به گزارش خبرنگار کردپرس، شاید تا سال ها پیش یکی از مشکلات حوزه گردشگری کردستان کمبود اماکن اقامتی و هتل ‌های مناسب در تمام فصول سال به‌خصوص تعطیلات نوروز برای اسکان مسافران و مهمانان نوروزی بود. اما تقریباً از 6 سال گذشته این معضل به دلایل مختلفی همچون افت مسافر، وضعیت اقتصادی، تورم و ضعف زیرساخت های گردشگری، نبود تبلیغات اصولی، خروج مسافر از کشور و ورود میهمان سراهای دولتی به این حوزه، کمرنگ شده است.

وجود جاذبه های تاریخی و طبیعی در کردستان فرصت خوبی برای توسعه گردشگری و همچنین هتلداری خواهد بود این در حالی است که تا کنون این حوزه به دلایل ذکر شده در زمینه جذب توریسم و همچنین کسب درآمد و رونق اقتصادی نقش تأثیرگذاری نداشته است.

موانع سنگین

در حال حاضر در کردستان 35 هتل برای اقامت مسافران وجود دارد که از این تعداد تنها یک هتل 5 ستاره و یک هتل 4 ستاره بوده و مابقی 3 ستاره به پایین هستند. همچنین 24 میهمان پذیر در استان برای اقامت مسافران در نظر گرفته شده که 11 مورد از این تعداد امتیاز بالا دارند.

به گفته رئیس جامعه هتلداران کردستان این اماکن اقامتی دارای 3 هزار تخت بوده که باتوجه به جمعیت گردشگری ورودی به استان نه تنها کافی که زیاد هم است.

«عبدالحمید حمیدی» در گفت و گو با خبرنگار کردپرس از افت 30 درصدی مسافر از سال 90 به بعد در استان خبر داد و اظهار داشت:«تا قبل از سال 90 دغدغه همه مسئولان حوزه گردشگری تأمین زیرساخت های اقامتی و تعیین مکان برای گردشگران بود اما بعدها این دغدغه کمرنگ شد و جای خود را به مسایل دیگر داد.»

وی به دلایل مهم این مسئله اشاره کرد و افزود:«وجود میهمان سراهای ادارات و اسکان در مدارس یکی از بزرگترین آفت های پیش رو بوده و در واقع این کار تبدیل به نوعی کاسبی برای آموزش و پرورش و ارگان های دیگر شده است.»

«حمیدی» با بیان اینکه آموزش و پرورش باید به فکر تربیت و تعلیم فرزندان این مرز و بوم باشد، تصریح کرد:«متأسفانه این نهاد آموزشی تأثیرگذار بیشتر به فکر کسب درآمد و تجارت است تا حراست از آینده آموزشی دانش آموزان و همین نه تنها به صنعت گردشگری و هتلداری ضربه می زند بلکه آینده نسل بعدی را هم در معرض خطر قرار می دهد.»

در تأیید این گفته باید اشاره کرد به اعتراضاتی که در این زمینه هم از جانب جامعه فرهنگی و هم از جانب تعدادی از مردم صورت گرفته اما گوش شنوایی برای شنیدن این اعتراضات وجود نداشته است. با این وجود در سال 97 بنابر اطلاع رسانی روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی کردستان 16 مرکز پذیرش با 172 مدرسه و هزار و 298 کلاس درس پیش بینی شده است. در واقع بنابر آمار اعلام شده همه ساله در تعطیلات نوروزی حدود 60 تا 70 درصد از مسافران در این مراکز اسکان می یابند و با این وجود به خوبی می توان به ضربه ای که به هتلداران استان وارد می شود پی برد.

در همین رابطه مدیر یکی از هتل های شهرستان سقز هم بر این باور است که مدارس، خانه های استیجاری و میهمان سراهای دولتی بلای جان هتل ها شده اند. به گفته «کاوه احمدی» بارها مطرح شده که مدارس فقط میهمانان فرهنگی را پذیرش کنند اما چنین درخواستی رعایت نشده و در نتیجه هتل های شهر با کمترین ضریب اشتغال تخت در حدود 10 تا 15 درصد مواجه شده اند. وی ادامه این وضعیت را عاملی تعطیلی یا تغییر کاربردی هتل ها دانست.

سنگ اندازی ها

از طرفی دیگر برای رشد صنعت هتلداران و تقویت زیرساخت های گردشگری موانع ورود سرمایه گذار هم وجود دارند. بنا به گفته رئیس جامعه هتلداران کردستان در این استان استقبال از سرمایه گذار کم بوده و با بروکراسی اداری و قوانین دست و پاگیر فرصت های اقتصادی از این منطقه گرفته می شود.

به گفته «عبدالحمید حمیدی» گرچه در قانون آمده که باید تمامی کارهای حوزه گردشگری خارج از نوبت و بدون درگیر کردن سرمایه گذار با بروکراسی اداری ترتیب اثر داده شود اما این مهم در کردستان جدید گرفته نشده و هرچند در شعارها پررنگ است اما در عمل چیزی دیده نمی شود.

وی از وجود یکسری تنگ نظری ها در راستای عدالت توسعه محور در استان و رونق صنعت گردشگری هم گله مند بود.

در همین زمینه کارشناسان گردشگری در بانه مهر تأیید به گفته های «حمیدی» زده و می گوید:«برای مثال سرمایه گذارانی که در این شهر سرمایه گذاری می کنند حمایت نشده و در نتیجه فراری می شوند.»

«علی بیات» با اشاره به برنامه های دولت در بحث اقتصادی افزود:«در شرایط کنونی شهری مانند بانه نیاز به هتل پنج ستاره ندارد اما اگر مرز سیرانبند به یک مرز رسمی تبدیل شود و منطقه ویژه اقتصادی و منطقه آزاد ایجاد شود هتل های بانه رونق خواهند گرفت.»

خروج مسافر

یکی دیگر از معضلات پیش روی هتلداری در استان وجود آژانس های مسافرتی است. هرچند آژانس های مسافرتی یکی از مزیت های رفاه گردشگران و مسافران محسوب می شوند اما اگر این مراکز تنها به خروج مسافر از کشور و تبلیغ بیشتر در این حوزه بپردازند قطع به یقین ضربه بزرگی به منابع داخلی و اقتصاد مقاومتی خواهد خورد.

این درست همان گفته ای است که رئیس جامعه هتلداران کردستان هم بر آن تأکید داشت. به گفته «عبدالحمید حمیدی» آژانس های مسافرتی متأسفانه بیشتر برای خروج مسافر از کشور اقدام می کنند و متأسفانه به گردشگری داخلی توجهی ندارند.

نبود آموزش

شاید صفحه نظرات گردشگران در سایت هتل های استان را بتوان نمونه خوبی برای ارزیابی تقریبی وضعیت هتل ها و نحوه توجه به گردشگران دانست. در همین زمینه رضایت حداکثری را می توان مشاهده کرد اما بعضی ها ضمن ابراز رضایت از یکسری کاستی ها هم گفته بودند. همانند اینکه آموزش ها باید بهتر باشد و تقویت شود.

در همین زمینه رئیس جامعه هتلداران کردستان آموزش را رکن اصلی در هتلداری خواند و تصریح کرد:«مدتی است در بحث آموزش با کمک عوامل مرتبط اقداماتی صورت گرفته و سعی بر این بوده کمبودها در این حوزه مرتفع شود.»

«عبدالحمید حمیدی» با تأکید بر استفاده از نیروهای آموزشی در کادر هتل ها، یادآور شد:«برای آموزش بهتر نیاز است میراث فرهنگی اساتید برجسته در این حوزه را به کردستان دعوت کرده و از تجربه آنان بهره برد.»

البته این آموزش ها نباید تنها منوط به هتلداران باشد بلکه طبق گفته «علی بیات»؛ کارشناس گردشگری در بانه این دوره های آموزشی باید برای همه افرادی که به طور مستقیم با مسافران در ارتباط هستند برگزار شود.

هتل های توریستی

در بیشتر شهرهای توریستی استان هتل هایی وجود دارند اما با نگاهی اجمالی به وضعیت هتل ها و رصد نظرات مردمی این سؤال به ذهن می رسد که این هتل ها تا چه میزان با جاذبه های گردشگری مناطق همخوانی دارند؟

برای مثال در شهری مانند مریوان که همه ساله در ایام تعطیل مسافران زیادی را به چشم می بیند آیا هتل های در خور و قابل توجهی دارد؟ هتل هایی که معیار سنجش آن براساس صنعت توریسم بنا شده باشد.

کارشناسان گردشگری معتقدند اگر بخواهیم اقامت گاه های گردشگری به رشد قابل توجهی در حوزه اقتصادی دست یابند باید متناسب با فرهنگ بومی آن منطقه و براساس ارزیابی نقاط گردش پذیر مرتبط در نظر گرفته شوند.

مثلاً در شمال کشور بیشتر اقامت گاه ها با حال و هوای بارانی همخوان است و با بوته های گیاهی پوشش داده شده اند.

همین طور اقامت گاه های استان یزد به کویر مرتبط شده و مسافران را به دل کویر راهی می کند. با این وصف باید به این نکات هم توجه داشت که فرهنگ بومی هر منطقه ای می تواند علاوه بر جذب گردشگر نوعی معرفی فرهنگ داخلی به مسافران باشد. البته در این میان استفاده از صنایع دستی در هتل ها و مکان های اقامتی هم می تواند صنعت گردشگری را رونق بخشد.

راه نجات

بنابر آمار های اعلامی در تعطیلات نوروز 96 تعداد 360 هزار گردشگر به استان کردستان سفر کرده اند. حال برای اینکه این آمار روبه کاهش نرود و حداقل محفوظ بماند باید یک راه نجات از موانع بر سر راه صنعت گردشگری و هتلداری یافت.

راهی که به گفته رئیس جامعه هتلداران کردستان نیازمند حمایت دلتمردان به صورت ویژه است به طوری که دست سرمایه گذاران را بگیرند و قوانین سخت و دست و پاگیر را بردارند.

«حمیدی» همچنین از فرصت رسانه های تصویری برای معرفی بهتر مناطق گردشگری کردستان در شبکه های سراسری و برداشتن ذهنیت های منفی نسبت به استان گفت و خواستار بهسازی اقامت گاه های قدیمی و فرسوده به هتل های بزرگ برای جذب گردشگر و ایجاد رفاه بیشتر شد.

در واقع باید دانست که رکود حاکم بر صنعت هتلداری تبعاتی را در پی خواهد داشت که می توان به احتمال تعدیل نیروها و مشاغل مرتبط، تغییر کاربری یا تعطیلی هتل ها، نداشتن تمایل به گسترش و نوآوری در خدمات و... اشاره کرد.

به نظر می رسد برای خروج از رکود صنعت گردشگری و هتلداری باید تهیه طرح های جامع گردشگری با تکیه بر ظرفیت های تجاری، تاریخی وطبیعی، تبلیغات هدفمند، ارائه تسهیلات و بسته های حمایتی در بخش گردشگری و هتلداری، توسعه بازارچه های مرزی و رونق تجارت چمدانی، کاهش مراکز اقامتی دولتی، افزایش نوآوری و خلاقیت در ارائه خدمات در صنعت هتلداری مدنظر سیاست‌گذاران این بخش قرار بگیرد./