

شریفی پور در ادامه به یکی از گونه های گیاهی که باعث ایجاد اشتغال فصلی و نیز درآمدزایی تعدادی از روستاییان شده است اشاره کرد و گفت: در استحصال ماده کتیرا و بهره برداری از محصولات کتیرا در 16 روستای برخوردار و در سطحی بالغ بر 151 هکتار، تولید یک هزار و 211 کیلوگرم کتیرا با اشتغالزایی 86 نفر به صورت مستقیم داشتیم که قیمت آن بین هر کیلو 40 تا 120 هزار تومان است. وی با نام بردن از کتیرا به عنوان "طلای سفید" اظهار داشت: استحصال صمغ کتیرا بسیار طاقت فرساست، جزو ذخایر ژنتیکی است و می توان از آن به عنوان طلای سفید نام برد چرا که خواص دارویی، آرایشی و بهداشتی بسیاری دارد.

اما بخش سوم و پایانی سخنان رییس اداره منابع طبیعی دهگلان به "هفته منابع طبیعی" اختصاص یافت.

وی با اشاره به نام گذاری "هفته منابع طبیعی" در 15 تا 21 اسفند اظهار داشت: باید در نظر داشت که هفته منابع طبیعی نباید در این یک هفته خلاصه شود چرا که منابع طبیعی به درازای طول سال است.

خیز "خانه تکانی کاغذی" برای کشوری شدن

وی یکی از مهمترین برنامه های این هفته که جزو برنامه های شاخص استان نیز قرار گرفته است را "خانه تکانی کاغذی" عنوان کرد که در 16 اسفند برگزار می شود و طی آن 10 هزار اصله نهال به آموزش و پرورش تحویل داده می شود تا در اختیار دانش آموزان و والدین قرار دهند.

گفتنی است طرح "خانه تکانی کاغذی" با ایده پردازی "محمد نادری"، که از معلمان آموزش و پرورش شهرستان دهگلان است از دو سال پیش در این شهرستان اجرا شد که با استقبال گسترده مردم و دانش آموزان و نیز حمایت آموزش و پرورش، منابع طبیعی و محیط زیست این شهرستان رو به رو شد.

در این طرح مردم کاغدهای باطله خود را به آموزش و پرورش تحویل می دهند و به جای آن یک اصله نهال تحویل می گیرند و هدف از آن حذف کاغذ از چرخه زباله، بازیافت دوباره آن و تشویق بچه ها به امر نهال کاری است.

این طرح پس از گذشت دو سال که به صورت شهرستانی اجرا شد به علت استقبال گسترده، امسال در روز 16 اسفند به صورت استانی در سراسر شهرستان های استان کردستان برگزار می شود که امید است سال آینده این طرح به صورت کشوری نیز اجرا شود.

کد خبر 54991

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha