به گزارش کردپرس، نشست سه جانبه سران در آنکارا که روز چهارشنبه برگزار شد، جانبداری کامل روسیه از سنگر ترکیه در دو مسئله اصلی، نخست جلوگیری از کردها برای تشکیل موجودیت مستقل سیاسی خود در شمال سوریه و دوم نیز رد هر گونه حضور آمریکایی تحت پوشش مبارزه با تروریسم در این کشور را نهایی کرد.

بیانیه پایانی که از این نشست صادر شد، گام های مهمی در مسیر تقویت ائتلاف راهبردی میان این سه قدرت را پیموده و نقشه جدیدی نه تنها برای سوریه بلکه برای سراسر منطقه وضع کرد.

به هیچ وجه سر این مسئله بحث نمی کنیم که بیانیه پایانی بازتاب دهنده تمامی توافق های پنهانی صورت گرفته میان رهبران سه کشور به صورت جزئی و یا کلی و به ویژه در دیدارهای دو جانبه پشت درهای بسته نمی باشد با این حال آن چه می شود در میان خطوط این بیانیه خواند این است که یک محور راهبردی سه جانبه به رهبری یک قدرت رو به رشد به سرعت موشک های "کروز" و عضویت دو قدرت بزرگ منطقه ای یعنی ترکیه و ایران تحکیم و تقویت می شود، این محور نقشی اساسی در پرونده های جنگ و صلح منطقه خواهد داشت و درهای آن به روی پیوستن کشورهای دیگری که در حال بهبودی هستند همانند سوریه و عراق نیز باز است.

سه محور مهم در بیانیه پایانی آمده که آن چه را ذکر کردیم تایید می کند:

نخست- مقابله با برنامه های جدایی طلبانه در سوریه (کردها) که یکپارچگی و موجودیت این کشور را تهدید می کند و به دنبال تضعیف امنیت ملی کشورهای همسایه (عراق، ترکیه و ایران) می باشد.

دوم- مخالفت با ایجاد یک واقعیت جدید در سوریه تحت پوشش مبارزه با تروریسم که هدف از آن ادامه درگیری می باشد، این یک اشاره روشن و صریح به حضور نیروهای آمریکایی و احتمالا در آینده نیروهای فرانسوی، پایگاه های نظامی دائمی آمریکا و به ویژه ائتلاف میان این کشور و کردها می باشد.

سوم- تعهد به حاکمیت و ثبات سوریه، تایید نتایج کنگره سوچی به عنوان نقطه عطفی برای هر گونه راه حل سیاسی در سوریه و جست و جوی یک راه حل دائمی برای این کشور.

اگر به برخی جزئیات بپردازیم می توان گفت که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه وضعیت خود را نهایی کرده و تصمیم گرفته بیشتر تخم مرغ های خود اگر همه آنها نباشد را در سبد "دوستش" یعنی همتای روس خود ولادیمیر پوتین بگذارد، یک ائتلاف راهبردی با روسیه تشکیل دهد و به آمریکا و کشورهای اروپایی و به صورت مشخص سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (NATO) هر چند برای مدتی هم که باشد، پشت کند.

تصمیم روسیه مبنی بر جلو انداختن زمان تحویل موشک های "اس 400" به ترکیه به ماه ژوئیه سال 2019، موضع گیری راهبردی جدید ترکیه و دستیابی اردوغان به "تفاهم های" بی سابقه با همتای روس خود را تایید می کند که احتمال دارد در بر گیرنده یک راه حل سیاسی مورد توافق در پرونده سوریه و حاوی چندین مسئله دشوار از قبیل آینده شهرهای ادلب و عفرین که خارج از کنترل دمشق هستند و همچنین شکل و فرم دولت سوریه و هویت و ساختار جدید آن باشد.

این مسئله قابل توجه بود که هیئت ترکیه به ریاست اردوغان در نشست سران و یا دیدارهای دو جانبه پشت درهای بسته، مقام های عالی سیاسی، نظامی و امنیتی این کشور از قبیل ژنرال خلوصی آکار، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح، ژنرال هاکان فیدان، رئیس سازمان اطلاعات، نورالدین جانکلی، وزیر دفاع، مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه و ابراهیم کالین، مشاور رئیس جمهور، مغز متفکر سیاسی و راهبردی و جانشین احمد داوود اغلو را در بر می گرفت و چنین ترکیبی نشان دهنده مسائل زیادی است

زمان اعلام تثبیت قرارداد موشک های "اس 400" روسیه به ترکیه و جلو انداختن موعد تحویل آن در حالی که یک هیئت نظامی آمریکایی در آنکارا حضور داشته و می خواسته مانع از این قرارداد شود و پیشنهادهای جذابی به ترکیه برای خرید پیشرفته ترین مدل موشک های "پاتریوت" به جای آن را ارائه داده، به ترامپ و دولتش و ژنرال های آمریکایی شوک وارد کرده و بعید نمی دانیم که این قرارداد موشک های روسیه باعث سنگینی کفه ترازوی ژنرال ها در نهاد نظامی آمریکا و فشارهای آنها برای باقی ماندن نیروهای این کشور در شمال سوریه شده باشد آن هم به دلیل تقویت این باور اساسی که هم پیمان ترکیه ای را از دست داده و باید به هم پیمان کرد به عنوان جانشین آن در منطقه متعهد و پایبند ماند.

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران که به نوبه خود یک دیدار پشت درهای بسته با پوتین انجام داد، در نشست سران سه کشور علاوه بر کشورش نمایندگی هم پیمانان سوری را نیز بر عهده داشت و این دیدگاه را در اظهارات مطبوعاتی کوتاهی نمایان ساخت که تاکید می کند هم پیمانان ایرانی و سوری دستاوردهای زیادی محقق ساختند و آنها را در سه هدف خلاصه می کنیم:

نخست- تاکید بر امنیت و ثبات و تمامیت ارضی سوریه و پایبندی سه کشور به این مسئله.

دوم‌- بازگشت پناهجویان سوری به شهرها و روستاهای خود در حالی که تحقق چنین بازگشتی بدون دستیابی به آتش بس و یا توقف دائمی درگیری امکان پذیر نیست.

سوم- تعیین آینده و سرنوشت سوریه بنا به خواست و اراده ملت آن که این به معنای تثبیت ابقای دولت سوریه به ریاست بشار اسد می باشد.

در پایان می گویم که ما در برابر یک پیمان سیاسی، نظامی، امنیتی و راهبردی در حال تشکیل و با رنگ و بوی اسلامی (شیعی و سنی) و مسیحی ارتدوکسی قرار دادیم که ممکن است رقیب پیمان "ناتو" و وارث پیمان "ورشو" باشد، این همگرایی و ادغام دینی، مذهبی و کثرت گرا نیز شاید یکی از دلایل قدرت و استمرار ائتلاف جدید باشد به ویژه آن که با توجه به کابینه جنگ که ترامپ با اخراج رکس تیلرسون و هربرت مک‌مستر و جایگزینی آنها با مایک پامپیو (برای وزارت خارجه) و جان بولتون (برای امنیت ملی) آن را تکمیل کرد، احتمال درگیری در منطقه زیاد به نظر می رسد.

این نشست سران سه "زیرک" می باشد که برنامه ها و دیدگاه های راهبردی خود را به صورت حساب شده اجرا می کنند و برای ما نیز دردآور این است که هیچ رهبر عربی در میان آنها وجود ندارد هر چند که مسائل و نگرانی های ما و آینده کشورهای مان محور اهتمام نشست را تشکیل می دهند.

منبع: روینامه اینترنتی "رای الیوم"

ترجمه: خبرگزاری کردپرس- سرویس سوریه