کُردپرس-هنوز صدای جاودانه اش در کوچه پس کوچه های کرمانشاه در میان پیر و جوان زمزمه می شود(کرماشان، کرماشان؛ شاری موحەبت نیشان....) صدای مخملین که هم نسلی های کُردش در سوریه و عراق هم آن را به خاطر دارند،این را در سفری که به قامیشلو از شهرهای کُردنشین سوریه داشتم، از زبان پیرمردی که رادیو کرماشان را به یاد داشت،متوجه شدم.بله صدای خالق ملودی (خەوەر نەیری ک بی تو چ هاتێیه وه سەرم) مرحوم استاد حشمت الله لرنژاد هنرمند جاودانه کُرد.اما موضوع این مصاحبه این هنرمند نامی کُرد نیست،بلکه وارث موسیقیایی اوست!
کم نیستند بزرگانی که فرزندان خود را همچون پاسداران خلف هنر رشد و نمو می دهند و بعد از خود به یادگار می گذارند.مرحوم حشمت لرنژاد نیز از جمله هنرمندانی بود که وارث خوش صدایی بعد از خود به جای گذاشت."حسام لرنژاد" فرزند زنده یاد حشمت لرنژاد با صدایی نزدیک به پدرش اما با نوایی تازه ، پای در جای پدر گذاشته و با کارهای زیبایی که در یکسال گذشته در حوزه موسیقی کُردی انجام داده،خود را به عنوان یک خواننده جوان و صاحب سبک معرفی کرده است.《حسام》می گوید، که عاشق فرهنگ و موسیقی کُردی است و دوست دارد جوانان به سنت موسیقی با اصالت و شناسنامه دار بروند و خود را از 《موسیقی ابتذال》دور نمایند.به همین منظور،کُردپرس برای گپ و گُفتی خودمانی سری به این خواننده جوان زده است و مصاحبه ای ترتیب داده که در زیر می خوانید:
کُردپرس-در اواخر دهه هفتاد حسام جوان را در عرصه موسیقی پرتلاش می دیدیم،اما بیکباره حضورتان کمرنگ شد و دیگر ادامه ندادید؟می توانید برای خوانندگان و طرفدارانتان بگویید،حساملرنژاد مشغول چه کاری بود؟
من هم به مانند بسیاری از مردم ، مشغول زندگی خودم بودم.در واقع برخی اوقات، زندگی شرایطی برای آدم پیش میآورد که موجب می شود قدری دور شوید.اما همواره در این مدت پیگیر موضوع هنر بودم.
کُردپرس-سال ۹۶ در پیامی تصویری که با لباس کُردی منتشر کردید،از ورود جدی خود به موسیقی کُردی خبر دارید و پس از مدتی چند ترانه به گویش کرمانشاهی و کُرمانجی منتشر نمودید.آنچه که برای طرفدارانتان جالب بود،اجرای ترانه های کُرمانجی با توانایی بالا بود که مورد توجه کُردها به ویژه کُردهای کُرمانج در داخل و خارج کشور شد.انتخاب این سبک و قالب از خواندن تعمدی بود یا اتفاقی سراغ آن ها رفتید؟ لطفا برای ما توضیح دهید.
خواندن ترانه به زبان کُردی کرمانجی موضوع اتفاقی نبود ،چرا که در منزل ما از همان ابتدا مرحوم پدرم استاد حشمت لرنژاد علاقهمند به موسیقی کردی کرمانجی بود و همواره در منزل ما صدای موسیقی کرمانجی به گوش می رسید.پدرم به نوای بسیاری از بزرگان موسیقی کُردی کرمانجی گوش فرا میداد و من هم از بچگی با این نوع موسیقی آشنا شدم.لذا از همان بچگی علاقهمند به موسیقی کُردی کرمانجی شدم و همواره دوست داشتم که همراه با موسیقی کردی کرمانشاهی، موسیقی کُرمانجی و سورانی هم بتوانم به مردم تقدیم نمایم.
کُردپرس-یادی از مرحوم پدرتان داشته باشیم.من امسال برای تهیه گزارش به کُردستان سوریه رفته بودم.در شهر قامیشلو در قهوه خانه ای با پیرمردی ۹۰ ساله مشغول به گفت و گو شدم.زمانی که گفتم از کرمانشاه آمده ام سریعا از "رادیو کرماشان" وصدای مرحوم حشمت لرنژاد و حسن زیرک و...یاد کرد.این که شما وارث حنجره ای این چنینی هستید که در موسیقی کلاسیک کُردی نام برای خود به یادگار گذاشته،چه احساسی به شما دست می دهد؟
پدرم همواره برای من در زندگی مانند یک مدال افتخار است که بر سینه من آویزان شده است و بر او افتخار می کنم که فرزند چنین اسطوره ای در موسیقی کردی هستم.افتخار بزرگی است که هنوز نام پدرم و ترانه های پدرم در بین مردم کرمانشاه و کُردها در سراسر جهان خوانده می شود و افتخاری بزرگ تر از این نمی تواند برای من وجود داشته باشد که نام پدرم زنده است.《سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز ،مرده آن است که نامش به نکویی نبرند》
کُردپرس-در طرف دیگر، جنس صدای حسام لرنژاد، همانند پدرش مرحوم حشمت الله لرنژاد است،این را برای خود مزیت می بینید یا اینکه نوعی تقلید و بازتولید همان نوای موسیقیایی است؟
ژنتیک بخش اعظمی از صدا را تشکیل می دهد، وانگهی من افتخار می کنم که اگر صدایم نزدیک به صدای پدرم باشد و این برای من بزرگی است که نوایی نزدیک به یکی از اسطوره های موسیقی کُردی داشته باشم که هنوز در بین مردم صدای او جایگاه ویژه ای دارد.البته صدای من به هیچ وجه تقلیدی نیست چون که ژنتیک بخش اعظمی از این موضوع را انجام میدهد و طبیعتا صدای من هم نزدیک به صدای پدرم است و تقلیدی در کار نیست.
کُردپرس-با وصف آن که شباهت زیادی میان صدای شما و پدرتان وجود دارد،اما شما به سمت سبک ها و فرم های دیگر در خوانندن می روید،من فکر می کنم می خواهید به مخاطب بگویید که درست است فرزند حشمت لرنژاد هستم،اما موفقیت و صدایم محصول تلاش خودم است!درست برداشت می کنم؟
من دوست دارم در عرصه موسیقی و هنر کُردی تلاش نمایم. البته نقش پدرم هم نقش مهم و بسزایی است، چرا که همه من را به اسم فرزند حشمت لرنژاد می شناسند.ایشان به من درس های بزرگی در زندگی و در حوزه موسیقی دادند و معلم اول و استاد بزرگ من هستند. موسیقی کُردی یک موسیقی وسیع و بزرگ است و حد و مرزی ندارد.این برای من افتخار است که در خانوادهای هنرمند به دنیا آمدم. همانگونه که پدرم به خلق کُرد و موسیقی کُردی خدمت کرد من هم می خواهم راه ایشان را ادامه بدهم. برای من حوزه گویشی موسیقی کُردی فرقی ندارد، چه در کرمانشاه باشد چه در سلیمانیه و چه در مناطق کُرمانج نشین،موسیقی کُردی برایم جذاب و لذت بخش است. موسیقی مناطق کُردنشین بسیار به هم نزدیک هستند و تعامل فرهنگی مناسبی بین حوزه زبانی کُردی وجود دارد و این باعث میشود که برای من جذابیت لازم را داشته باشد و این باعث می شود که بیشتر به آن خدمت نمایم.
کُردپرس-شما در ویدئوهایی که در اینستاگرامتان برای مردم می گذارید و با آن ها صحبت می کنید،با نوعی صفای کُردی و کوهستانی از کلمه "سلام کورده وار" بهره می گیرید،فرهنگ کُرد و خدمت به زبان کُردی را چگونه تعریف می کنید؟
وقتی که میگویم کُرد ، احساس می کنم که با خانواده ای بزرگ خودم صحبت می کنم.برای من فرقی نمیکند که کُرد اهل کجا باشد، خدمت به زبان کُردی و موسیقی کُردی باید برای همه ما مهم باشد و بتوانیم به این زبان و فرهنگ خدمت نماییم.فرهنگ مردم کُرد فرهنگ نوعدوستی و مردم دوستی است و ما باید تلاش کنیم که زبان و هویت مردم کُرد حفظ شود و به دست نسل های آینده و جوانان آینده برسد که از آن پاسداری کنند چرا که فرهنگ بزرگ و غنی است و ریشه ای با اصالت دارد.
کُردپرس-به عنوان آخرین سوال می خواهم از شما بپرسم که حسام لرنژاد عاشق ورزش و کوهنوردی است و اکثر اوقات در کوه با صدای بلند برای طرفدارانش می خواند.هنر و هنرمند یک تعهد اجتماعی و اخلاقی نسبت به جامعه خود دارد و ما شاهد بودیم که در زمان زلزله شما عواید کنسرت خود را تقدیم مردم زلزله زده استان کرمانشاه نمودید.شما چه توصیه و یا راهنمایی برای جوانان امروز جامعه خود و به ویژه جوانان کُرد دارید.
تعهد اجتماعی و اخلاقی باید در میان هنرمندان وجود داشته باشد. من ورزش می کنم و علاقه فراوانی به کوه دارم و آنجا هم برای مردم می خوانم. به نظر من هنرمند باید انسان زمانه خود باش.هنرمند نمونه جامعه خود است و جوانان از او الگو می گیرند.هنرمند باید در نقش و گفتار و کردار خود، طوری رفتار نماید که در جامعه ایجاد خوشایندی ایجاد نماید و به عنوان یک فرد مفید از او یاد کنند.هنرمند، جوانان را باید به راه درست هدایت کند و برای آنها نمونه و الگوی درست و مناسب و اخلاقی باشد. هنرمندان عرصه موسیقی هم باید جوانان را به سمت موسیقی درست و با مسما راهنمایی کنند و به سمت موسیقی هایی که بیراهه هستند و اصالتی ندارند و دارای شعر و مضمون مناسب نیستند نبرند.به نظر من باید مردم را به سمت موسیقی ناب و درست اصیل برد.باید تلاش کنیم سطح شعور شنیداری مخاطب را بالا ببریم و نه اینکه شعور شنیداری مخاطب را پایین بیاوریم.از جوانانی که وارد عرصه موسیقی میشوند خواهشمندم به سمت موسیقی هایی که بی هویت هستند و شناسنامه ای ندارند نروند و به سمت موسیقی هایی که اصالت دارند و برای مردم لذت بخش هستند ،گام بردارند. باید به سوی موسیقی هایی رفت که قابل دفاع و علمی باشند و بتوانند در بین مردم جایگاهی پیدا کنند؛موسیقیهایی که زیبایی و شیرینی شنیداری برای مردم به ارمغان بیاورند و گوش مردم را خسته و مسموم ننمایند و آنها را به سمت ابتذال نکشانند.ابتذال به هیچ وجه خوب و مناسب نیست.
مصاحبه- افشین غلامی
نظر شما