به گزارش خبرنگار کرد پرس شهر بانه تاریخ و فرهنگی غنی به درازای زمان دارد اما به دلیل جنگ و آشوبی که دشمنان این شهر همواره در این منطقه ایجاد کردند اثری از بناهای تاریخی و فرهنگ غنی این منطقه برجایی نمانده است.

آنچه در این شهر بیش از همه خود نمایی می کنند قلعه و دژهای بالای کوه ها و تپه ها است که نشان نبرد مردم این منطقه برای ایجاد امنیت و حفظ بقای خود است.

شهر بانه 2 بار در آتش خشم دشمنان سوخت و یک بار هم بیماری طاعون دامنگیر ان شده به همین دلیل چندین بار تغییر مکان داده حمام مرزبانان و حمام خدری تنها آثاری تاریخی نچندان قدیمی است که در این شهر کوچک همچنان استوار مانده اما این روزها قربانی تصمیم صاحبان ان شده و نفس این بناهای تاریخی به شمارش افتاده است.

در ساخت حمام های تاریخی بانه مصالح ساختمانی ساده ای مانند آجر و گل بکار رفته و داخل این حمام های با کاشی های ساده سفید تزئین شده این بناها توسط معمار محلی ساخته شده است.

حمام مرزبانان مربوط به دوره پهلوی اول است که در سال 1316 توسط دو معمار بانه ای حاج محمد معمار و استاد محمد امین فتحی در زمینی به مساحت 400 متر مربع ساخته شده که دارای بخش های ورودی بینه، هشتی، سربینه، میاندر،آبریزگاه و خزینه سربازان و مردم عادی، سربینه میاندر، آبریزگاه، خزینه و نظافت خانه افسران و تون، آب انبار سرد، آب انبار گرم، انبار هیزم و آتشخانه و راهرو است بام این حمام به صورت گنبدی شکل بوده که به دلیل فرسودگی تعدادی از گنبد های آن از بین رفته و تنها دیوارهای از خشت خام برجای مانده است.

حمام خدری که مربوط به اواخر دوره قاجار است در زمینی به مساحت 300 متر مربع به منظور استفاده عموم مردم شهر توسط یکی از معماران قدیمی بانه ساخته شده که دارای قسمت های مختلفی مانند آتش خانه، راهرو،یک سالن و 8 اتاقک دوش است ورودی این بنای تاریخی کاملا از بین رفته است بام آن به شکل گنبد های کوچک آجری است.

گرچه این بناها بسیار ساده و از قدمت چندانی برخوردار نیستند اما برای مردم از اهمیت بالایی برخوردار هستند چراکه وجود بناهای تاریخی نشان از فرهنگ و آداب رسوم منطقه است

یکی از ساکنان محله به خبرنگار کرد پرس می گوید: وجود بناهای تاریخی برای شهر از اهمیت فراوانی برخوردار هستند اما این بناها برای ساکنان محله خطر ساز شده چراکه هر روز شاهد تخریب بخشی از این بناها هستیم.

محمد حسینی می افزاید: اداره میراث فرهنگی اجازه تخریب به مالک را نمی دهد و مالک هم حاضر نیست بنا را با قیمت مناسب و کارشناسی شده در اختیار اداره میراث فرهنگی قرار دهد.

وی اظهار می کند: این بناها هر روز از یک طرف تخریب می شوند و احتمال دارد هنگام رفت و امد مردم تخریب شود و برای مردم درد سر ساز شود.

وی می گوید: در مجاورت بنای قدیمی حمام خدری یک مدرسه ابتدایی وجود دارد و این مکان برای دانش آموزان خطر دارد چراکه داخل این حمام چندین کارتون خواب زندگی می کنند و احتمالا به دانش آموزان آسیب بزنند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بانه در گفت وگو با خبرنگار کرد پرس می گوید: برای ساماندهی حمام مرزبانان 25 میلیون تومان از محل اعتبارات ملی برای حفظ و مرمت حمام های تاریخی بانه جذب شده که این اعتبارات برای انجام اقدامات اولیه و پاک سازی فضای حمام مرزبانان هزینه می شود.

سعدالله رحیمی خواه فضای حمام های تاریخی بانه مناسب موزه، رستوران سنتی و فرهنگ سرا است می افزاید: مالکان حمام ها حاضر به فروش با قیمت های کارشناسی شده نیستند و تاکنون حاضر به سازش با قیمت های کراشناسی نشدند مالکان می خواهند با سلیقه خود قیمت گذاری کنند.

وی با اشاره به اهمیت ضرورت حفظ و مرمت فضای های تاریخی بانه اظهار داشت: اعتبارات مرمت ونجات بخشی بناهای تاریخی بانه در چند مرحله پرداخت می شود و در مرحله نخست فضای بنای حمام مرزبانان پاکسازی و اقدامات اولیه برای اماده سازی فضا انجام می شود.

وی با بیان اینکه حمام های تاریخی بانه در فهرصت آثار ملی کشور ثبت شدنده اند ادامه داد: با توجه به اینکه این حمام ها وارثین زیادی دارند راضی نگهداشتن این وارثین کار مشکلی است تاکنون وارثین این بناهای به ما اجازه ندادند که فعالیت مرمت و باز سازی بناها را انجام دهیم درصورتی که وارثین هم راضی ندهند میراث فرهنگی اقدامات خود را طبق قانون انجام می دهد.

وی خاطر نشان می کند: با توجه به اینکه این حمام ها جزء بناهای تاریخی بانه است و شماره ثبت ملی دارد به لحاظ قانون مالک نمی تواند مانع از حفظ و مرمت فضا شود در صورتی که مالک هم موافق مرمت و حفظ بنا نباشد بر اساس قانون میراث فرهنگی می توانند در راستای حفظ و مرمت بناها اقدام کند.

رحیمی خواه می گوید: با انجام اقدامات حفاظتی و مرمت بنا هزینه ای از مالک دریافت نمی شود و مالکیت مالک همچنان بر بناها مخفوظ می ماند اما مالک نمی تواند تغییراتی در کاربری بناها ایجاد کند.

گزارش/ زینب طلایی